Ferenc Nagy

węgierski polityk

Ferenc Nagy (wym. /ˈfɛrɛnt͡s ˈnɒɟ/; ur. 8 października 1903 w Bisse, zm. 12 czerwca 1979 w Fairfax) – węgierski polityk Niezależnej Partii Drobnych Rolników. W 1946 objął stanowisko premiera Węgier, po tym jak jego poprzednik Zoltán Tildy został po proklamowaniu ustroju republikańskiego pierwszym prezydentem kraju[1].

Ferenc Nagy
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 października 1903
Bisse, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

12 czerwca 1979
Fairfax, Wirginia, Stany Zjednoczone

40. Premier Węgier
1. Premier Republiki Węgierskiej
Okres

od 4 lutego 1946
do 31 maja 1947

Przynależność polityczna

Niezależna Partia Drobnych Rolników

Poprzednik

Zoltán Tildy

Następca

Lajos Dinnyés

Przewodniczący Parlamentu Węgier
Okres

od 29 listopada 1945
do 5 lutego 1946

Poprzednik

Béla Zsedényi

Następca

Béla Varga

Członek Wysokiej Rady Narodowej
Okres

od 7 grudnia 1945
do 1 lutego 1946

Poprzednik

Béla Miklós, Béla Zsedényi, Mátyás Rákosi

Następca

Zoltán Tildy (jako Prezydent Republiki)

Funkcję premiera Węgier pełnił od 4 lutego 1946 do 31 maja 1947 roku[2]. Podczas wizyty premiera w Szwajcarii w maju 1947 roku Sowieci przedstawili 28 maja fałszywe dokumenty, mające dowodzić udziału Nagya w spisku antypaństwowym. Jednocześnie węgierscy komuniści, kierujący ministerstwem spraw wewnętrznych, aresztowali jego syna jako zakładnika i zażądali dymisji premiera. Nagy zgodził się zrezygnować 30 maja, natomiast formalny akt rezygnacji wydał po przyjeździe syna do Szwajcarii 2 czerwca 1947. Miejsce Nagya na stanowisku premiera zajął, wysunięty przez Mátyása Rákosiego, Lajos Dinnyés, który formalnie był politykiem Partii Drobnych Rolników, a w rzeczywistości marionetką komunistów. Umożliwiło to węgierskim komunistom przekreślenie rezultatu demokratycznych wyborów parlamentarnych i realne przejęcie pełni władzy. Nagy uzyskał azyl polityczny w Stanach Zjednoczonych. W Herndon, w Wirginii prowadził farmę mleczarską[3][1].

W 1959 roku został prezesem Permindeksu, holdingu handlowo-wystawienniczego z siedzibą w Bazylei, w Szwajcarii[4].

Swoje życie i karierę polityczną Nagy opisał w książce The Struggle behind the Iron Curtain, która opublikowana została w 1948 roku przez wydawnictwo MacMillan[5].

Życie prywatne

edytuj

Jego żoną była Julia. Miał synów, Ferenca juniora (ur. 1926) i Laszlo (ur. 1943) i córkę Julię (ur. 1927), która była jego osobistą sekretarką[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Nagy Ferenc, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-06-30].
  2. Friedemann Sallis, Robin Elliott, Kenneth DeLong: Centre and Periphery, Roots and Exile: Interpreting the Music of István Anhalt, György Kurtág, and Sándor Veress. Wilfrid Laurier Univ. Press, 2012, s. 180. ISBN 9781554582969.
  3. a b Hungarian Premier is now U.S. Farmer. „Life”. 24 (8), s. 146, 1948-02-23. Time Inc.. ISSN 0024-3019. (ang.). 
  4. A.A.P.-Reuters. A Market Place for All the World. „The Age”, s. 2, 1959-03-12. Oswald Syme. ISSN 0312-6307. (ang.). 
  5. H. F. Arthur Schoenfeld: Struggle Behind the Iron Curtain. By Ferenc Nagy, Former Premier of Hungary. Translated by Stephen K. Swift. (New York: Macmillan Company. 1948. Pp. 461. $6.00.) | The American Historical Review | Oxford Academic. [w:] The American Historical Review (Volume 54, Issue 3, April 1949, Pages 605–607) [on-line]. oup.com, 1949-04-01. [dostęp 2020-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-30)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj