Wirginia

stan Stanów Zjednoczonych
Ten artykuł dotyczy amerykańskiego stanu. Zobacz też: Wirginia (imię) i Wirginia (postać legendarna).

Wirginia (ang. Virginia) – stan w Stanach Zjednoczonych na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego. Prawie dwie trzecie Wirginii jest zalesione, a branże związane z lasami zapewniają 17 mld dolarów rocznego przychodu dla gospodarki Wirginii (2% PKB), oraz ponad 100 tys. miejsc pracy[3].

Wirginia
Commonwealth of Virginia
— stan —
10. stan od 25 czerwca 1788
Pieczęć Flaga
Pieczęć Flaga
Dewiza: Sic semper tyrannis (Taki los spotyka zawsze tyranów)
Państwo  Stany Zjednoczone
Stolica Richmond
Kod ISO 3166-2 US-VA
Gubernator Ralph Northam (D)
Powierzchnia 110 787[1] km²
Populacja (2017)
• liczba ludności
8 470 020[2]
• gęstość 69,03 os./km²
Strefa czasowa UTC-05:00
UTC-04:00
Języki urzędowe angielski
Położenie na mapie USA
Położenie na mapie
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikipodróże Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Portal Portal Stany Zjednoczone

Największy obszar metropolitalny Virginia Beach–Norfolk–Newport News położony jest nad wybrzeżem, wykracza poza granice stanu i obejmuje ponad 1,7 mln mieszkańców[4].

Z pierwszych pięciu prezydentów USA, czterech pochodziło z Wirginii i byli to: George Washington, Thomas Jefferson, James Madison i James Monroe. Tworzą oni tak zwaną dynastię wirginijską[5].

Symbolami Wirginii są ptak kardynał i kwiat derenia.

Kardynał szkarłatny, symbol Wirginii

HistoriaEdytuj

GeografiaEdytuj

 
Park Narodowy Shenandoah

Wirginia znajduje się w środkowej części wschodniego wybrzeża USA. Na północy graniczy z Wirginią Zachodnią i Marylandem oraz z Dystryktem Kolumbii, na zachodzie z Kentucky, a na południu z Tennessee i Karoliną Północną. Granicę wschodnią wyznacza Ocean Atlantycki oraz zatoka Chesapeake. Administracyjnie stan podzielony jest na 95 hrabstw oraz 39 miast niezależnych, niewchodzących w skład żadnego z hrabstw.

We wschodniej części stanu występują tereny nizinne, a w zachodniej wyżynne i górzyste (Appalachy). Najwyższy szczyt, Mount Rogers, wznosi się 1746 m n.p.m[6]. Klimat jest podzwrotnikowy morski.

Większe miastaEdytuj


 
Virginia Beach
 
Norfolk

 Lp. Miasto Hrabstwo Liczba mieszkańców (2018)[7]

 
Chesapeake
 
Richmond

1 Virginia Beach Virginia Beach 450 189
2 Norfolk Norfolk 244 076
3 Chesapeake Chesapeake 242 634
4 Richmond Richmond 228 783
5 Newport News Newport News 178 626
6 Alexandria Alexandria 160 530
7 Hampton Hampton 134 313
8 Roanoke Roanoke 99 920
9 Portsmouth Portsmouth 94 632
10 Suffolk Suffolk 91 185

DemografiaEdytuj

 
Gęstość zaludnienia w 2010 roku (w milach kwadratowych).

Na podstawie spisu ludności z roku 2010 stwierdzono, że stan Wirginia liczył 8 001 024 mieszkańców, co oznaczało wzrost o 922 511 (13,0%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowiły 6,0% populacji, 22,1% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 15,0% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,8% ludności stanu stanowiły kobiety[8].

JęzykEdytuj

 
Piramida wieku mieszkańców Wirginii.

W 2010 roku najpowszechniej używanymi językami były[9]:

Rasy i pochodzenieEdytuj

Według danych z 2018 roku 68% mieszkańców stanowiła ludność biała (62,2% nie licząc Latynosów), 19,2% to Murzyni lub Afroamerykanie, 6,3% to Azjaci, 3,7% było rasy mieszanej, 0,3% to rdzenna ludność Ameryki i 0,07% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 9,2% ludności stanu[10].

Poza grupą afroamerykańską, do największych grup należą osoby pochodzenia niemieckiego (11%), „amerykańskiego” (9,6%), angielskiego (9,5%) i irlandzkiego (9,3%). Do innych większych grup należą osoby pochodzenia włoskiego (331,1 tys.), afrykańskiego (190,5 tys.), francuskiego (181,9 tys.), szkockiego (175,2 tys.), meksykańskiego (173 tys.), salwadorskiego (168,1 tys.), polskiego (156 tys.), hinduskiego (141,7 tys.), szkocko–irlandzkiego (132,6 tys.), portorykańskiego (99,9 tys), chińskiego (76,7 tys.), holenderskiego (75,1 tys.), arabskiego (74,7 tys.), filipińskiego (73,3 tys.) i koreańskiego (71,7 tys.)[10].

ReligiaEdytuj

 
Kościół baptystyczny w Blacksburg.

Struktura religijna w 2014 r.[11]:

GospodarkaEdytuj

 
Departament Obrony Stanów Zjednoczonych w Arlington

Sektor usług jest obecnie największym segmentem gospodarki stanu Wirginia. Do głównych pracodawców należą handel detaliczny i hurtowy, usługi zdrowotne i socjalne, oraz sektor publiczny (rząd federalny, stanowy i samorządowy). Znaczącym źródłem zatrudnienia są także usługi profesjonalne, naukowe i techniczne[13].

Zasoby i energiaEdytuj

Wirginia ma ponad 50 aktywnych kopalń węgla, a jej porty są wiodącymi eksporterami amerykańskiego węgla. Jednak większość energii elektrycznej w Wirginii wytwarza gaz ziemny, który sprowadzany jest głównie z wybrzeża Zatoki Perskiej i z regionów Appalachów. Znaczącym źródłem energii elektrycznej są także elektrownie jądrowe[14].

Stan nie posiada znaczących rezerw ropy naftowej. Jedyna rafineria ropy naftowej w Wirginii, zlokalizowana w Yorktown, zawiesiła operacje rafinacji w 2010 roku[14].

TransportEdytuj

 
Międzynarodowy terminal w Norfolk.

Wirginia ma trzecią co do wielkości sieć transportową w kraju, w tym sześć głównych autostrad międzystanowych. Kilkanaście linii kolejowych liczą razem ponad 5,5 tys. kilometrów. Wirginia ma także kilka lotnisk komercyjnych, w tym dwa w pobliżu Waszyngtonu, które są jednymi z najbardziej ruchliwych w kraju, oraz jeden z największych portów morskich w kraju – Port Virginia[14].

RolnictwoEdytuj

Rolnictwo stanowi obecnie zaledwie niewielką część bogactwa stanu. Drób, bydło i produkty mleczne są głównymi produktami rolnymi. W XVII wieku osadnicy europejscy nauczyli się od rdzennej ludności uprawy tytoniu. Chociaż obecnie dominują inne produkty, tytoń nadal występuje w południowym regionie Piedmontu[13]. Do innych produktów przynoszących największy zysk należą: soja, kukurydza, siano, jajka i jabłka[15].

UczelnieEdytuj

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
  2. ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Virginia, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
  3. ↑ Natural Resources, ext.vt.edu [dostęp 2020-06-27] (ang.).
  4. ↑ Metropolitan Areas (USA): Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas - Population Statistics, Charts and Map, www.citypopulation.de [dostęp 2020-06-27].
  5. ↑ Casey Leins, 10 Things to Know About Virginia, US News, 2019 [dostęp 2020-06-28] (ang.).
  6. ↑ Mount Rogers (ang.). Geographic Names Information System (GNIS). [dostęp 2020-02-08].
  7. ↑ Biggest Cities in Virginia, www.biggestuscities.com [dostęp 2020-06-28].
  8. ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Virginia; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-02-08] (ang.).
  9. ↑ Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-02-08].
  10. ↑ a b 2018: ACS 5-Year Estimates Detailed Tables, data.census.gov [dostęp 2020-06-28].
  11. ↑ Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics, Pew Research Center [dostęp 2019-02-08] (ang.).
  12. ↑ a b Virginia - Religious Traditions, 2010, www.thearda.com [dostęp 2019-02-08].
  13. ↑ a b Virginia - Economy, Encyclopedia Britannica [dostęp 2019-02-08] (ang.).
  14. ↑ a b c Virginia - State Energy Profile Analysis - U.S. Energy Information Administration (EIA), www.eia.gov [dostęp 2019-02-08].
  15. ↑ Hannah Patterson, Virginia's Top 10 Agricultural Commodities, Farm Flavor, 21 stycznia 2019 [dostęp 2019-02-08] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wirginia&oldid=60214601”