Podział administracyjny Stanów Zjednoczonych

Podział administracyjny Stanów Zjednoczonych Ameryki – system podziału terytorialno-administracyjnego USA, będącego państwem o strukturze federacyjnej, gdzie wydzielone jednostki mają większą możliwość decyzyjności niż np. w państwach o charakterze unitarnym.

Podział

Mapa podziału administracyjnego Stanów Zjednoczonych z widocznymi stanami i ich stolicami.

Stany

Stany Zjednoczone złożone są z pięćdziesięciu stanów. Dzieli się je nieoficjalnie na:

48 stanów tzw. kontynentalnych, stanowiących główny trzon terytorium państwa, rozciągający się na całą szerokość Ameryki Północnej
stan Alaska, również leżący na obszarze kontynentu, ale oddzielony od pozostałych stanów kontynentalnych obszarem Kanady
stan Hawaje, położony na archipelagu o tej samej nazwie, oddalonym na zachód od kontynentu Ameryki Północnej.
Dystrykt Kolumbii, potocznie zwany Waszyngtonem, będący dodatkowym okręgiem federalnym, lecz nieleżącym na terenie żadnego ze stanów, wydzielony w 1791 roku jako osobny okręg, stanowiący oficjalną stolicą państwa.

Hrabstwa

Wszystkie stany USA (z wyjątkiem Alaski i Luizjany) dzielą się na hrabstwa (ang. county), których jest 3048.

Podstawa prawna

Podstawy ustrojowe i podziału terytorialnego Stanów Zjednoczonych określa Konstytucja Stanów Zjednoczonych z roku 1787 (ratyfikowana w 1789), w latach 1795–1992 uzupełniona o 27 poprawek. Wskutek przemian politycznych, jakie dokonywały się na obszarze dzisiejszego USA od XVIII do XX wieku, poszczególne stany różnią się datą wstąpienia do unii.

Historia podziału

W połowie XVIII wieku istniało tylko trzynaście kolonii amerykańskich, które utworzyły podwaliny dzisiejszego państwa związkowego. Były to: Connecticut, Delaware, Georgia, Karolina Południowa, Karolina Północna, Maryland, Massachusetts, New Hampshire, New Jersey, Nowy Jork, Pensylwania, Rhode Island i Wirginia. Liczyły one w sumie około półtora miliona mieszkańców.

Szczegółowy podział

Poniżej znajdują się szczegółowe informacje nt. każdego ze stanów, ich ludności, powierzchni oraz czasu zmian ich historycznego statusu.

Podział terytorialny Stanów Zjednoczonych
Lp.	Stan	Skrót	Powierzchnia (w tys. km²)	Ludność (w mln)^[1]	Stolica	Data przystąpienia do Unii	Liczba hrabstw
1	Alabama	AL	131,4	4,599	Montgomery	1819-12-14 14 grudnia 1819_(dts)	67
2	Alaska	AK	1717,8	0,670	Juneau	1959-01-03 3 stycznia 1959_(dts)	0^[2]
3	Arizona	AZ	295,3	6,166	Phoenix	1912-02-14 14 lutego 1912_(dts)	15
4	Arkansas	AR	137,8	2,811	Little Rock	1836-06-15 15 czerwca 1836_(dts)	75
5	Connecticut	CT	14,4	3,505	Hartford	1788-01-09 9 stycznia 1788_(dts)^[3]	8
6	Dakota Południowa	SD	199,9	0,782	Pierre	1889-11-02 2 listopada 1889_(dts)	67
7	Dakota Północna	ND	183,3	0,636	Bismarck	1889-11-02 2 listopada 1889_(dts)	53
8	Delaware	DE	6,4	0,853	Dover	1787-12-07 7 grudnia 1787_(dts)^[3]	3
9	Floryda	FL	170,3	18,090	Tallahassee	1845-03-03 3 marca 1845_(dts)	67
10	Georgia	GA	154	9,364	Atlanta	1788-01-02 2 stycznia 1788_(dts)^[3]	160
11	Hawaje	HI	29,3	1,285	Honolulu	1959-08-21 21 sierpnia 1959_(dts)	5
12	Idaho	ID	216,6	1,466	Boise	1890-07-03 3 lipca 1890_(dts)	44
13	Illinois	IL	149,9	12,832	Springfield	1818-12-03 3 grudnia 1818_(dts)	102
14	Indiana	IN	94,3	6,314	Indianapolis	1816-12-11 11 grudnia 1816_(dts)	92
15	Iowa	IA	145,7	2,982	Des Moines	1846-12-28 28 grudnia 1846_(dts)	99
16	Kalifornia	CA	410,0	36,458	Sacramento	1850-09-09 9 września 1850_(dts)	58
17	Kansas	KS	213,0	2,764	Topeka	1861-01-29 29 stycznia 1861_(dts)	105
18	Karolina Południowa	SC	83,0	4,321	Columbia	1788-05-23 23 maja 1788_(dts)^[3]	46
19	Karolina Północna	NC	139,5	8,857	Raleigh	1789-11-21 21 listopada 1789_(dts)^[3]	100
20	Kentucky	KY	104,7	4,206	Frankfort	1792-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1792_(dts)	120
21	Kolorado	CO	269,8	4,753	Denver	1876-08-01T00:00:00.001 1 sierpnia 1876_(dts)	64
22	Luizjana	LA	134,4	4,288	Baton Rouge	1812-04-30 30 kwietnia 1812_(dts)	0^[4]
23	Maine	ME	86,5	1,322	Augusta	1820-03-15 15 marca 1820_(dts)	16
24	Maryland	MD	32,2	5,616	Annapolis	1788-04-28 28 kwietnia 1788_(dts)^[3]	23 + miasto Baltimore
25	Massachusetts	MA	27,4	6,437	Boston	1788-02-06 6 lutego 1788_(dts)^[3]	14
26	Michigan	MI	253,8	10,096	Lansing	1837-01-26 26 stycznia 1837_(dts)	83
27	Minnesota	MN	225,4	5,167	Saint Paul	1858-05-11 11 maja 1858_(dts)	87
28	Missisipi	MS	125,4	2,911	Jackson	1817-12-10 10 grudnia 1817_(dts)	82
29	Missouri	MO	180,7	5,843	Jefferson City	1821-08-10 10 sierpnia 1821_(dts)	115
30	Montana	MT	381,1	0,945	Helena	1889-11-08 8 listopada 1889_(dts)	56
31	Nebraska	NE	200,5	1,768	Lincoln	1867-03-01T00:00:00.001 1 marca 1867_(dts)	93
32	Nevada	NV	286,4	2,496	Carson City	1864-10-31 31 października 1864_(dts)	16
33	New Hampshire	NH	24,2	1,315	Concord	1788-06-21 21 czerwca 1788_(dts)^[3]	10
34	New Jersey	NJ	20,6	8,725	Trenton	1787-12-18 18 grudnia 1787_(dts)^[3]	21
35	Nowy Jork	NY	141,2	19,306	Albany	1788-07-26 26 lipca 1788_(dts)^[3]	62
36	Nowy Meksyk	NM	315,2	1,955	Santa Fe	1912-01-06 6 stycznia 1912_(dts)	33
37	Ohio	OH	116,1	11,478	Columbus	1803-03-01T00:00:00.001 1 marca 1803_(dts)	88
38	Oklahoma	OK	181,2	3,579	Oklahoma City	1907-11-16 16 listopada 1907_(dts)	77
39	Oregon	OR	255,0	3,701	Salem	1859-02-14 14 lutego 1859_(dts)	36
40	Pensylwania	PA	119,3	12,440	Harrisburg	1787-12-12 12 grudnia 1787_(dts)^[3]	67
41	Rhode Island	RI	3,1	1,068	Providence	1790-05-29 29 maja 1790_(dts)^[3]	5
42	Teksas	TX	678,0	23,508	Austin	1845-12-29 29 grudnia 1845_(dts)	254
43	Tennessee	TN	109,2	6,039	Nashville	1796-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1796_(dts)	95
44	Utah	UT	219,9	2,550	Salt Lake City	1896-01-04 4 stycznia 1896_(dts)	29
45	Vermont	VT	24,9	0,624	Montpelier	1791-03-04 4 marca 1791_(dts)	14
46	Waszyngton	WA	184,8	6,396	Olympia	1889-11-11 11 listopada 1889_(dts)	39
47	Wirginia	VA	110,9	7,643	Richmond	1788-06-25 25 czerwca 1788_(dts)^[3]	95
48	Wirginia Zachodnia	WV	62,8	1,818	Charleston	1863-06-20 20 czerwca 1863_(dts)	55
49	Wisconsin	WI	169,8	5,557	Madison	1848-05-29 29 maja 1848_(dts)	72
50	Wyoming	WY	253,3	0,515	Cheyenne	1890-07-10 10 lipca 1890_(dts)	23

Zobacz też

Przypisy

↑ Dane statystyczne na rok 2006.
↑ Stan Alaska dzieli się na 11 terytoriów + 16 miast, tj. razem 27 jednostek terytorialnych niższego rzędu.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Data ratyfikacji Konstytucji przez stan (dotyczy 13 pierwszych stanów).
↑ Stan Luizjana dzieli się na 64 parafie.

[stat-1] Dane statystyczne na rok 2006.

[alaska-2] Stan Alaska dzieli się na 11 terytoriów + 16 miast, tj. razem 27 jednostek terytorialnych niższego rzędu.

[13stanow-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Data ratyfikacji Konstytucji przez stan (dotyczy 13 pierwszych stanów).

[luizjana-4] Stan Luizjana dzieli się na 64 parafie.

[1]

[2]

[3]

[4]