Kansas

Kansas
State of Kansas
	stan
	34. stan od 29 stycznia 1861
Pieczęć	Flaga
	Dewiza: Ad astra per aspera
Państwo	Stany Zjednoczone
Stolica	Topeka
Kod ISO 3166-2	US-KS
Gubernator	Laura Kelly (D)
Powierzchnia	213 100 km²
Populacja (2017); • liczba ludności	; 2 913 123
• gęstość	12,7 os./km²
Strefa czasowa	UTC-06:00; UTC-07:00
Języki urzędowe	angielski
	Położenie na mapie USA;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Portal Stany Zjednoczone

Kansas (wymowa:/ˈkænzəs/ ⁱ) – stan w środkowej części Stanów Zjednoczonych.

Kansas na północy graniczy ze stanem Nebraska, na wschodzie ze stanem Missouri, na południu z Oklahomą, a na zachodzie z Kolorado.

Stan Kansas jest położony na Wielkich Równinach. Teren jest falisty, częściowo pagórkowaty.

Nazwa stanu pochodzi od nazwy miejscowego plemienia indiańskiego Kansa, tłumaczonej jako „ludzie południowego wiatru”.

HistoriaEdytuj

1541 – na terytorium dzisiejszego Kansas dotarła hiszpańska ekspedycja kierowana przez Francisco Vásqueza de Coronado.
pierwsza połowa XVIII wieku – Kansas było częścią francuskiej Luizjany.
1762 – teren przeszedł pod panowanie Hiszpanii.
1800 – został ponownie własnością Francji.
1803 – Stany Zjednoczone zakupiły Luizjanę od Napoleona Bonaparte.
1854–1858 – zbrojne starcia pomiędzy zwolennikami a przeciwnikami niewolnictwa, znane pod nazwą „krwawiący Kansas”
29 stycznia 1861 – Kansas zostało przyjęte do Unii (jako 34. stan).

GeografiaEdytuj

Stacja biologiczna Konza Prairie w Kansas

Jest w dwóch strefach czasowych: UTC-06:00 i 4 zachodnie hrabstwa w UTC-07:00.

klimat: podzwrotnikowy suchy z dużymi różnicami temperatur między latem a zimą
główne rzeki: Missouri, Kansas, Arkansas
roślinność: preria
liczba hrabstw: 105

Największe miasta Kansas^[3]
Lp.	Miasto	Ludność (2017)
1	Wichita	390 591
2	Overland Park	191 278
3	Kansas City	152 938
4	Olathe	137 472
5	Topeka	126 587
6	Lawrence	96 892
7	Shawnee	65 513
8	Manhattan	54 832
9	Lenexa	53 553
10	Salina	46 994

DemografiaEdytuj

Piramida wieku

Spis ludności z roku 2010 stwierdza, że stan Kansas liczy 2 853 118 mieszkańców, co oznacza wzrost o 164 700 (6,1%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 6,6% populacji, 24,5% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 15,4% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,2% ludności stanu stanowią kobiety^[4].

JęzykEdytuj

Najpowszechniej używanymi językami są^[5]:

język angielski – 89,48%,
język hiszpański – 7,01%,
język niemiecki – 0,53%.

Rasy i pochodzenieEdytuj

Według spisu z 2010 roku, 86,5% mieszkańców stanowiła ludność biała (75,9% nie licząc Latynosów), 6,2% to Afroamerykanie, 3,1% to Azjaci, 3% miało rasę mieszaną, 1,2% to rdzenna ludność Ameryki, 0,1% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 11,9% ludności stanu^[4].

Największe grupy stanowią osoby pochodzenia niemieckiego (25,5%), irlandzkiego (11,6%), meksykańskiego (9,5%), angielskiego (9,3%) i amerykańskiego (6,3%). Istnieją także duże grupy osób pochodzenia szkockiego, francuskiego, włoskiego, szwedzkiego, holenderskiego, polskiego i norweskiego^[6].

ReligiaEdytuj

Dane z 2014 r.^[7]:

protestanci – 57%:
- baptyści – 11%,
- metodyści – 9%,
- bezdenominacyjni – 6%,
- luteranie – 5%,
- zielonoświątkowcy – 5%,
- pozostali – 21% (głównie: campbellici, kalwini, uświęceniowcy, mennonici, anglikanie i pietyści),
brak religii – 20% (w tym: 3% agnostycy i 2% ateiści),
katolicy – 18%,
mormoni – 1%,
pozostałe religie – 4% (w tym: świadkowie Jehowy, buddyści, muzułmanie, żydzi, prawosławni, hinduiści, bahaiści i unitarianie uniwersaliści^[8]).

Symbole stanuEdytuj

dewiza: ad astra per aspera (łac.) (do gwiazd przez ciernie)
przydomek: Sunflower State
symbole: słonecznik, topola amerykańska, świergotek

GospodarkaEdytuj

Mapa dróg stanu Kansas

główne uprawy: pszenica, sorgo, kukurydza, lucerna
hodowla: bydło domowe, trzoda chlewna, owce
maszynowy
przetwórstwo spożywcze
wydobywczy (wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego)
petrochemiczny
lotniczy

UczelnieEdytuj

Sławni ludzieEdytuj

Dziki Bill Hickok, John Brown, Walter Chrysler, Dwight Eisenhower, Eminem, Janelle Monáe, Hattie McDaniel, Al Corley, Kendall Schmidt, Pat Metheny.

PrzypisyEdytuj

↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Kansas, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
↑ Biggest US Cities By Population – Kansas, www.biggestuscities.com [dostęp 2019-01-21] .
↑ ^a ^b U.S. Census Bureau QuickFacts: Kansas; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-01-21] (ang.).
↑ Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-01-21] .
↑ U.S. CensusU.S.C. Bureau U.S. CensusU.S.C., 2016 American Community Survey 1-Year Estimates, factfinder.census.gov [dostęp 2019-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-21] (ang.).
↑ Adults in Kansas. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2019-01-15].
↑ State Membership Report. The ARDA. [dostęp 2019-01-15].

Linki zewnętrzneEdytuj

State of Kansas
Kansas Travel and Tourism Division
Kansas State Historical Society
Kansas State Databases – Annotated list of searchable databases produced by Kansas state agencies
USGS real-time, geographic, and other scientific resources of Kansas
Kansas Department of Transportation maps
Cutler’s History of Kansas
Kansas Maps from the Perry-Castañeda Library map collection at the University of Texas

[1] State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].

[2] U.S. Census Bureau QuickFacts: Kansas, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).

[3] Biggest US Cities By Population – Kansas, www.biggestuscities.com [dostęp 2019-01-21] .

[:0-4] U.S. Census Bureau QuickFacts: Kansas; UNITED STATES, www.census.gov [dostęp 2019-01-21] (ang.).

[5] Data Center Results, apps.mla.org [dostęp 2019-01-21] .

[6] U.S. CensusU.S.C. Bureau U.S. CensusU.S.C., 2016 American Community Survey 1-Year Estimates, factfinder.census.gov [dostęp 2019-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-21] (ang.).

[7] Adults in Kansas. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2019-01-15].

[8] State Membership Report. The ARDA. [dostęp 2019-01-15].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]