Montana

	Montana; State of Montana
	41. stan od 8 listopada 1889
Pieczęć	Flaga
	Dewiza: Złoto i srebro (Oro y plata)
Państwo	Stany Zjednoczone
Stolica	Helena
Kod ISO 3166-2	US-MT
Gubernator	Steve Bullock (D)
Powierzchnia	380 831 km²
Populacja (2017); • liczba ludności	; 1 050 493
• gęstość	2,39 os./km²
Strefa czasowa	UTC-07:00; UTC-06:00
Języki urzędowe	angielski
	Położenie na mapie USA;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Portal Stany Zjednoczone

Ten artykuł dotyczy stanu w USA. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Montana (wymowa:/mɒnˈtænə/ ⁱ) – stan w zachodniej części Stanów Zjednoczonych, przy granicy z Kanadą.

Nazwa prawdopodobnie pochodzi od hiszpańskiego słowa „montaña”, które znaczy „góra”. Chociaż Montana kojarzona jest przede wszystkim z położonymi na jej obszarze górami, około 60% terytorium stanu pokrywa preria, wchodząca w skład Wielkich Równin. Region nazywany jest Stanem Skarbów, Krainą lśniących gór i Krainą wielkiego nieba. Montana jest czwartym co do wielkości stanem Stanów Zjednoczonych, co w połączeniu ze stosunkowo małym zaludnieniem plasuje ją wśród regionów o wyjątkowo niskiej gęstości zaludnienia. Gospodarka Montany bazuje na rolnictwie, górnictwie i przemyśle drzewnym. Duże znaczenie ma także rozwinięta turystyka. W Montanie znajduje się Park Narodowy Glacier oraz północny, niewielki fragment Parku Narodowego Yellowstone. Przez stan przechodzi wododział kontynentalny Ameryki^[3].

Spis treści

GeografiaEdytuj

Jezioro St. Mary’s Lake w Parku Narodowym Glacier

Piramida wieku

Mapa Montany

Z powierzchnią równą 376 978 km², Montana jest czwartym co do wielkości stanem Stanów Zjednoczonych (po Alasce, Teksasie i Kalifornii). Montana graniczy od północy z kanadyjskimi prowincjami Kolumbia Brytyjska, Alberta oraz Saskatchewan, od wschodu z Północną Dakotą i Południową Dakotą, od południa z Wyoming, od południowego zachodu i zachodu z Idaho.

Na zachodzie stanu dominują wysokie, skaliste góry stanowiące podział kontynentalny Ameryki, zaś na wschodzie rozległe równiny. Góry leżące w Montanie należą do Gór Skalistych, a właściwie ich północnej części (ang. Northern Rocky Mountains). Główne rzeki Montany to Missouri, Milk, Flathead i Yellowstone.

W Montanie znajduje się kilka rezerwatów indiańskich:

Fort Peck Indian Reservation
Northern Cheyenne Indian Reservation
Crow Indian Reservation
Rocky Boys Indian Reservation
Blackfeet Indian Reservation
Flathead Indian Reservation

HistoriaEdytuj

Montana stała się integralną częścią Stanów zjednoczonych 26 maja 1864.

Montana była ostatnim silnym punktem oporu Indian przed kolonizatorami z Europy.

LudnośćEdytuj

Populacja Montany w 2017 roku wynosiła 1 050 493 osób.

ReligiaEdytuj

Dane z 2014 roku^[4]:

chrześcijaństwo – 65%,
- mormoni – 4%,
- Świadkowie Jehowy – 1%,
- ewangelikalizm – 28%,
- katolicyzm – 17%,
- protestantyzm – 14%,
bez religii – 30%,
buddyzm – 1%,
pozostali – 4%.

Największymi grupami religijnymi w 2010 roku, były^[5]:

Kościół katolicki: 127 612
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich: 46 484
Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce: 38 665
Protestantyzm bezdenominacyjny: 38 665
Zbory Boże: 16 577
Zjednoczony Kościół Metodystyczny: 16 244
Kościół Luterański Synodu Missouri: 14 087
Południowa Konwencja Baptystów: 13 537

Prawo i administracjaEdytuj

Stolicą stanu Montana jest Helena. Obecnie funkcję gubernatora pełni demokrata Brian Schweitzer. Stan posiada dwóch przedstawicieli w senacie – demokratę Maxa Baucusa oraz republikanina Conrada Burnsa. Przedstawicielem Montany w kongresie Stanów Zjednoczonych jest Denny Rehberg (Partia Republikańska).

Główne miastaEdytuj

Najważniejsze miasta Montany to:

Helena – stolica.
Billings – największe miasto.
Missoula
Great Falls
Butte
Bozeman
Kalispell
Glasgow
Havre
Anaconda
Miles City

Informacje dodatkoweEdytuj

W Montanie występuje największa w Stanach Zjednoczonych populacja niedźwiedzi grizzly.
W Montanie została wybrana pierwsza kobieta-kongresmen – Jannette Rankin.
Montana posiada najkrótszą rzekę świata – Roe.
Symbole Montany:
- Gatunek drzew: sosna
- Gatunek zwierząt: niedźwiedź grizzly
- Gatunek ptaków: skowronek
- Gatunek ryb: pstrąg

PrzypisyEdytuj

↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-06].
↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Montana Population estimates, U.S. Department of Commerce [dostęp 2018-01-04] (ang.).
↑ Continental Divide, Mountain Ridge, North America (ang.). Encyclopædia Britannica. [dostęp 2018-01-18].
↑ Religious Landscape Study, „Pew Research Center's Religion & Public Life Project”, 11 maja 2015 [dostęp 2018-01-08] (ang.).
↑ thearda.com.

Linki zewnętrzneEdytuj

Witryna internetowa stanu Montana

[1] State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-06].

[2] U.S. Census Bureau QuickFacts: Montana Population estimates, U.S. Department of Commerce [dostęp 2018-01-04] (ang.).

[3] Continental Divide, Mountain Ridge, North America (ang.). Encyclopædia Britannica. [dostęp 2018-01-18].

[4] Religious Landscape Study, „Pew Research Center's Religion & Public Life Project”, 11 maja 2015 [dostęp 2018-01-08] (ang.).

[5] thearda.com.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]