Raleigh

miasto we wschodniej części USA, stolica stanu Karolina Północna

Raleigh – miasto we wschodniej części USA, stolica stanu Karolina Północna. Jest częścią obszaru metropolitalnego Raleigh–Cary liczącego 1,5 mln mieszkańców (2022)[2]. Aglomeracja jest jedną z najszybciej rozwijających się w USA[3]. Raleigh jest znane jako „Miasto Dębów” ze względu na liczne dęby, które rosną wzdłuż ulic w samym sercu miasta[4].

Raleigh
Stolica stanu
Ilustracja
Pieczęć Flaga
Pieczęć Flaga
Przydomek: Miasto dębów
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Karolina Północna

Hrabstwo

Wake

Data założenia

1788[1]

Prawa miejskie

1795[1]

Burmistrz

Mary-Ann Baldwin

Powierzchnia

382,4 km²

Wysokość

96 m n.p.m.

Populacja (2020)
• liczba ludności
• gęstość


467 665
1232 os./km²

Nr kierunkowy

919

Kod pocztowy
Lista kodów
27601-27617, 27619-27629, 27634-27636, 27640, 27650, 27656, 27658, 27661, 27668, 27675-27676, 27690, 27695, 27697-27699
Strefa czasowa

UTC-05:00
UTC-04:00

Położenie na mapie Karoliny Północnej
Mapa konturowa Karoliny Północnej, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Raleigh”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej znajduje się punkt z opisem „Raleigh”
Ziemia35°49′08″N 78°38′41″W/35,818889 -78,644722
Strona internetowa

W mieście rozwinął się przemysł elektroniczny, włókienniczy, spożywczy oraz chemiczny[1].

Historia

edytuj
 
Plan miasta Raleigh z 1792

Miasto założone w 1792 jako nowa stolica Karoliny Północnej i nazwane na cześć Waltera Raleigh, sponsora pierwszej (nieudanej) próby kolonizacji wybrzeża Karoliny Północnej u schyłku XVI wieku. Przedtem rolę stolicy pełniło miasto New Bern. Raleigh jest jedną z nielicznych stolic stanowych w Stanach Zjednoczonych zaprojektowanych od początku swojego istnienia do pełnienia tej roli.

W latach 1833–1840 wybudowano obecną siedzibę legislatury stanu, North Carolina State Capitol. W 1840 dotarła do miasta pierwsza linia kolejowa (Raleigh and Gaston Railroad).

Podczas wojny secesyjnej miasto było na tyłach Konfederacji i zostało zdobyte przez siły Unii dopiero w ostatnich tygodniach wojny, 13 kwietnia 1865. Miasto ominęły zniszczenia wojenne, lecz po wojnie rozwijało się bardzo powoli z powodu słabego rozwoju przemysłu w stanie. Ludność miasta przekroczyła poziom 100 tys. dopiero w latach 60. XX wieku.

W 1880 powstała gazeta The News & Observer, istniejąca do dziś jako główny dziennik miasta.

Demografia

edytuj
Dane historyczne
Rok Ludność Zm., %
1800 669
1810 976 45,9%
1820 2674 174%
1830 1700 −36,4%
1840 2244 32%
1850 4518 101,3%
1860 4780 5,8%
1870 7790 63%
1880 9265 18,9%
1890 12 678 36,8%
1900 13 643 7,6%
1910 19 218 40,9%
1920 24 418 27,1%
1930 37 379 53,1%
1940 46 879 25,4%
1950 65 679 40,1%
1960 93 931 43%
1970 122 830 30,8%
1980 150 255 22,3%
1990 212 092 41,2%
2000 276 093 30,2%
2010 403 892 46,3%
2020 467 665 15,8%
Źródło: Spis ludności Stanów Zjednoczonych.

Według danych z 2019 roku miasto liczyło 474,7 tys. mieszkańców, w tym 58,0% mieszkańców stanowiła ludność biała (52,5% nie licząc Latynosów), 29,0% to byli czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 4,0% to Azjaci, 2,4% miało rasę mieszaną, 0,7% to rdzenna ludność Ameryki i 0,01% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 12,5% ludności miasta[5].

Poza osobami pochodzenia afroamerykańskiego, do największych grup należą osoby pochodzenia angielskiego (9,2%), niemieckiego (8,2%), „amerykańskiego” (7,5%), irlandzkiego (7,2%), meksykańskiego (4,5%), włoskiego (3,6%), szkockiego lub szkocko–irlandzkiego (3,6%) i afrykańskiego subsaharyjskiego (2,9%). Miasto zamieszkiwało także blisko 10 tys. osób polskiego pochodzenia[5].

Według danych za lata 2010–2015, 82,8% populacji w wieku powyżej 5 lat mówi w domu po angielsku, 9,8% po hiszpańsku, 0,85% arabskim, 0,83% językami afrykańskimi, 0,82% chińskim, 0,65% wietnamskim, 0,58% francuskim, 0,33% hinduskim i 0,32% koreańskim[6].

Religia

edytuj

W 2020 roku największe grupy religijne w aglomeracji Raleigh obejmują[7]:

Transport

edytuj

Powietrzny

edytuj
  • Raleigh-Durham International Airport
(IATA: RDU, ICAO: KRDU, FAA LID: RDU)

Prywatne

edytuj
  • Bagwell Airport (FAA LID: NC99), Garner
  • Ball Airport (FAA LID: 79NC), Louisburg
  • Cox Airport (FAA LID: NC81), Apex
  • Deck Airpark Airport (FAA LID: NC11), Apex
  • Field of Dreams Airport (FAA LID: 51NC), Zebulon
  • Fuquay/Angier Field Airport (FAA LID: 78NC), Fuquay-Varina
  • North Raleigh Airport (FAA LID: 00NC), Louisburg
  • Peacock Stolport Airport (FAA LID: 4NC7), Garner
  • Raleigh East Airport (FAA LID: 9NC0), Knightdale
  • Triple W Airport (ICAO: K5W5, FAA LID: 5W5), Raleigh
  • Amtrak – Raleigh Amtrak Station

Szkolnictwo

edytuj

Uczelnie

edytuj

Publiczne

edytuj

Prywatne

edytuj
  • Meredith College
  • Peace College
  • Shaw University
  • St. Augustine’s College
  • Campbell University Norman Adrian Wiggins School of Law
  • SKEMA Business School
  • ECPI College of Technology
  • School of Communication Arts
  • Strayer University
  • Mitchell’s Hair Styling Academy
  • The Emerald Academy – A Paul Mitchell Partner School

Miasta partnerskie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Raleigh, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-07].
  2. Census profile: Raleigh-Cary, NC Metro Area [online], Census Reporter [dostęp 2023-11-28] (ang.).
  3. 6. Raleigh NC [online], Forbes [dostęp 2021-11-10] (ang.).
  4. Carly Delengowski, Why is Raleigh nicknamed the City of Oaks? [online], RALtoday, 21 stycznia 2021 [dostęp 2021-11-10] (ang.).
  5. a b 2019: ACS 1-Year Estimates Data Profiles (DP05/DP02) [online], data.census.gov [dostęp 2021-11-10].
  6. 2015: ACS 5-Year Estimates Detailed Tables (B16001) [online], data.census.gov [dostęp 2021-11-10].
  7. Congregational Membership Reports | US Religion [online], www.thearda.com [dostęp 2023-11-28].

Linki zewnętrzne

edytuj