Friedrich Pourtalès
Friedrich Pourtalès (ur. 24 października 1853 w Oberhofen[1], zm. 3 maja 1928 w Bad Nauheim[1]) – arystokrata niemiecki, dyplomata, ambasador Niemiec w Rosji w latach 1907–1914.
| Jakob Ludwig Friedrich Wilhelm Joachim | |
| |
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 października 1853 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 maja 1928 |
| Ojciec |
Wilhelm de Pourtalès |
| Matka |
Charlotte von Maltzan, Freiin von Wartenberg und Penzlin |
| Żona |
Gisela Elisabeth Kordelia Maria Charlotte Mxe Rahel Josepha Gräfin von Kanitz |
Życiorys edytuj
Friedrich Pourtalès urodził się 24 października 1856 w Oberhofen am Thunersee w Szwajcarii. Był synem Wilhelma (1815–1889) i Charlotte z domu Maltzan, Pani na Sycowie i Pęczelinie (1827–1861)[2]. Kiedy miał 8 lat zmarła jego matka. Pod opieką ojca pobierał prywatne lekcje po czym został wysłany do Akademii rycerskiej w Legnicy, gdzie jesienią 1872 zakończył naukę egzaminem maturalnym. W tym samym roku rozpoczął studia prawnicze w Bonn. Po odbyciu służby wojskowej piastował różne stanowiska z ramienia urzędu spraw zagranicznych Niemiec m.in. w Sztokholmie, Wiedniu, Hadze czy Paryżu[1].
20 września 1892 w Berlinie ożenił się z Giselą Elisabeth Kordelią Marią Charlottą Maximilianą Rahelą Josephą baronową Kanitz[3].
25 października 1907 objął stanowisko ambasadora Niemiec w Rosji w St. Petersburgu, gdzie spędził 7 lat. Pourtalès odziedziczył po ojcu pokaźną kolekcję dzieł sztuki, w tym liczne renesansowe rzeźby włoskich mistrzów m.in. Jacopo Sansovino czy Andrea Riccio oraz obrazy, które przechowywał w swoim pałacu w Głębowicach[4]. Część z tej kolekcji zabrał ze sobą do St. Petersburga (razem z meblami i rzeczami osobistymi było to szesnaście ciężarówek[5]). 1 sierpnia 1914 hrabia Pourtalès przekazał Siergiejowi Sazonowowi, ministrowi spraw zagranicznych Imperium Rosyjskiego, notę dyplomatyczną rozpoczynającą I wojnę światową[6]. Krótko potem musiał opuścić Rosję. 4 sierpnia 1914 tłum mieszkańców St. Petersburga wtargnął do opuszczonej ambasady niemieckiej niszcząc i plądrując jej zawartość, w tym sporą część kolekcji Pourtalèsa[7]. Po powrocie do Berlina Pourtalès przez trzy miesiące kierował jeszcze wydziałem policji politycznej na kraje Beneluksu, kraje skandynawskie i Rosję, po czym odszedł na wcześniejszą emeryturę, aczkolwiek pozostając czynnym zawodowo do 8 czerwca 1920, kiedy całkowicie odszedł na emeryturę. Osiem lat później, 8 czerwca 1928, zmarł w uzdrowisku Bad Nauheim. Pochowany został w rodzinnym grobowcu w Głębowicach[8].
Pochodzenie edytuj
Friedrich Pourtalès pochodził z pierwotnie mieszczańskiej rodziny hugenockiej, osiadłej w Szwajcarii. Jeden z jego przodków Jacques-Louis de Pourtalès (1722–1814) nazywany był „Królem kupców” i był jedną z najzamożniejszych osób w Szwajcarii[9]. Rodzina Pourtalèsów została nobilitowana przez Fryderyka II Wielkiego, a Fryderyk Wilhelm III w 1814 nadał członkom rodziny tytuły hrabiowskie[10]. Członkowie rodu Pourtalès w herbach używali wizerunku pelikana[11]. Friedrich był dalekim kuzynem kanclerza Cesarstwa Niemieckiego – Theobalda von Bethmanna Hollwega (dziadek Pourtalèsa był bratem pradziadka Hollwega)[9].
Dzieła edytuj
- Friedrich Pourtalès: Am Scheidewege zwischen Krieg und Frieden: meine letzten Verhandlungen in Petersburg, Ende Juli 1914. Charlottenburg: 1919. (niem.).
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Gerhard Keiper, Martin Kröger: Biographisches Handbuch des deutschen auswärtigen Dienstes. Gerhard Keiper. T. III: L–R. Paderborn: Schöningh, 2008, s. 512–513. ISBN 978-3-506-71842-6. (niem.).
- ↑ Christoph Graf v Polier: Charlotte von Maltzan. gw.geneanet.org. [dostęp 2020-08-27]. (niem.).
- ↑ Gothaisches genealogisches Taschenbuch der gräflichen Häuser. Deutsche Adelsgenossenschaft. T. 115. 1942, s. 277. [dostęp 2020-08-25]. (niem.).
- ↑ Magdalena Palica: ród von Pourtalès. slaskiekolekcje.eu, 2012-06-01. [dostęp 2020-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-09)].
- ↑ Lamar Cecil: The German Diplomatic Service, 1871-1914. Princeton: Princeton University Press, 2015, s. 50. ISBN 978-1-4008-6770-7. [dostęp 2020-08-25]. (ang.).
- ↑ Grzegorz Kucharczyk: Łzy ambasadora. pch24.pl, 2014-08-01. [dostęp 2020-09-04].
- ↑ III August 3-17, 1914. W: Maurice Paléologue: AN AMBASSADOR’S MEMOIRS. [dostęp 2020-08-25]. (ang.).
- ↑ Hoppe Richard: Alteichenau. Wiesbaden: R. Hoppe; Thorwaldsen Anlage 9, 1983, s. 7. (niem.).
- ↑ a b Bruno Stüdle: Sind noch mehr Schlossherren durch Sklavenhandel reich geworden?. jungfrauzeitung.ch, 2020-07-29. [dostęp 2020-09-06]. (niem.).
- ↑ Leopold von Zedlitz-Neukirch: Neues preussisches Adels-Lexicon, oder Genealogische und diplomatische Nachrichten von den in der preussischen Monarchie ansässigen oder zu derselben in Beziehung stehenden fürstlichen, gräflichen, freiherrlichen und adeligen Häusern etc.. T. 3. 1837, s. 50. [dostęp 2020-09-06]. (niem.).
- ↑ Historique de la famille de Pourtalès. domainepourtales.ch. [dostęp 2020-09-07]. (fr.).