Główczyce (województwo pomorskie)
Główczyce (kaszub. Główczëce, niem. Glowitz[3])[4] – wieś o charakterze małomiasteczkowym w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce, przy trasie komunikacyjnej ze Słupska do Łeby (droga wojewódzka nr 213), nad Pustynką, mającą ujście w jeziorze Łebsko. Wieś jest siedzibą sołectwa, które obejmuje również miejscowości Święcino i Klęcinko.
Artykuł |
54°37′9″N 17°22′14″E |
---|---|
- błąd |
38 m |
WD |
54°37'0.1"N, 17°22'0.1"E |
- błąd |
14 m |
Odległość |
395 m |
wieś | |
![]() Pałac | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
1837[1] |
Strefa numeracyjna |
59 |
Kod pocztowy |
76-220[2] |
Tablice rejestracyjne |
GSL |
SIMC |
0744427 |
Położenie na mapie gminy Główczyce ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Miejscowość jest siedzibą gminy Główczyce.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
HistoriaEdytuj
Prefiks w nazwie Główczyc wskazuje na pochodzenie nazwy od imienia własnego Główka (Glove). Główczyce wzmiankowane były już w 1252, dobra główczyckie od drugiej połowy XV wieku do końca 1945 roku znajdowały się w rękach rodu von Puttkamer. Jeszcze w pierwszej połowie XIX wieku Główczyce były zdominowane przez żywioł kaszubski. Postępująca i intensywnie propagowana przez administrację pruską germanizacja tutejszych Kaszubów doprowadziła do zupełnego wynarodowienia i utraty odrębnej tożsamości (zniesienie kaszubskiego jako języka wykładowego w tutejszej szkole w 1842). Ostatnie kazanie po kaszubsku odbyło się tu w roku 1886. Do 1945 Główczyce znajdowały się na trasie linii kolejowej Słupsk-Dargoleza (zdemontowanej przez Armię Czerwoną). W czasach Polski Ludowej powstała wytwórnia wód gazowanych, żwirownia, zakłady zbożowe oraz kombinat łąkarski PGR. Działał wiejski dom towarowy, kino, powstały ośrodek zdrowia i dom kultury[5].
ZabytkiEdytuj
- Pałac, zbudowany w połowie XIX wieku w stylu neogotyckim, dwuskrzydłowy, dwukondygnacyjny na planie litery T, posiada szczyty schodkowe z płycinami i parawany oflankowane sterczynami, posiada zachowaną oryginalną XIX-wieczną stolarkę drzwiową i wyposażenie gabinetu z herbami Puttkamerów. Do pałacu prowadzi późnobarokowa brama.
- Kościół neogotycki z 1891 roku, trzynawowy, zbudowany na planie krzyża łacińskiego z wykorzystaniem XVIII wiecznych murów, z zachowanym XIX-wiecznym ołtarzem, amboną, organami, ławkami, konfesjonałem i siedziskami dawniejszej okolicznej szlachty oraz witraże przedstawiające sceny religijne i herby dawnych szlacheckich rodów: von Krockow, von Puttkamer, von Querzen, von Zieres, von Wilkau, von Privitz zu Gettron. U boku prostokątnego prezbiterium zdobiona blendami wieża ze strzelistym hełmem ostrosłupowym[6].
Wspólnoty wyznanioweEdytuj
- Kościół rzymskokatolicki:
- Kościół Ewangelicko-Augsburski:
- parafia Ewangelicko-Augsburska w Słupsku, filiał w Główczycach, kaplica przy ul. Kościuszki 9
- Świadkowie Jehowy:
- zbór
PrzypisyEdytuj
- ↑ Gmina w liczbach, glowczyce.pl [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-30] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 317 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 138, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 235, ISBN 978-83-7495-133-3 .
Linki zewnętrzneEdytuj
- Główczyce - dokładny opis. powiatslupsk.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-14)].
- Strona internetowa Gminy Główczyce
- Strona internetowa Gminnego Ośrodka Kultury w Główczycach
- Historia Główczyc (niem.)