Gekkoninae – najbardziej liczna w gatunki podrodzina gekonowatych, obejmuje około 1000 gatunków, w większości nadrzewnych, prowadzących najczęściej nocny tryb życia. Osiągają do 30 cm długości (gekon liścioogonowy Uroplatus fimbriatus).

Gekkoninae
Ilustracja
Phelsuma lineata
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Rząd

łuskonośne

Rodzina

gekonowate

Podrodzina

Gekkoninae

Cechy charakterystyczne (z małymi wyjątkami):

  • możliwość poruszania się po wszelkiego rodzaju powierzchni (dzięki palcom wyposażonym w przylgi)
  • brak ruchomych powiek
  • nocny tryb życia (oprócz rodzaju Phelsuma)
  • głównie owadożerne, niektóre gatunki odżywiają się także owocami i nektarem a nawet małymi ssakami lub gadami
  • zdolność do wydawania dźwięków, niekiedy bardzo donośnych
  • dobry słuch

Z powodu dużej liczby gatunków trudno jest jednoznacznie określić środowisko życia tej podrodziny – węższej grupy charakterystycznych cech należy szukać na poziomie gatunku. Niektóre gatunki Gekkoninae przystosowały się do życia w lasach tropikalnych (Uroplatus), inne w środowisku suchym a nawet pustynnym. Większość z nich prowadzi nocny tryb życia, ale znajdujemy także gatunki aktywne w ciągu dnia lub wieczorem. Mogą mieszkać na drzewach, na ziemi lub w obu tych środowiskach jednocześnie.

Systematyka

edytuj
 
Gekko japonicus
 
Gehyra mutilata
 
Hemidactylus turcicus
 
Uroplatus guentheri

Część rodzajów zaliczanych w przeszłości do tej podrodziny jest obecnie zaliczana do odrębnych rodzin Sphaerodactylidae (m.in. Gonatodes, Sphaerodactylus) i Phyllodactylidae (m.in. Ptyodactylus, Tarentola)[1][2][3][4].

Przypisy

edytuj
  1. Tony Gamble, Aaron M. Bauer, Eli Greenbaum, Todd R. Jackman. Out of the blue: a novel, trans-Atlantic clade of geckos (Gekkota, Squamata). „Zoologica Scripta”. 37 (4), s. 355–366, 2008. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2008.00330.x. (ang.). 
  2. Nicolas Vidal, S. Blair Hedges. The molecular evolutionary tree of lizards, snakes, and amphisbaenians. „Comptes Rendus Biologies”. 332, s. 129–139, 2009. DOI: 10.1016/j.crvi.2008.07.010. (ang.). 
  3. John J. Wiens, Carl R. Hutter, Daniel G. Mulcahy, Brice P. Noonan, Ted M. Townsend, Jack W. Sites Jr i Tod W. Reeder. Resolving the phylogeny of lizards and snakes (Squamata) with extensive sampling of genes and species. „Biology Letters”. 8 (6), s. 1043–1046, 2012. DOI: 10.1098/rsbl.2012.0703. (ang.). 
  4. R Alexander Pyron, Frank T Burbrink, John J Wiens. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. „BMC Evolutionary Biology”. 13:93, 2013. DOI: 10.1186/1471-2148-13-93. (ang.). 

Bibliografia

edytuj