Hemiphyllodactylus
rodzaj jaszczurki
Hemiphyllodactylus – rodzaj jaszczurek z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).
| Hemiphyllodactylus | |||
| Bleeker, 1860[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – H. aurantiacus | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Hemiphyllodactylus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Hemiphyllodactylus typus Bleeker, 1860 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania
edytujRodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej, południowo-wschodniej i wschodniej Azji (Chińska Republika Ludowa, Indie, Sri Lanka, Mjanma, Laos, Wietnam, Kambodża, Tajlandia, Malezja, Singapur, Japonia, Filipiny, Brunei, Indonezja i Timor Wschodni) i Oceanii (Wyspy Cooka, Fidżi, Nowa Kaledonia, Palau, Papua-Nowa Gwinea, Pitcairn, Wyspy Salomona, Tonga, Vanuatu i Samoa)[5][6].
Systematyka
edytujRodzaj zdefiniował w 1860 roku holenderski ichtiolog Pieter Bleeker w artykule poświęconym jaszczurkom opublikowanym na łamach Natuurkundig tijdschrift voor Nederlandsch Indië[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) (Hemiphyllodactylus typus).
Etymologia
edytuj- Hemiphyllodactylus: gr. ἡμι- hēmi- ‘pół-, mały’, od ἡμισυς hēmisus ‘połowa’[7]; φυλλον phullon ‘liść’[8]; δακτυλος daktulos δακτυλος daktulos ‘palec’[9].
- Spathodactylus: gr. σπαθη spathē ‘łopatka, łyżka’[10]; δακτυλος daktulos ‘palec’[9]. Gatunek typowy: Spathodactylus mutilatus Günther, 1872 (= Hemiphyllodactylus typus Bleeker, 1860)..
- Spathoscalabotes: gr. σπαθη spathē ‘łopatka, łyżka’[10]; ασκαλαβωτης askalabōtēs ‘cętkowana jaszczurka, gekon’[11].
- Cainodactylus: gr. καινος kainos ‘nowy, świeży’[12]; δακτυλος daktulos ‘palec’[9]. Gatunek typowy: Gehyra yunnanensis Boulenger, 1903.
Podział systematyczny
edytujDo rodzaju należą następujące gatunki[5]:
- Hemiphyllodactylus arakuensis Agarwal, Khandekar, Giri, Ramakrishnan & Karanth, 2019
- Hemiphyllodactylus aurantiacus (Beddome, 1870)
- Hemiphyllodactylus banaensis Tri, Grismer, Thai & Wood, 2014
- Hemiphyllodactylus bintik Grismer, Wood, Anuar, Quah, Muin, Onn, Sumarli & Loredo, 2015
- Hemiphyllodactylus bonkowskii Nguyen, Do, Ngo, Pham, Pham, Le & Ziegler, 2020
- Hemiphyllodactylus cattien Yushchenko, Grismer, Bragin, Dac & Poyarkov, 2023
- Hemiphyllodactylus changningensis Guo, Zhou, Yan & Li, 2015
- Hemiphyllodactylus chiangmaiensis Grismer, Wood & Cota, 2014
- Hemiphyllodactylus cicak Cobos, Grismer, Wood, Quah, Anuar & Muin, 2016
- Hemiphyllodactylus dalatensis Do, Nguyen , Le, Pham, Ziegler & Nguyen, 2021
- Hemiphyllodactylus dupanglingensis Zhang, Qian & Yang, 2020
- Hemiphyllodactylus dushanensis (Zhou & Liu, 1981)
- Hemiphyllodactylus engganoensis Grismer, Riyanto, Iskandar & Mcguire, 2014
- Hemiphyllodactylus flaviventris Sukprasert, Sutthiwises, Lauhachinda & Taksintum, 2018
- Hemiphyllodactylus ganoklonis Zug, 2010
- Hemiphyllodactylus goaensis Khandekar, Parmar, Sawant & Agarwal, 2021
- Hemiphyllodactylus harterti (Werner, 1900)
- Hemiphyllodactylus hongkongensis Sung, Lee, Ng, Zhang & Yang, 2018
- Hemiphyllodactylus huishuiensis Yan, Lin, Guo, Li & Zhou, 2016
- Hemiphyllodactylus indosobrinus Eliades, Phimmachak, Sivongxay, Siler & Stuart, 2019
- Hemiphyllodactylus insularis Taylor, 1918
- Hemiphyllodactylus jinpingensis (Zhou & Liu, 1981)
- Hemiphyllodactylus jnana Agarwal, Khandekar, Giri, Ramakrishnan & Karanth, 2019
- Hemiphyllodactylus khlonglanensis Sukprasert, Sutthiwises, Lauhachinda & Taksintum, 2018
- Hemiphyllodactylus kiziriani Nguyen, Botov, Le Duc, Nophaseud, Bonkowski & Ziegler, 2014
- Hemiphyllodactylus kolliensis Agarwal, Khandekar, Giri, Ramakrishnan & Karanth, 2019
- Hemiphyllodactylus kyaiktiyoensis Grismer, Wood, Quah, Thura, Oaks & Lin, 2020
- Hemiphyllodactylus larutensis (Boulenger, 1900)
- Hemiphyllodactylus linnwayensis Grismer, Wood, Thura, Zin, Quah, Murdoch, Grismer, Li, Kyaw & Lwin, 2017
- Hemiphyllodactylus longlingensis (Zhou & Liu, 1981)
- Hemiphyllodactylus lungcuensis Luu, Nguyen, Do, Pham, Hoang, Nguyen, Le, Ziegler, Grismer & Grismer, 2023
- Hemiphyllodactylus margarethae Brongersma, 1931
- Hemiphyllodactylus montawaensis Grismer, Wood, Thura, Zin, Quah, Murdoch, Grismer, Li, Kyaw & Lwin, 2017
- Hemiphyllodactylus nahangensis Do, Pham, Phan, Le, Ziegler & Nguyen, 2020
- Hemiphyllodactylus ngocsonensis Nguyen, Do, Ngo, Pham, Pham, Le & Ziegler, 2020
- Hemiphyllodactylus ngwelwini Grismer, Wood, Quah, Thura, Oaks & Lin, 2020
- Hemiphyllodactylus nilgiriensis Agarwal, Bauer, Pal, Srikanthan & Khandekar, 2020
- Hemiphyllodactylus pardalis Grismer, Yushchenko, Pawangkhanant, Naiduangchan, Nazarov, Orlova, Suwannapoom & Poyarkov, 2020
- Hemiphyllodactylus peninsularis Agarwal, Bauer, Pal, Srikanthan & Khandekar, 2020
- Hemiphyllodactylus pinlaungensis Grismer, Wood, Quah, Thura, Oaks & Lin, 2020
- Hemiphyllodactylus serpispecus Eliades, Phimmachak, Sivongxay, Siler & Stuart, 2019
- Hemiphyllodactylus simaoensis Agung, Chornelia, Grismer, Grismer, Quah, Lu, Tomlinson & Hughes, 2022
- Hemiphyllodactylus tehtarik Grismer, Wood Jr, Anuar, Muin, Quah, Mcguire, Brown, Van Tri & Thai, 2013
- Hemiphyllodactylus titiwangsaensis Zug, 2010
- Hemiphyllodactylus tonywhitteni Grismer, Wood, Thura, Zin, Quah, Murdoch, Grismer, Li, Kyaw & Lwin, 2017
- Hemiphyllodactylus typus Bleeker, 1860
- Hemiphyllodactylus uga Grismer, Wood, Thura, Zin, Quah, Murdoch, Grismer, Li, Kyaw & Lwin, 2018
- Hemiphyllodactylus yanshanensis Agung, Chornelia, Grismer, Grismer, Quah, Lu, Tomlinson & Hughes, 2022
- Hemiphyllodactylus yunnanensis (Boulenger, 1903)
- Hemiphyllodactylus ywanganensis Grismer, Wood, Thura, Zin, Quah, Murdoch, Grismer, Li, Kyaw & Lwin, 2018
- Hemiphyllodactylus zalonicus Grismer, Chit, Pawangkhanant, Nazarov, Zaw & Poyarkov, 2021
- Hemiphyllodactylus zayuensis Jiang, Wang & Che, 2020
- Hemiphyllodactylus zhutangxiangensis Agung, Grismer, Grismer, Quah, Chornelia, Lu & Hughes, 2021
- Hemiphyllodactylus zugi Nguyen, Lehmann, Le Duc, Duong, Bonkowski & Ziegler, 2013
- Hemiphyllodactylus zwegabinensis Grismer, Wood, Quah, Thura, Oaks & Lin, 2020
Uwagi
edytuj- ↑ Młodszy homonim Spathodactylus Pictet & Loriol, 1859 (Actinopterygii).
- ↑ Nowa nazwa dla Spathodactylus Günther, 1872.
Przypisy
edytuj- ↑ a b P. Bleeker. Reptiliën van Agam. „Natuurkundig tijdschrift voor Nederlandsch Indië”. 20, s. 327, 1859–1860. (niderl.).
- ↑ A.C.L.G. Günther. On the reptiles and amphibians of Borneo. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1872, s. 594, 1872. (ang.).
- ↑ G.A. Boulenger: Catalogue of the lizards in the British Museum (Natural History). Cz. 1: Geckonidæ, Eublepharidæ, Uroplatidæ, Pygopodidæ, Agamidæ. London: The Trustees, 1885, s. 156. (ang.).
- ↑ T. Barbour. A Yunnan gecko. „Occasional papers of the Boston Society of Natural History”. 5, s. 133, 1924. (ang.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Hemiphyllodactylus. The Reptile Database. [dostęp 2023-12-30]. (ang.).
- ↑ R. Midtgaard: Hemiphyllodactylus. RepFocus. [dostęp 2023-12-30]. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 117.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 196.
- ↑ a b c Jaeger 1959 ↓, s. 75.
- ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 243.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 27.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 42.
Bibliografia
edytuj- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).