Gilles Léonce Tremblay[1] (ur. 6 września 1932 w Jonquière[1][2], zm. 27 lipca 2017[3]) – kanadyjski kompozytor.

Gilles Tremblay
Ilustracja
Gilles Tremblay, 2000
Imię i nazwisko

Gilles Léonce Tremblay

Data i miejsce urodzenia

6 września 1932
Jonquière

Pochodzenie

kanadyjskie

Data śmierci

27 lipca 2017

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada) Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)

Życiorys

edytuj

Początkowo pobierał prywatnie lekcje u Jocelyne Binet (kontrapunkt), Isabelle Delorme (sofleż), Jeana Papineau-Couture (akustyka) i Edmonda Trudela (fortepian)[1]. W latach 1949–1954 uczęszczał do konserwatorium w Montrealu[1][2], gdzie jego nauczycielami byli Claude Champagne (kompozycja, teoria) oraz Germaine Malépart (fortepian)[1]. W latach 1950–1951 i 1953 uczęszczał na letnie kursy muzyczne w Marlboro Music School w stanie Vermont[1]. Od 1952 do 1953 roku studiował ponadto historię muzyki na Uniwersytecie Montrealskim[1]. W 1953 roku poznał Edgara Varèse’a, który wywarł wpływ na jego dalszy rozwój artystyczny[2]. W latach 1954–1961 przebywał w Paryżu, gdzie był uczniem Yvonne Loriod (teoria, fortepian), Oliviera Messiaena (analiza muzyczna) i Maurice’a Martenota (fale Martenota)[1]. W 1957 i 1960 roku był uczestnikiem Międzynarodowych Letnich Kursów Nowej Muzyki w Darmstadcie[2], gdzie uczęszczał na zajęcia prowadzone przez Karlheinza Stockhausena, Pierre’a Bouleza i Henri Pousseura[1]. Od 1959 do 1961 roku był członkiem działającej przy ORTF Groupe de recherches musicales[1][2].

Po powrocie do Kanady wykładał w latach 1961–1966 w konserwatorium w Quebecu[1]. Od 1962 do 1998 roku był profesorem kompozycji w konserwatorium w Montrealu[2]. Od 1962 do 1988 roku zasiadał w radzie Société de Musique Contemporaine du Québec[2], w latach 1982–1988 był jego prezesem[1]. W 1967 roku zrealizował udźwiękowienie pawilonu Quebecu na Wystawie Światowej w Montrealu[2]. W 1972 roku odbył wielomiesięczną podróż na Daleki Wschód, odwiedzając Bali, Filipiny, Chiny, Koreę i Japonię[2].

Oficer Ordre national du Québec (1991) i kawaler francuskiego Orderu Sztuki i Literatury (1992)[1].

Twórczość

edytuj

Był zwolennikiem radykalnej awangardy, w poszukiwaniach nowych walorów dźwiękowych stosował niekonwencjonalne techniki wydobywania dźwięku, operował skrajnymi kontrastami rejestrów i dynamiki[2]. Wykorzystywał różne formy aleatoryzmu oraz inspiracje z muzyki Dalekiego Wschodu[2].

Wybrane kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Cantique de durées (1960)
  • Jeux de solstices (1974)
  • Fleuves (1976)
  • Vers le soleil (1978)
  • Katadrone (Contrecri) (1988)
  • Musique du feu na fortepian i orkiestrę dętą (1991)
  • Avec: Wampum symphonique na sopran, bas, recytatora, chór i orkiestrę (1992)
  • koncert fletowy Traversée (1994)
  • Les Pierres crieront (1998)

Utwory kameralne

  • Mobile na skrzypce i fortepian (1962)
  • Champs I na fortepian i 2 perkusje (1965, zrewid. 1969)
  • Champs II: Souffles na 2 flety, obój, klarnet, róg, 2 trąbki, 2 puzony, 2 perkusje, kontrabas i fortepian (1968)
  • Champs III: Vers na 2 flety, klarnet, trąbkę, róg, 3 skrzypiec, kontrabas i 3 perkusje (1969)
  • ...le sifflement des vents porteurs de l’amour na flet, perkusję i mikrofony (1971)
  • Solstices (ou Les Jours et les saisons tournent) na 1, 2, 3 lub 4 grupy 6 instrumentów (1971)
  • Compostelle I na 18 instrumentów (1978)
  • Le Signe du lion na róg i tam-tam (1981)
  • Envoi, conarto vol na fortepian i 15 instrumentów (1983)
  • Envol na flet (1984)
  • Triojubilus na flet, harfę i dzwonki krowie (1985)
  • Cedres en voiles na wiolonczelę (1989)
  • Aubes na flet basowy, kontrabas i perkusję (1990)
  • D’une goutte na membranofon mikrotonalny (1994)
  • L’arbre de borobudur na gamelan i 8 instrumentów zachodnich (1995)

Utwory fortepianowe

  • Deux Pièces pour piano: Phases and Réseaux (1958)
  • Traçantes (1976)

Utwory organowe

  • Vers une étoile (1993)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Kékoba na sopran, mezzosopran, tenora, perkusję i fale Martenota (1965)
  • Oralléluiants na sopran, flet, klarnet basowy, róg, 3 kontrabasy, 2 perkusje i mikrofony (1975)
  • DZEI (Voies de feu) na sopran, flet, klarnet basowy, fortepian i perkusję (1981)
  • Les Vêpres de la Vierge na sopran, chór i 13 instrumentów (1986)
  • L’espace du coeur, Miron-Machaut na chór i perkusję (1995)
  • A Quelle heure commence le temps na bas-baryton, fortepian i 15 instrumentów (1999)

Utwory sceniczne

  • Un 9 na mima, 2 trąbki i 2 perkusje (1987)

Muzyka elektroniczna

  • Exercise I (1959)
  • Exercise II (1960)
  • Centre-elan (1967)
  • Sonorisation de Pavillon du Québec (1967)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3675–3676. ISBN 0-02-865571-0.
  2. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 146. ISBN 978-83-224-0905-3.
  3. Le compositeur Gilles Tremblay est décédé à l’âge de 85 ans. ledevoir.com, 2017-07-29. [dostęp 2023-06-30]. (fr.).