Wola Rębkowska (gmina)

(Przekierowano z Gmina Wola Rębkowska)

Wola Rębkowska (od 1973 Garwolin) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. lubelskim/warszawskim. Siedzibą władz gminy była Wola Rębkowska[3].

Wola Rębkowska
gmina wiejska
1919–1954[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: lubelskie (II RP)
1939: warszawskie (II RP)
1945–54: warszawskie

Powiat

garwoliński

Siedziba

Wola Rębkowska

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

16

brak współrzędnych

Na mocy postanowienia Komitetu Urzędującego Królestwa Polskiego z dnia 17 stycznia 1867 roku gmina Wola Rębkowska weszła w skład powiatu garwolińskiego guberni siedleckiej[4]. Gmina należała do sądu gminnego okręgu I w Aleksandrowie. W skład gminy wchodziły: Budzin, Ewelin, Jagody, Leszczyny Nowe, Leszczyny Stare, Mętne, Michałówka, Niecieplin, Ośniackie Budy, Puznów Stary, Puznów Nowy, Rębków, Rębkowska Wola, Stoczek, Trąbki, Uśniaki, Wilkowyje, Władysławów, Władysławowska Wola, Wyszczynki i Żwirówka. Miała 10793 mr. obszaru i liczyła 4955 mieszkańców[5].

W 1919 roku gmina weszła w skład w woj. lubelskiego. 15 kwietnia 1934 z gminy wyłączono gromadę Leszczyny, którą włączono do gminy miejskiej Garwolin[6]. Z dniem 31 marca 1939 roku włączono do niej gromadę Krystyna z gminy Osieck[7]. 1 kwietnia 1939 roku gminę wraz z całym powiatem garwolińskim przyłączono do woj. warszawskiego[8]. W okresie okupacji gmina została pozbawiona samorządu, zarządzał nią wójt przy pomocy doradców gminnych. 1 września 1944 roku powołono radę gminną[4].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 16 gromad: Budy Uśniackie, Ewelin, Jagodne, Krystyna, Miętne, Niecieplin, Puznów Nowy, Puznów Stary, Rębków, Rębków Parcele, Stoczek, Trąbki, Uśniaki, Wilkowyja, Wola Rębkowska i Wola Władysławowska[9]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[11][12], a jej dawny obszar wszedł głównie w skład nowej gminy Garwolin.

Przypisy edytuj

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Istniała do 28 września 1954 roku
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. a b Archiwum Państwowe m.st. Warszawy Oddział w Otwocku - Akta gminy Wola Rębkowska. [dostęp 2009-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  5. gmina Wola Rębkowska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 798.
  6. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 12 kwietnia 1934 r. o zmianie granic miasta Garwolina w powiecie garwolińskim, województwie lubelskiem (Dz.U. z 1934 r. nr 32, poz. 294)
  7. Dz.U. z 1939 r. nr 18, poz. 120
  8. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
  9. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  10. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  11. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  12. W 1954 roku powołano Prezydium Gromadzkiej Narodowej, likwidując Gminną Radę Narodową.