HAT-P-15

Berehynia
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Perseusz
Rektascensja	04h 24m 59,535s
Deklinacja	+39° 27′ 38,31″
Paralaksa (π)	0,004166 ± 0,000054″
Odległość	631,3 ± 6,7 ly; 193,6 ± 2,1 pc
Wielkość obserwowana ; (pasmo V)	12,41 ± 0,24m
Ruch własny (RA)	14,403 ± 0,129 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−9,377 ± 0,089 mas/rok
Prędkość radialna	31,21 ± 0,65 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	żółty karzeł
Typ widmowy	G5
Masa	1,013 ± 0,043 M☉
Promień	1,080 ± 0,039 R☉
Metaliczność [Fe/H]	0,22 ± 0,08
Wielkość absolutna	4,86 ± 0,14m
Jasność	1,00 ± 0,11 L☉
Wiek	6,8 +2,5−1,6
Temperatura	5568 ± 90 K
Alternatywne oznaczenia
	2MASS: J04245952+3927382
	TYC 2883-1687-1, GSC 02883-01687

HAT-P-15 (Berehynia^[4]) – gwiazda w gwiazdozbiorze Perseusza. Według pomiarów sondy Gaia opublikowanych w 2018 roku jest odległa od Słońca o ok. 630 lat świetlnych. Obiega ją co najmniej jedna planeta pozasłoneczna.

Nazwa edytuj

Gwiazda ma nazwę własną Berehynia, pochodzącą od brzegini, bóstwa związanego z wodą i brzegami w wierzeniach słowiańskich. Nazwa została wyłoniona w konkursie zorganizowanym w 2019 roku przez Międzynarodową Unię Astronomiczną w ramach stulecia istnienia organizacji. Sto państw zyskało prawo nazwania gwiazd i okrążających je planet, uczestnicy z Ukrainy mogli wybrać nazwę dla tej gwiazdy. Wybrane nazwy miały być powiązane tematycznie i związane z Ukrainą. Spośród nadesłanych propozycji zwyciężyła nazwa Berehynia dla gwiazdy i Tryzub dla planety^[4].

Charakterystyka edytuj

HAT-P-15 to żółty karzeł, gwiazda podobna do Słońca; należy do typu widmowego G5^[1]. Ma temperaturę około 5570 K^[3]. Jej masa jest nieznacznie większa od masy Słońca, a promień o ok. 8% większy od promienia Słońca^[3]. Jest najprawdopodobniej starsza od Słońca, jej wiek ocenia się na 6,8 miliarda lat^[3]. Jest niewidoczna gołym okiem, jej obserwowana wielkość gwiazdowa to ok. 12,4^m^[1].

W 2010 roku odkryto krążącą wokół tej gwiazdy planetę HAT-P-15 b^[2] (Tryzub^[4]). Planeta jest gazowym olbrzymem o masie około dwukrotnie większej od masy Jowisza, ale obiegającym gwiazdę w odległości 0,096 au (dziesięciokrotnie bliżej niż przebiega orbita Ziemi w Układzie Słonecznym), czyli tzw. gorącym jowiszem^[3].

Towarzysz	Masa [ M_J ]	Promień [ R_J ]	Okres orbitalny [ d ]	Półoś wielka [ au ]	Ekscentryczność
b^[3]^[2] (Tryzub)	1,946 ± 0,066	1,072 ± 0,043	10,863502 ± 2,7×10^–5	0,0964 ± 0,00014	0,190 ± 0,019

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j HAT-P-15 w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ G.G. Kovács G.G. i inni, HAT-P-15b: A 10.9-day Extrasolar Planet Transiting a Solar-type Star, „The Astrophysical Journal”, 724 (2), 2010, s. 866, DOI: 10.1088/0004-637X/724/2/866, arXiv:1005.5300 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h HAT-P-15 w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
↑ ^a ^b ^c Ukraine – Approved Names. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2019-12-17. [dostęp 2021-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-11)]. (ang.).

[simbad-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j HAT-P-15 w bazie SIMBAD (ang.)

[Kovacs2010-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ G.G. Kovács G.G. i inni, HAT-P-15b: A 10.9-day Extrasolar Planet Transiting a Solar-type Star, „The Astrophysical Journal”, 724 (2), 2010, s. 866, DOI: 10.1088/0004-637X/724/2/866, arXiv:1005.5300 (ang.).

[exo-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h HAT-P-15 w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)

[iau100-4] Ukraine – Approved Names. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2019-12-17. [dostęp 2021-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-11)]. (ang.).

[4]

[1]

[2]

[3]