Heath Ledger

aktor australijski

Heath Andrew Ledger (ur. 4 kwietnia 1979 w Perth, zm. 22 stycznia 2008 w Nowym Jorku[1]) – australijski aktor, fotograf i reżyser teledysków.

Heath Ledger
Ilustracja
Heath Ledger (2006)
Imię i nazwisko Heath Andrew Ledger
Data i miejsce urodzenia 4 kwietnia 1979
Perth
Data i miejsce śmierci 22 stycznia 2008
Nowy Jork
Zawód aktor, fotograf, reżyser teledysków
Lata aktywności 1992–2008
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Po zagraniu ról w kilku australijskich produkcjach telewizyjnych i filmowych w latach 90., Ledger przeniósł się do Stanów Zjednoczonych w 1998, aby dalej rozwijać swoją karierę filmową. Na jego twórczość składa się dwadzieścia filmów, w tym Zakochana złośnica (10 Things I Hate about You, 1999), Patriota (The Patriot, 2000), Czekając na wyrok (Monster’s Ball, 2001), Królowie Dogtown (Lords of Dogtown, 2005), Tajemnica Brokeback Mountain (Brokeback Mountain, 2005), Candy (2006), I’m Not There. Gdzie indziej jestem (I’m Not There, 2007), Mroczny rycerz (The Dark Knight, 2008) i Parnassus: Człowiek, który oszukał diabła (The Imaginarium of Doctor Parnassus, 2009)[2], dwa ostatnie to pośmiertne wydania[3]. Wyprodukował i wyreżyserował także teledyski i aspirował do roli reżysera filmowego[4].

Za kreację Ennisa Del Mara w amerykańsko-kanadyjskim melodramacie westernie Anga Lee Tajemnica Brokeback Mountain (Brokeback Mountain, 2005) został uhonorowany nagrodą Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych dla najlepszego aktora[5] i był pierwszym aktorem, który pośmiertnie zdobył tę nagrodę dla najlepszego aktora międzynarodowego przyznaną przez Australian Film Institute[6][5]. Był nominowany do nagrody BAFTA, Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych, Złotego Globu i Oscara dla najlepszego aktora, stając się wówczas ósmym najmłodszym nominowanym w tej kategorii[7]. Pośmiertnie zdobył nagrodę Independent Spirit Robert Altman 2007 z resztą obsady, reżyserem i kierownikiem obsady biograficznego dramatu muzycznego Todda Haynesa I’m Not There. Gdzie indziej jestem (I’m Not There, 2007), który został zainspirowany życiem i piosenkami amerykańskiego piosenkarza Boba Dylana. W filmie Ledger wcielił się w fikcyjnego aktora Robbiego Clarka, jedną z sześciu postaci uosabiających aspekty życia i osobowości Dylana[4].

Ledger zmarł mając 28 lat w wyniku przypadkowego przedawkowania leków[8]. Kilka miesięcy przed śmiercią Ledger skończył kręcić zdjęcia do filmu Christophera Nolana Mroczny rycerz (2008), gdzie zagrał postać Jokera. W chwili jego śmierci Mroczny rycerz był w postprodukcji, a Parnassus: Człowiek, który oszukał diabła był w trakcie kręcenia, w którym grał swoją ostatnią rolę Tony’ego Sheparda. Jego śmierć wpłynęła na późniejszą promocję Mrocznego rycerza. Jego występ w roli Jokera w Mrocznym rycerzu przyniósł mu powszechne uznanie i popularność zarówno wśród fanów, jak i krytyków. Ledger otrzymał także wiele nagród pośmiertnych za swoją pracę nad Mrocznym rycerzem, w tym Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego[5], nagrodę dla najlepszego aktora międzynarodowego przyznaną przez Australian Film Institute[5], Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego[5] podczas 66. Ceremonii wręczenia Złotych Globów i nagrodę BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego[5].

ŻyciorysEdytuj

Wczesne lataEdytuj

Urodził się w Perth[9], jako syn Sally Ledger Bell (z domu Ramshaw), nauczycielki języka francuskiego, i Kima Ledgera, kierowcy rajdowego i inżyniera górnictwa, którego rodzina założyła i była właścicielem odlewni Ledger Engineering Foundry[10][11]. Pochodził z rodziny o korzeniach szkockich i irlandzkich[12][11]. Uczęszczał do Mary’s Mount Primary School w Gooseberry Hill, a później do Guildford Grammar School[13], gdzie w wieku dziesięciu lat wystąpił w tytułowej roli w przedstawieniu Piotruś Pan. Jego rodzice rozstali się, gdy miał dziesięć lat, a rozwiedli się, gdy miał jedenaście lat. Do aktorstwo na scenie zainspirowała go starsza siostra Kate, aktorka, a później publicystka, a jego miłość do Gene’a Kelly zainspirowała jego udaną choreografię, co doprowadziło do pierwszego zwycięstwa chłopięcego zespołu Guildford Grammar na Rock Eisteddfod Challenge[14].

KarieraEdytuj

Po raz pierwszy trafił przed kamery u boku Erniego Dingo jako sierota klaun w komediodramacie przygodowym Clowning Around (1992), którego współscenarzystą był Tom Cavanagh. Następnie pojawił się jako rowerzysta w trzech odcinkach komediowego serialu familijnego Wyspa przygód (Ship to Shore, 1993-1994). W wieku 16 lat wraz ze swoim najlepszym przyjacielem Trevorem wyjechał do Sydney, próbując swoich sił w aktorstwie[12]. Wkrótce wystąpił w australijskim serialu dla dzieci i młodzieży Siódme poty (Sweat, 1996) jako Snowy Bowles i operze mydlanej Seven Network Zatoka serc (Home and Away, 1997) jako Scott Irwin. Pierwszą rolą w amerykańskiej produkcji była postać 20-letniego księcia Irlandii - Conora w serialu przygodowym Fox Prawo miecza (Roar, 1997)[12].

Zagrał potem filmach: Zakochana złośnica (1999), Patriota (2000) u boku Mela Gibsona, Czekając na wyrok (2001), Obłędny rycerz (2001), Ned Kelly (2003) i Nieustraszeni bracia Grimm (2005). Wcielił się także w słynnego Giacomo Casanovę w filmie o tym samym tytule (2005)[15].

Za jedną z głównych ról w filmie Anga Lee Tajemnica Brokeback Mountain (2005) otrzymał nominacje do kilku prestiżowych nagród – Oscara (w kategorii najlepsza główna rola męska), Złotego Globu (za najlepszą rolę męską w dramacie), nagrody BAFTA (za główną rolę męską).

Wyreżyserował teledyski dla rapera N’fa „Seduction is Evil” (2005) i „Cause an Effect” (2006), Bena Harpera „Morning Yearning” (2006) i zespołu Modest Mouse „King Rat” (2009).

22 stycznia 2008 gospodyni znalazła go nieprzytomnego w apartamencie na Manhattanie. Wezwany lekarz stwierdził zgon. W mieszkaniu obok ciała aktora znaleziono opakowanie tabletek nasennych, jednak zarówno policja, jak i znajomi aktora zdarzenie określają raczej jako tragiczny wypadek, a nie świadome przedawkowanie[16][17]. Według nowojorskiego zespołu medycyny sądowej aktor zmarł na skutek stopniowego gromadzenia się w organizmie mieszanki sześciu leków na receptę, które przyjmował, co doprowadziło do zatrucia organizmu, zapaści i śmierci[18]. Był w trakcie zdjęć do filmu Parnassus, w którym grał główną rolę Tony’ego. Jego nagła śmierć zmusiła produkcję do zmiany scenariusza. W postać Tony’ego wcieliło się później trzech aktorów: Johnny Depp, Jude Law i Colin Farrell. Trzej aktorzy swoje honoraria postanowili przekazać córce Heatha, Matildzie, aby w ten sposób finansowo zabezpieczyć jej przyszłość.

W 2009 podczas 66. Ceremonii wręczenia Złotych Globów pośmiertnie nagrodzono go statuetką w kategorii najlepszy aktor drugoplanowy za rolę Jokera w filmie Mroczny rycerz.

22 stycznia 2009, w rocznicę śmierci, został nominowany do Oscara za drugoplanową rolę męską w Mrocznym rycerzu. Dokładnie miesiąc później, podczas gali rozdania statuetek, otrzymał go pośmiertnie. Jest to drugi przypadek w historii nagrody (w kategoriach aktorskich), kiedy otrzymuje go osoba zmarła. Wcześniej nagrodę otrzymał Peter Finch, za rolę w filmie Sieć. W imieniu Ledgera statuetkę Oscara odebrała rodzina aktora – jego matka, ojciec i siostra. Została ona przekazana córce Heatha, Matildzie.

Życie prywatneEdytuj

W latach 2002–2004 był związany z aktorką Naomi Watts[19]. W czerwcu 2004 związał się z aktorką Michelle Williams, z którą miał córkę Matyldę (ur. 31 października 2005)[12]. Para rozstała się we wrześniu 2007[19].

FilmografiaEdytuj

Filmy fabularneEdytuj

Seriale telewizyjneEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Heath Ledger (1979-2008) (ang.). Find a Grave. [dostęp 2021-05-17].
  2. ↑ Heath Ledger Filmography (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-04-16].
  3. ↑ Heath Ledger Actor (ang.). „TV Guide”. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)].
  4. ↑ a b Heath Ledger Biography (ang.). „Empire”. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)].
  5. ↑ a b c d e f Heath Ledger Awards (ang.). AllMovie. [dostęp 2021-05-17].
  6. ↑ Ledger honoured at AFI Awards (ang.). ABC, 6 grudnia 2008. [dostęp 2021-04-30].
  7. ↑ Heath Ledger: The Times obituary (ang.). „The Times”, 23 stycznia 2008. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)].
  8. ↑ Sewell Chan, James Barron: City Room: Heath Ledger's Death Is Ruled an Accident (ang.). „The New York Times”, 6 lutego 2008. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)].
  9. ↑ Personalidade: Heath Ledger (Austrália) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)].
  10. ↑ Heath Ledger Biography (1979-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2021-05-16].
  11. ↑ a b Heath Ledger What Nationality Ancestry Race (ang.). Ethnicity of Celebs. [dostęp 2021-05-16].
  12. ↑ a b c d Heath Ledger Biography (ang.). TV.com. [dostęp 2021-04-16].
  13. ↑ Heath Ledger Pictures (ang.). FanPix.Net. [dostęp 2021-04-12].
  14. ↑ Kevin Sessums: We're Having a Heath Wave (ang.). „Vanity Fair”. [dostęp 2021-05-17].
  15. ↑ Rebecca Flint Marx: Heath Ledger Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2021-05-17].
  16. ↑ Heath Ledger. Medical Bag, 7 stycznia 2013. [dostęp 2013-12-08].
  17. ↑ jas, rik, PAP: Zmarł Heath Ledger, gwiazda „Brokeback Mountain”. Gazeta.pl, 2008-01-22. [dostęp 2021-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-08)].
  18. ↑ Weronika Kostyra: Heath Ledger był młody, utalentowany i miał Hollywood u swoich stóp.... „Viva!”, 4 kwietnia 2021. [dostęp 2013-12-08].
  19. ↑ a b Heath Ledger Relationships (ang.). FamousFix. [dostęp 2021-05-17].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Heath_Ledger&oldid=63701641”