Oscar dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
Oscar dla najlepszego aktora pierwszoplanowego (The Academy Award for Best Actor) – nagroda przyznawana aktorom, pracującym w przemyśle filmowym, przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej; nominacje są przyznawane przez aktorów i aktorki – członków Akademii. Zwycięzcy są wybierani przez wszystkich jej członków.
Ranking
edytuj| Ranking | Najlepszy aktor pierwszoplanowy | Najlepszy aktor drugoplanowy | ||
|---|---|---|---|---|
| Aktor z największą liczbą nagród | Daniel Day-Lewis | 3 | Walter Brennan | 3 |
| Aktor z największą liczbą nominacji | Spencer Tracy i Laurence Olivier | 9 | Walter Brennan, Claude Rains, | 4 |
| Aktor z największą liczbą nominacji (bez zdobytej nagrody) |
Peter O’Toole | 8 | Claude Rains i Arthur Kennedy | 4 |
| Najstarszy laureat | Anthony Hopkins | 83 | Christopher Plummer | 83 |
| Najstarszy nominowany | Anthony Hopkins | 83 | Christopher Plummer | 83 |
| Najmłodszy laureat | Adrien Brody | 29 | Timothy Hutton | 20 |
| Najmłodszy nominowany | Jackie Cooper | 9 | Justin Henry | 8 |
Z wyjątkiem dwóch wypadków, nagroda przyznawana jest za występ w jednym filmie. W 1929 i 1930 roku, aktorzy zostali nominowani za ich pracę w ponad jednym filmie.
Najliczniej nagrodzonym aktorem dotychczas jest Daniel Day-Lewis, który otrzymał 3 statuetki (1989, 2007 i 2012).
Natomiast dziewięciu mężczyzn wygrało Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego dwukrotnie; w kolejności chronologicznej byli to:
- Spencer Tracy (1937, 1938)
- Fredric March (1932, 1946)
- Gary Cooper (1941, 1952)
- Marlon Brando (1954, 1972)
- Dustin Hoffman (1979, 1988)
- Tom Hanks (1993, 1994)
- Jack Nicholson (1975, 1997)
- Sean Penn (2003, 2008)
- Anthony Hopkins (1991, 2020).
Spencer Tracy i Tom Hanks byli jedynymi zwycięzcami, którzy otrzymywali swoje nagrody dwa lata z rzędu.
Aktorzy, którzy otrzymali największą liczbę nominacji w tej kategorii to:
- Spencer Tracy i Laurence Olivier – 9 nominacji.
- Paul Newman, Jack Nicholson i Peter O’Toole – 8 nominacji.
Nicholson wygrał swoje statuetki w rekordowym odstępie czasowym – 22 latach. Nicholson oprócz 8 nominacji do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, otrzymał także 4 nominacje do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego, co czyni go najczęściej nominowanym aktorem w historii Akademii. Do O’Toole’a należy rekord w czasie, który minął od przyznania pierwszej i ostatniej nominacji – 44 lata, jego rekordem jest również liczba nominacji (8) bez wygrania statuetki.
Sześciu aktorów wygrało dwie nagrody – dla najlepszego aktora pierwszoplanowego oraz dla najlepszego aktora drugoplanowego. Byli to:
W historii tej kategorii był tylko jeden „remis”. W 1932 roku, Fredric March prześcignął Wallace’a Beery’ego jednym głosem, jednak tego samego dnia Akademia zdecydowała, że obydwaj zdobędą nagrodę. Obecnie podwójne statuetki przyznawane są w wyjątkowych sytuacjach; takowa nie zdarzyła się nigdy więcej w kategorii najlepszego aktora pierwszoplanowego, ale miała miejsce w kategorii najlepszej aktorki pierwszoplanowej w 1968 roku.
Najmłodszym aktorem, który otrzymał statuetkę był Adrien Brody, który w wieku 29 lat wygrał rolą w Pianiście (2002). Najstarszym natomiast był Henry Fonda, który w wieku 76 lat otrzymał nagrodę za rolę w filmie Nad Złotym Stawem (1981). Najmłodszym nominowanym w tej kategorii aktorem był Jackie Cooper, który mając 9 lat został nominowany za grę w filmie Skippy (1930/31). Najstarszym nominowanym aktorem był Richard Farnsworth, który w wieku 79 lat, otrzymał nominację za występ w filmie Prosta historia (1999).
Peter Finch i Heath Ledger jako jedyni otrzymali pośmiertnie statuetkę; poza nimi James Dean, Spencer Tracy i Massimo Troisi byli jedynymi nieżyjącymi aktorami nominowanymi do Oscara.
Dwóch zwycięzców odmówiło przyjęcia nagrody, byli to: George C. Scott za rolę w filmie Patton w 1970 (Scott odmówił również przyjęcia nominacji dla najlepszego drugoplanowego aktora za rolę w Bilardziście w 1961 roku) oraz Marlon Brando, kiedy wygrał swojego drugiego Oscara za Ojca chrzestnego w 1972 roku.
Laureaci i nominowani
edytuj- 1928 Emil Jannings – Ostatni rozkaz jako generał Dolgorucki / wielki książę Sergius Alexander i Niepotrzebny człowiek jako August Schilling
- Richard Barthelmess – Pętla jako Nickie Elkins i The Patent Leather Kid jako Patent Leather Kid
- 1929 Warner Baxter – W starej Arizonie jako The Cisco Kid
- George Bancroft – U wrót śmierci jako Jim Lang
- Chester Morris – Alibi jako Chick Williams (Numer 1065)
- Paul Muni – The Valiant jako James Dyke
- Lewis Stone – Patriota jako hrabia Pahlen
1930–1939
edytuj- 1930 George Arliss – Disraeli jako Benjamin Disraeli
- George Arliss – Zielona bogini jako Raja Rukh
- Wallace Beery – Szary dom jako 'Machine Gun' Butch Schmidt
- Maurice Chevalier – The Big Pond jako Pierre Mirande i Parada miłości jako hrabia Alfred Renard
- Ronald Colman – Bulldog Drummond jako kapitan Hugh 'Bulldog' Drummond i Condemned jako Michel
- Lawrence Tibbett – Pieśń skazańca jako Yegor
- 1931 Lionel Barrymore – Wolne dusze jako Stephen Ashe
- Adolphe Menjou – Strona tytułowa jako Walter Burns
- Jackie Cooper – Skippy jako Skippy Skinner
- Richard Dix – Cimarron jako Yancey Cravat
- Fredric March – Królewska rodzina Broadwayu jako Tony Cavendish
- 1932 Fredric March – Doktor Jekyll i pan Hyde jako doktor Jekyll i pan Hyde oraz Wallace Beery – Mistrz jako Champ
- Alfred Lunt – The Guardsman jako aktor
- 1933 Charles Laughton – Prywatne życie Henryka VIII jako Henryk VIII Tudor
- Leslie Howard – Berkeley Square jako Peter Standish
- Paul Muni – Jestem zbiegiem jako James Allen
- 1934 Clark Gable – Ich noce jako Peter Warne
- Frank Morgan – Sprawa Celliniego jako Alessandro de’ Medici
- William Powell – W pogoni za cieniem jako Nick Charles
- 1935 Victor McLaglen – Potępieniec jako Gypo Nolan
- Clark Gable – Bunt na Bounty jako Fletcher Christian
- Charles Laughton – Bunt na Bounty jako William Bligh
- Franchot Tone – Bunt na Bounty jako Byam
- 1936 Paul Muni – Pasteur jako Louis Pasteur
- Gary Cooper – Pan z milionami jako Longfellow Deeds
- Walter Huston – Dodsworth jako Sam Dodsworth
- William Powell – Mój pan mąż jako Godfrey
- Spencer Tracy – San Francisco jako Father Mullin
- 1937 Spencer Tracy – Bohaterowie morza jako Manuel
- Charles Boyer – Pani Walewska jako Napoleon Bonaparte
- Fredric March – Narodziny gwiazdy jako Norman Maine
- Robert Montgomery – Noc musi zapaść jako Danny
- Paul Muni – Życie Emila Zoli jako Émile Zola
- 1938 Spencer Tracy – Miasto chłopców jako Edward J. Flanagan
- Charles Boyer – Algier jako Pepe le Moko
- James Cagney – Aniołowie o brudnych twarzach jako Rocky Sullivan
- Robert Donat – Złudzenia życia jako Andrew
- Leslie Howard – Pigmalion jako profesor Henry Higgins
- 1939 Robert Donat – Żegnaj Chips jako Pan Chips
- Laurence Olivier – Wichrowe wzgórza jako Heathcliff
- Clark Gable – Przeminęło z wiatrem jako Rhett Butler
- Mickey Rooney – Babes in Arms jako Mickey Moran
- James Stewart – Pan Smith jedzie do Waszyngtonu jako Jefferson Smith
1940–1949
edytuj- 1940 James Stewart – Filadelfijska opowieść jako Macaulay Connor
- Charlie Chaplin – Dyktator jako Adenoid Hynkel (dyktator Tomanii) / żydowski fryzjer
- Henry Fonda – Grona gniewu jako Tom Joad
- Raymond Massey – Abe Lincoln in Illinois jako Abraham Lincoln
- Laurence Olivier – Rebeka jako Maxim de Winter
- 1941 Gary Cooper – Sierżant York jako sierżant Alvin York
- Cary Grant – Ich dziecko jako Roger Adams
- Walter Huston – Diabeł i Daniel Webster jako pan Scratch
- Robert Montgomery – Awantura w zaświatach jako Joe Pendleton
- Orson Welles – Obywatel Kane jako Charles Foster Kane
- 1942 James Cagney – Yankee Doodle Dandy jako George M. Cohan
- Ronald Colman – Zagubione dni jako Charles Rainier
- Gary Cooper – Duma Jankesów jako Lou Gehrig
- Walter Pidgeon – Pani Miniver jako Clem Miniver
- Monty Woolley – The Pied Piper jako Howard
- 1943 Paul Lukas – Straż nad Renem jako Kurt Muller
- Humphrey Bogart – Casablanca jako Rick Blaine
- Gary Cooper – Komu bije dzwon jako Robert Jordan
- Walter Pidgeon – Curie-Skłodowska jako Piotr Curie
- Mickey Rooney – Komedia ludzka jako Homer Macauley
- 1944 Bing Crosby – Idąc moją drogą jako ojciec Chuck O’Malley
- Charles Boyer – Gasnący płomień jako Gregory Anton
- Barry Fitzgerald – Idąc moją drogą jako ojciec Fitzgibbon
- Cary Grant – Nic oprócz samotnego serca jako Ernie Mott
- Alexander Knox – Wilson jako Woodrow Wilson
- 1945 Ray Milland – Stracony weekend jako Don Birnam
- Bing Crosby – Dzwony Najświętszej Marii Panny jako ojciec Chuck O’Malley
- Gene Kelly – Podnieść kotwicę jako Joseph Brady
- Gregory Peck – Klucze królestwa jako ojciec Francis Chisolm
- Cornel Wilde – Pamiętna pieśń jako Fryderyk Chopin
- 1946 Fredric March – Najlepsze lata naszego życia jako Al Stephenson
- Laurence Olivier – Henryk V jako Henryk V, król Anglii
- Larry Parks – The Jolson Story jako Al Jolson
- Gregory Peck – Roczniak jako Penny Baxter
- James Stewart – To wspaniałe życie jako George Bailey
- 1947 Ronald Colman – Podwójne życie jako Anthony John
- John Garfield – Ostatnia runda jako Charley Davis
- Gregory Peck – Dżentelmeńska umowa jako Philip Schuyler Green
- Michael Redgrave – Żałoba przystoi Elektrze jako Orin Mannon
- William Powell – Życie z ojcem jako Clarence „Ojciec” Day
- 1948 Laurence Olivier – Hamlet jako Hamlet
- Lew Ayres – Johnny Belinda jako doktor Robert Richardson
- Montgomery Clift – Poszukiwania jako Ralph „Steve” Stevenson
- Dan Dailey – When My Baby Smiles at Me jako Skid Johnson
- Clifton Webb – Gosposia do wszystkiego jako Lynn Belvedere
- 1949 Broderick Crawford – Gubernator jako Willie Stark
- Kirk Douglas – Champion jako Michael „Midge” Kelly
- Gregory Peck – Z jasnego nieba jako generał Frank Savage
- Richard Todd – Porywcze serce jako kapral Lachlan „Lachie” MacLachlan
- John Wayne – Piaski Iwo Jimy jako sierżant John Stryker
1950–1959
edytuj- 1950 José Ferrer – Cyrano de Bergerac jako Cyrano de Bergerac
- Louis Calhern – The Magnificent Yankee jako Oliver Wendell Holmes Jr
- William Holden – Bulwar Zachodzącego Słońca jako Joe Gills
- James Stewart – Harvey jako Elwood P. Dowt
- Spencer Tracy – Ojciec panny młodej jako Stanley T. Banks
- 1951 Humphrey Bogart – Afrykańska królowa jako Charlie Alnut
- Marlon Brando – Tramwaj zwany pożądaniem jako Stanley Kowalski
- Montgomery Clift – Miejsce pod słońcem jako George Eastman
- Arthur Kennedy – Bright Victory jako Larry Nevins
- Fredric March – Śmierć komiwojażera jako Willy Loman
- 1952 Gary Cooper – W samo południe jako Will Kane
- Marlon Brando – Viva Zapata! jako Emiliano Zapata
- Kirk Douglas – Piękny i zły jako Jonathan Sields
- José Ferrer – Moulin Rouge jako Henri de Toulouse-Lautrec / Hrabia Alphonse de Toulouse-Lautrec
- Alec Guinness – Szajka z Lawendowego Wzgórza jako Henry „Dutch” Holland
- 1953 William Holden – Stalag 17 jako sierżant J.J. Sefton
- Marlon Brando – Juliusz Cezar jako Marek Antoniusz
- Richard Burton – Szata jako Marcellus Gallo
- Montgomery Clift – Stąd do wieczności jako szeregowy Robert E. Lee „Prew” Prewitt
- Burt Lancaster – Stąd do wieczności jako sierżant Milton Warden
- 1954 Marlon Brando – Na nabrzeżach jako Terry Malloy
- Humphrey Bogart – Bunt na okręcie jako Philip Francis Queeg
- Bing Crosby – Dziewczyna z prowincji jako Frank Elgin
- James Mason – Narodziny gwiazdy jako Norman Maine
- Dan O’Herlihy – Przygody Robinsona Crusoe jako Robinson Crusoe
- 1955 Ernest Borgnine – Marty jako Marty Piletti
- James Cagney – Kochaj albo odejdź jako Martin Snyder
- James Dean – Na wschód od Edenu jako Cal Trask
- Frank Sinatra – Złotoręki jako Frankie Machine
- Spencer Tracy – Czarny dzień w Black Rock jako John J. Macreedy
- 1956 Yul Brynner – Król i ja jako król Mongkut z Syjamu
- James Dean – Olbrzym jako Jett Rink
- Kirk Douglas – Pasja życia jako Vincent van Gogh
- Rock Hudson – Olbrzym jako Bick Benedict
- Laurence Olivier – Ryszard III jako Ryszard III York
- 1957 Alec Guinness – Most na rzece Kwai jako Podpułkownik Nicholson
- Marlon Brando – Sayonara jako major Lloyd „Ace” Garber
- Anthony Franciosa – Kapelusz pełen deszczu jako Polo Pope
- Charles Laughton – Świadek oskarżenia jako sir Wilfrid Robarts
- Anthony Quinn – Dziki jest wiatr jako Gino
- 1958 David Niven – Osobne stoliki jako major Angus Pollock
- Tony Curtis – Ucieczka w kajdanach jako John „Joker” Jackson
- Paul Newman – Kotka na gorącym blaszanym dachu jako Brick Pollitt
- Sidney Poitier – Ucieczka w kajdanach jako Noah Cullen
- Spencer Tracy – Stary człowiek i morze jako Santiago
- 1959 Charlton Heston – Ben-Hur jako Juda Ben-Hur
- Laurence Harvey – Miejsce na górze jako Joe Lampton
- Jack Lemmon – Pół żartem, pół serio jako Jerry / Daphne
- Paul Muni – Ostatni z gniewnych jako doktor Sam Albelman
- James Stewart – Anatomia morderstwa jako Paul Biegler
1960–1969
edytuj- 1960 Burt Lancaster – Elmer Gantry jako Elmer Gantry
- Trevor Howard – Synowie i kochankowie jako Walter Morel
- Jack Lemmon – Garsoniera jako C.C. Baxter
- Laurence Olivier – Music-hall jako Archie Rice
- Spencer Tracy – Kto sieje wiatr jako Clarence Darrow
- 1961 Maximilian Schell – Wyrok w Norymberdze jako Hans Rolfe
- Charles Boyer – Fanny jako Fanny
- Paul Newman – Bilardzista jako „Szybki” Eddie Felson
- Spencer Tracy – Wyrok w Norymberdze jako sędzia Dan Haywood
- Stuart Whitman – The Mark jako Jim Fuller
- 1962 Gregory Peck – Zabić drozda jako Atticus Finch
- Burt Lancaster – Ptasznik z Alcatraz jako Robert Stroud
- Jack Lemmon – Dni wina i róż jako Joa Clay
- Marcello Mastroianni – Rozwód po włosku jako Ferdinando Cefalu
- Peter O’Toole – Lawrence z Arabii jako Thomas Edward Lawrence
- 1963 Sidney Poitier – Polne lilie jako Homer Smith
- Albert Finney – Przygody Toma Jonesa jako Tom Jones
- Richard Harris – Sportowe życie jako Frank Machin
- Rex Harrison – Kleopatra jako Gajusz Juliusz Cezar
- Paul Newman – Hud, syn farmera jako Hud Bannon
- 1964 Rex Harrison – My Fair Lady jako Henry Higgins
- Richard Burton – Becket jako Thomas Becket
- Peter O’Toole – Becket jako Henryk II Plantagenet
- Anthony Quinn – Grek Zorba jako Aleksis Zorba
- Peter Sellers – Doktor Strangelove, czyli jak przestałem się martwić i pokochałem bombę jako kapitan Lionel Mendrake, Prezydent Merkin Muffey i Dr Strangelove
- 1965 Lee Marvin – Kasia Ballou jako Kid Sheelen i Tim Strawn
- Richard Burton – Szpieg, który przyszedł z zimnej strefy jako Alec Leamas
- Laurence Olivier – Otello jako Otello
- Rod Steiger – Lombardzista jako Sol Nazerman
- Oskar Werner – Statek szaleńców jako Willie Schumann
- 1966 Paul Scofield – Oto jest głowa zdrajcy jako Thomas More
- Alan Arkin – Rosjanie nadchodzą jako pułkownik Rozarow
- Richard Burton – Kto się boi Virginii Woolf? jako George
- Michael Caine – Alfie jako Alfie
- Steve McQueen – Ziarnka piasku jako Jake Holman
- 1967 Rod Steiger – W upalną noc jako Bill Gillespie
- Warren Beatty – Bonnie i Clyde jako Clyde Barrow
- Dustin Hoffman – Absolwent jako Benjamin Braddock
- Paul Newman – Nieugięty Luke jako Luke Jackson
- Spencer Tracy – Zgadnij, kto przyjdzie na obiad jako Matt Drayton
- 1968 Cliff Robertson – Charly jako Charly Gordon
- Alan Arkin – Serce to samotny myśliwy jako John Singer
- Alan Bates – Żyd Jakow jako Jakow Bok
- Ron Moody – Oliver! jako Fagin
- Peter O’Toole – Lew w zimie jako Henryk II Plantagenet
- 1969 John Wayne – Prawdziwe męstwo jako Reuben J. „Kogut” Cogburn
- Richard Burton – Anna tysiąca dni jako Henryk VIII Tudor
- Dustin Hoffman – Nocny kowboj jako Enrico „Enzo” Rizzo
- Peter O’Toole – Do widzenia, panie Chips jako Arthur Chipping
- Jon Voight – Nocny kowboj jako Joe Buck
1970–1979
edytuj- 1970 George C. Scott – Patton jako George Patton
- Melvyn Douglas – Nigdy nie śpiewałem dla mojego ojca jako Tom Garrison
- James Earl Jones – Wielka nadzieja białych jako Jack Johnson
- Jack Nicholson – Pięć łatwych utworów jako Bobby Dupea
- Ryan O’Neal – Love Story jako Oliver Barrett IV
- 1971 Gene Hackman – Francuski łącznik jako detektyw Jimmy „Popeye” Doyle
- Peter Finch – Ta przeklęta niedziela jako Daniel Hirsh
- Walter Matthau – Kotch jako Joseph P. Kotcher
- George C. Scott – Szpital jako dr Herbert Bock
- Topol – Skrzypek na dachu jako Tewie Mleczarz
- 1972 Marlon Brando – Ojciec chrzestny jako Vito Corleone
- Michael Caine – Detektyw jako Milo Tindle
- Laurence Olivier – Detektyw jako Andrew Wyke
- Peter O’Toole – Wyższe sfery jako Jack Gurney
- Paul Winfield – Sounder jako Nathan Lee Morgan
- 1973 Jack Lemmon – Ocalić tygrysa jako Harry Stoner
- Marlon Brando – Ostatnie tango w Paryżu jako Paul
- Jack Nicholson – Ostatnie zadanie jako Paul „Bad Ass” Buddusky
- Al Pacino – Serpico jako Frank Serpico
- Robert Redford – Żądło jako Johnny Hooker
- 1974 Art Carney – Harry i Tonto jako Harry Coombes
- Albert Finney – Morderstwo w Orient Expressie jako Herkules Poirot
- Dustin Hoffman – Lenny jako Lenny Bruce
- Jack Nicholson – Chinatown jako Jake Gates
- Al Pacino – Ojciec chrzestny II jako Michael Corleone
- 1975 Jack Nicholson – Lot nad kukułczym gniazdem jako Randall McMurphy
- Walter Matthau – Promienni chłopcy jako Willy Clark
- Al Pacino – Pieskie popołudnie jako Sonny Wortzik
- Maximilian Schell – Człowiek w szklanej kabinie jako Arthur Goldman
- James Whitmore – Give ’em Hell, Harry! jako Harry Truman
- 1976 Peter Finch – Sieć jako Howard Beale
- Robert De Niro – Taksówkarz jako Travis Bickle
- Giancarlo Giannini – Siedem piękności Pasqualino jako Pasqualino Frafuso
- William Holden – Sieć jako Max Schumacher
- Sylvester Stallone – Rocky jako Rocky Balboa
- 1977 Richard Dreyfuss – Dziewczyna na pożegnanie jako Elliot Garfield
- Woody Allen – Annie Hall jako Alvy Singer
- Richard Burton – Przybywa jeździec jako Martin Dysart
- Marcello Mastroianni – Szczególny dzień jako Gabriele
- John Travolta – Gorączka sobotniej nocy jako Tony Manero
- 1978 Jon Voight – Powrót do domu jako Luke Martin
- Warren Beatty – Niebiosa mogą zaczekać jako Joe Pendleton
- Gary Busey – The Buddy Holly Story jako Buddy Holly
- Robert De Niro – Łowca jeleni jako Michael Vronsky
- Laurence Olivier – Chłopcy z Brazylii jako Ezra Lieberman
- 1979 Dustin Hoffman – Sprawa Kramerów jako Ted Kramer
- Jack Lemmon – Chiński syndrom jako Jack Godell
- Al Pacino – ...i sprawiedliwość dla wszystkich jako Arthur Kirkland
- Roy Scheider – Cały ten zgiełk jako Joe Gideon
- Peter Sellers – Wystarczy być jako Chance
1980–1989
edytuj- 1980 Robert De Niro – Wściekły Byk jako Jake La Motta
- Robert Duvall – Wielki Santini jako Lieutenant Colonel Bull Meechum
- John Hurt – Człowiek słoń jako Joseph Merrick
- Jack Lemmon – Haracz jako Scottie Templeton
- Peter O’Toole – Kaskader z przypadku jako Eli Cross
- 1981 Henry Fonda – Nad złotym stawem jako Norman Thayer
- Warren Beatty – Czerwoni jako John Reed
- Burt Lancaster – Atlantic City jako Lou Pascal
- Dudley Moore – Artur jako Arthur Bach
- Paul Newman – Bez złych intencji jako Michael Colin Gallagher
- 1982 Ben Kingsley – Gandhi jako Mahatma Gandhi
- Dustin Hoffman – Tootsie jako Michael Dorsey / Dorothy Michaels
- Jack Lemmon – Zaginiony jako Ed Horman
- Paul Newman – Werdykt jako Frank Galvin
- Peter O’Toole – Mój najlepszy rok jako Alan Swann
- 1983 Robert Duvall – Pod czułą kontrolą jako Mac Sledge
- Michael Caine – Edukacja Rity jako dr Frank Bryant
- Tom Conti – Reuben, Reuben jako Gowan McGland
- Tom Courtenay – Garderobiany jako Norman
- Albert Finney – Garderobiany jako Sir
- 1984 F. Murray Abraham – Amadeusz jako Antonio Salieri
- Jeff Bridges – Gwiezdny przybysz jako Starman
- Albert Finney – Pod wulkanem jako Geoffrey Firmin
- Tom Hulce – Amadeusz jako Wolfgang Amadeus Mozart
- Sam Waterston – Pola śmierci jako Sydney Schanberg
- 1985 William Hurt – Pocałunek kobiety pająka jako Luis Molina
- Harrison Ford – Świadek jako detektyw John Book
- James Garner – Romans Murphy’ego jako Murphy Jones
- Jack Nicholson – Honor Prizzich jako Charley Partanna
- Jon Voight – Uciekający pociąg jako Oscar 'Manny' Manheim
- 1986 Paul Newman – Kolor pieniędzy jako Szybki Eddie Felson
- Dexter Gordon – Około północy jako Dale Turner
- Bob Hoskins – Mona Lisa jako George
- William Hurt – Dzieci gorszego boga jako James Leeds
- James Woods – Salwador jako Richard Boyle
- 1987 Michael Douglas – Wall Street jako Gordon Gekko
- William Hurt – Telepasja jako Tom Grunick
- Marcello Mastroianni – Oczy czarne jako Romano
- Jack Nicholson – Chwasty jako Francis Phelan
- Robin Williams – Good Morning, Vietnam jako Adrian Cronauer
- 1988 Dustin Hoffman – Rain Man jako Raymond Babbitt
- Gene Hackman – Missisipi w ogniu jako agent Rupert Anderson
- Tom Hanks – Duży jako Josh Baskin
- Edward James Olmos – Wszystko albo nic jako Jaime Escalante
- Max von Sydow – Pelle zwycięzca jako Lassefar
- 1989 Daniel Day-Lewis – Moja lewa stopa jako Christy Brown
- Kenneth Branagh – Henryk V jako Henryk V Lancaster
- Tom Cruise – Urodzony 4 lipca jako Ron Kovic
- Morgan Freeman – Wożąc panią Daisy jako Hoke Colburn
- Robin Williams – Stowarzyszenie Umarłych Poetów jako John Keating
1990–1999
edytuj- 1990 Jeremy Irons – Druga prawda jako Claus von Bülow
- Kevin Costner – Tańczący z wilkami jako porucznik John J. Dunbar
- Robert De Niro – Przebudzenia jako Leonard Lowe
- Gérard Depardieu – Cyrano de Bergerac jako Cyrano de Bergerac
- Richard Harris – Pole jako 'Bull' McCabe
- 1991 Anthony Hopkins – Milczenie owiec jako Hannibal Lecter
- Warren Beatty – Bugsy jako Bugsy Siegel
- Robert De Niro – Przylądek strachu jako Max Cady
- Nick Nolte – Książę przypływów jako Tom Wingo
- Robin Williams – Fisher King jako Parry
- 1992 Al Pacino – Zapach kobiety jako Frank Slade
- Robert Downey Jr. – Chaplin jako Charlie Chaplin
- Clint Eastwood – Bez przebaczenia jako William 'Bill' Munny
- Stephen Rea – Gra pozorów jako Fergus
- Denzel Washington – Malcolm X jako Malcolm X
- 1993 Tom Hanks – Filadelfia jako Andrew Beckett
- Daniel Day-Lewis – W imię ojca jako Gerry Conlon
- Laurence Fishburne – Tina jako Ike Turner
- Anthony Hopkins – Okruchy dnia jako James Stevens
- Liam Neeson – Lista Schindlera jako Oskar Schindler
- 1994 Tom Hanks – Forrest Gump jako Forrest Gump
- Morgan Freeman – Skazani na Shawshank jako Ellis Boyd 'Red' Redding
- Nigel Hawthorne – Szaleństwo króla Jerzego jako Jerzy III Hanowerski
- Paul Newman – Naiwniak jako Sully Sullivan
- John Travolta – Pulp Fiction jako Vincent Vega
- 1995 Nicolas Cage – Zostawić Las Vegas jako Ben Sanderson
- Richard Dreyfuss – Symfonia życia jako Glenn Holland
- Anthony Hopkins – Nixon jako Richard Nixon
- Sean Penn – Przed egzekucją jako Matthew Poncelet
- Massimo Troisi – Listonosz jako Mario Ruoppolo
- 1996 Geoffrey Rush – Blask jako David Helfgott
- Tom Cruise – Jerry Maguire jako Jerry Maguire
- Ralph Fiennes – Angielski pacjent jako Laszlo de Almásy
- Woody Harrelson – Skandalista Larry Flynt jako Larry Flynt
- Billy Bob Thornton – Blizny przeszłości jako Karl Childers
- 1997 Jack Nicholson – Lepiej być nie może jako Melvin Udall
- Matt Damon – Buntownik z wyboru jako Will Hunting
- Robert Duvall – Apostoł jako Euliss 'Sonny' Dewey
- Peter Fonda – Złoto Uleego jako Ulysses 'Ulee' Jackson
- Dustin Hoffman – Fakty i akty jako Stanley Motss
- 1998 Roberto Benigni – Życie jest piękne jako Guido Orefice
- Tom Hanks – Szeregowiec Ryan jako kapitan John H. Miller
- Ian McKellen – Bogowie i potwory jako James Whale
- Nick Nolte – Prywatne piekło jako Wade Whitehouse
- Edward Norton – Więzień nienawiści jako Derek Vinyard
- 1999 Kevin Spacey – American Beauty jako Lester Burnham
- Russell Crowe – Informator jako Jeffrey Wigand
- Richard Farnsworth – Prosta historia jako Alvin Straight
- Sean Penn – Słodki drań jako Emmet Ray
- Denzel Washington – Huragan jako Rubin Carter
2000–2009
edytuj- 2000 Russell Crowe – Gladiator jako Maximus Decimus Meridius
- Javier Bardem – Zanim zapadnie noc jako Reinaldo Arenas
- Tom Hanks – Cast Away: Poza światem jako Chuck Noland
- Ed Harris – Pollock jako Jackson Pollock
- Geoffrey Rush – Zatrute pióro jako Markiz de Sade
- 2001 Denzel Washington – Dzień próby jako Alonzo Harris
- Russell Crowe – Piękny umysł jako John Nash Jr.
- Sean Penn – Jestem Sam jako Sam Dawson
- Will Smith – Ali jako Muhammad Ali
- Tom Wilkinson – Za drzwiami sypialni jako Matt Fowler
- 2002 Adrien Brody – Pianista jako Władysław Szpilman
- Nicolas Cage – Adaptacja jako Charlie Kaufman / Donald Kaufman
- Michael Caine – Spokojny Amerykanin jako Thomas Fowler
- Daniel Day-Lewis – Gangi Nowego Jorku jako William „Bill Rzeźnik” Cutting
- Jack Nicholson – Schmidt jako Warren R. Schmidt
- 2003 Sean Penn – Rzeka tajemnic jako Jimmy Markum
- Johnny Depp – Piraci z Karaibów: Klątwa Czarnej Perły jako kapitan Jack Sparrow
- Ben Kingsley – Dom z piasku i mgły jako pułkownik Massoud Behrani
- Jude Law – Wzgórze nadziei jako Inman
- Bill Murray – Między słowami jako Bob Harris
- 2004 Jamie Foxx – Ray jako Ray Charles
- Don Cheadle – Hotel Ruanda jako Paul Rusesabagina
- Johnny Depp – Marzyciel jako sir James Matthew Barrie
- Leonardo DiCaprio – Aviator jako Howard Hughes
- Clint Eastwood – Za wszelką cenę jako Frankie Dunn
- 2005 Philip Seymour Hoffman – Capote jako Truman Capote
- Terrence Howard – Hustle & Flow jako Djay
- Heath Ledger – Tajemnica Brokeback Mountain jako Ennis Del Mar
- Joaquin Phoenix – Spacer po linie jako Johnny Cash
- David Strathairn – Good Night and Good Luck jako Edward R. Murrow
- 2006 Forest Whitaker – Ostatni król Szkocji jako Idi Amin
- Leonardo DiCaprio – Krwawy diament jako Danny Archer
- Ryan Gosling – Szkolny chwyt jako Dan Dunne
- Peter O’Toole – Venus jako Maurice
- Will Smith – W pogoni za szczęściem jako Chris Gardner
- 2007 Daniel Day-Lewis – Aż poleje się krew jako Daniel Plainview
- George Clooney – Michael Clayton jako Michael Clayton
- Johnny Depp – Sweeney Todd: Demoniczny golibroda z Fleet Street jako Sweeney Todd
- Tommy Lee Jones – W dolinie Elah jako Hank Deerfield
- Viggo Mortensen – Wschodnie obietnice jako Nikołaj Łużyn
- 2008 Sean Penn – Obywatel Milk jako Harvey Milk
- Richard Jenkins – Spotkanie jako Walter Wale
- Frank Langella – Frost/Nixon jako Richard Nixon
- Brad Pitt – Ciekawy przypadek Benjamina Buttona jako Benjamin Button
- Mickey Rourke – Zapaśnik jako Randy Robinson
- 2009 Jeff Bridges – Szalone serce jako Bad Blake
- George Clooney – W chmurach jako Ryan Bingham
- Colin Firth – Samotny mężczyzna jako George Falconer
- Morgan Freeman – Invictus – Niepokonany jako Nelson Mandela
- Jeremy Renner – The Hurt Locker. W pułapce wojny jako sierżant William James
2010–2019
edytuj- 2010 Colin Firth – Jak zostać królem jako Król Jerzy VI
- Javier Bardem – Biutiful jako Uxbal
- Jeff Bridges – Prawdziwe męstwo jako Reuben J. „Kogut” Cogburn
- Jesse Eisenberg – The Social Network jako Mark Zuckerberg
- James Franco – 127 godzin jako Aron Ralston
- 2011 Jean Dujardin – Artysta jako George Valentin
- Demián Bichir – Lepsze życie jako Carlos Galindo
- George Clooney – Spadkobiercy jako Matt King
- Gary Oldman – Szpieg jako George Smiley
- Brad Pitt – Moneyball jako Billy Beane
- 2012 Daniel Day-Lewis – Lincoln jako Abraham Lincoln
- Bradley Cooper – Poradnik pozytywnego myślenia jako Pat Solitano jr.
- Hugh Jackman – Les Misérables. Nędznicy jako Jean Valjean
- Joaquin Phoenix – Mistrz jako Freddie Quell
- Denzel Washington – Lot jako kapitan William 'Whip' Whitaker
- 2013 Matthew McConaughey – Witaj w klubie jako Ron Woodroof
- Christian Bale – American Hustle jako Irving Rosenfeld
- Bruce Dern – Nebraska jako Woody Grant
- Leonardo DiCaprio – Wilk z Wall Street jako Jordan Belfort
- Chiwetel Ejiofor – Zniewolony. 12 Years a Slave jako Solomon Northup
- 2014 Eddie Redmayne − Teoria wszystkiego jako Stephen Hawking
- Steve Carell − Foxcatcher jako John Eleuthère du Pont
- Bradley Cooper − Snajper jako Chris Kyle
- Benedict Cumberbatch − Gra tajemnic jako Alan Turing
- Michael Keaton − Birdman jako Riggan Thomson / Birdman
- 2015 Leonardo DiCaprio − Zjawa jako Hugh Glass
- Bryan Cranston − Trumbo jako Dalton Trumbo
- Matt Damon − Marsjanin jako Mark Watney
- Michael Fassbender − Steve Jobs jako Steve Jobs
- Eddie Redmayne − Dziewczyna z portretu jako Einar Wegener / Lili Elbe
- 2016 Casey Affleck – Manchester by the Sea jako Lee Chandrel
- Andrew Garfield – Przełęcz ocalonych jako Desmond Doss
- Ryan Gosling – La La Land jako Sebastian
- Viggo Mortensen – Captain Fantastic jako Ben
- Denzel Washington – Płoty jako Troy Maxson
- 2017 Gary Oldman – Czas mroku jako Winston Churchill
- Timothée Chalamet – Tamte dni, tamte noce jako Elio Perlman
- Daniel Day-Lewis – Nić widmo jako Reynolds Woodcock
- Daniel Kaluuya – Uciekaj! jako Chris Washington
- Denzel Washington – Roman J. Israel, Esq. jako Roman J. Israel
- 2018 Rami Malek – Bohemian Rhapsody jako Freddie Mercury
- Christian Bale – Vice jako Dick Cheney
- Bradley Cooper – Narodziny gwiazdy jako Jackson „Jack” Maine
- Willem Dafoe – At Eternity’s Gate jako Vincent van Gogh
- Viggo Mortensen – Green Book jako Frank „Tony Lip” Vallelonga
- 2019 Joaquin Phoenix – Joker jako Arthur Fleck/Joker
- Antonio Banderas – Ból i blask jako Salvador Mallo
- Leonardo DiCaprio – Pewnego razu... w Hollywood jako Rick Dalton
- Adam Driver – Historia małżeńska jako Charlie
- Jonathan Pryce – Dwóch papieży jako Franciszek
2020–2029
edytuj- 2020 Anthony Hopkins – Ojciec jako Anthony
- Riz Ahmed – Dźwięk metalu jako Ruben Stone
- Chadwick Boseman – Ma Rainey: Matka Bluesa jako Leeve Green
- Gary Oldman – Mank jako Herman J. Mankiewicz
- Steven Yeun – Minari jako Jacob
- 2021 Will Smith – King Richard: Zwycięska rodzina jako Richard Williams
- Javier Bardem – Lucy i Desi jako Desi Arnaz
- Benedict Cumberbatch – Psie pazury jako Phil Burbank
- Andrew Garfield – Tick, tick... Boom! jako Jonathan Larson
- Denzel Washington – Tragedia Makbeta jako Lord Makbet
- 2022 Brendan Fraser – Wieloryb jako Charlie
Uwagi
edytuj- ↑ Od roku 1929 do roku 1932 Oscarami nagradzano tytuły, które miały premierę w okresie między 1 sierpnia a 31 lipca roku następnego (Na przykład Oscary1927/28 były rozdane w 1929 roku filmom, które miały premierę między 1 sierpnia 1927 a 31 lipca 1928 roku). Od roku 1930 do roku 1932 Oscary przyznawano w tym samym roku, w którym kończył się okres premier (Z tym, że w kwietniu 1930 przyznano Oscary za okres 1 sierpnia 1928 – 31 lipca 1929 roku, ale już w listopadzie 1930 roku przyznano Oscary za okres 1 sierpnia 1929 – 31 lipca 1930 i tak co listopad do listopada 1932). W 1932 roku wprowadzono nowy okres, tj. między 1 stycznia a 31 grudnia, jednakże decyzja ta spowodowała, że Oscarami 1932/33 były w 1934 roku nagradzane filmy, które miały premierę w okresie między 1 sierpnia 1932 a 31 grudnia 1933 roku. Od 1935 roku Oscary są przyznawane filmom, które miały premierę w roku poprzedzającym rozdanie Oscarów (np. w roku 2001 przyznawano Oscary za rok 2000).