Ralph Fiennes
Ralph Fiennes (wym. reɪf ˈfaɪnz), właśc. Ralph Nathaniel Twisleton-Wykeham-Fiennes[1][2] (ur. 22 grudnia 1962 w Ipswich, Suffolk) – angielski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, reżyser.
| |||||||||
.jpg) Ralph Fiennes (2018) | |||||||||
| Imię i nazwisko | Ralph Nathaniel Twisleton-Wykeham-Fiennes | ||||||||
| Data i miejsce urodzenia | 22 grudnia 1962 Ipswich | ||||||||
| Zawód | aktor, reżyser | ||||||||
| Współmałżonek |
Alex Kingston (1993–1997; rozwód) | ||||||||
| Lata aktywności | od 1990 | ||||||||
| |||||||||
ŻyciorysEdytuj
Wczesne lataEdytuj
Urodził się w Ipswich w katolickiej rodzinie jako najstarszy z sześciorga dzieci fotografa i ilustratora Marka Fiennesa (ur. 11 listopada 1933, zm. 30 grudnia 2004)[3] i pejzażystki i pisarki Jennifer Anne Mary Alleyne Lash (ur. 27 lutego 1938, zm. 28 grudnia 1993), publikującej swoje książki pod pseudonimem Jini Fiennes[4]. Jego siostra Martha (ur. 5 lutego 1965) została reżyserką teatralną, a w 1999 zadebiutowała na dużym ekranie realizując z Ralphem Oniegina. Muzykę do filmu skomponował ich brat Magnus Hubert (ur. 1965). Druga siostra, Sophia Victoria (ur. 1967), została producentką, a najmłodszy brat, Joseph (ur. 27 maja 1970 z bratem bliźniakiem Jacobem Markiem, który został leśniczym) także został aktorem. Ma także przybranego brata Michaela „Micka” Emery (ur. 31 grudnia 1952), z zawodu archeologa. Jest kuzynem brytyjskiego badacza Sir Ranulpha Fiennesa, a także wujkiem aktora Hero Fiennes Tiffina. Jest również w ósmym pokoleniu kuzynem księcia Karola[5][6].
Zamiłowanie do sztuki wyniósł z domu. Uczęszczał do szkoły dla chłopców Bishop Wordsworth. Zamierzał zostać malarzem i rozpoczął naukę w Chelsea College of Art & Design. Po roku przeniósł się do Royal Academy of Dramatic Art.
KarieraEdytuj
W 1985 roku trafił do zespołu Regents Park Theatre, z którym występował przez kolejne dwa lata. Od roku 1987 grał z Royal National Theatre, a w 1988 został członkiem elitarnej grupy teatralnej Royal Shakespeare Company. W ciągu trzech lat zagrał m.in. Romea, Henryka VI, Troilusa w romansie Troilus i Kresyda, Klaudia w Wiele hałasu o nic i Edmunda w Królu Lirze. W 1995 występując na Broadwayu odebrał nagrodę teatralną Tony Award za tytułową rolę Hamleta w reżyserii Jonathana Kenta z Almeida Theatre Company.
W 1990 dostał pierwszą rolę T.E. Lawrence'a, awanturnika i poszukiwacza przygód w dramacie telewizyjnym Niebezpieczny człowiek – Lawrence po Arabii (A Dangerous Man: Lawrence After Arabia), a rok później pojawił się w miniserialu Główny podejrzany (Prime Suspect, 1991). Rola Heathcliffa, pełnego sprzeczności, porywczego buntownika o wrażliwości romantyka w melodramacie Wichrowe Wzgórza (Wuthering Heights, 1992) z Juliette Binoche sprawiła, że Steven Spielberg zaangażował go do biograficznego dramatu wojennego Lista Schindlera (Schindler's List, 1993), gdzie zagrał postać sadysty-oficera SS Amona Götha, zimnego i bezdusznego nazistowskiego komendanta obozu koncentracyjnego w Płaszowie, który dla zabawy strzela do ludzi. Za tę rolę otrzymał nominację do Oscara i Złotego Globu oraz nagrodę nowojorskich, chicagowskich, bostońskich i londyńskich krytyków filmowych i Brytyjskiej Akademii Filmowej BAFTA.
W obsypanym nagrodami melodramacie wojennym Angielski pacjent (The English Patient, 1996) zagrał nominowaną do Oscara i Złotego Globu rolę ciężko rannego pilota László Almásy. W dramacie Kropla słońca (Sunshine, 1999) zagrał aż trzy postacie wcielając się w rolę dziadka, ojca i wnuka.
Nie przerywając pracy w londyńskim teatrze z klasycznym szekspirowskim repertuarem, pojawiał się w filmach science fiction, thrillerach i komediach romantycznych. Specjalizuje się w rolach rozdartych wewnętrznie, tajemniczych bohaterów miotanych skrajnymi namiętnościami.
Zajmuje się także dubbingiem. W 1998 użyczył głosu Ramzesowi w biblijnym filmie animowanym Książę Egiptu (The Prince of Egypt).
Życie prywatneEdytuj
We wrześniu 1993 poślubił aktorkę Alex Kingston. W 1995, podczas realizacji spektaklu Hamlet, gdzie zagrał tytułową postać, poznał aktorkę Francescę Annis. Fiennes porzucił dla niej swoją młodszą żonę Alex Kingston, z którą się rozwiódł 28 października 1997. Jednak po 11 latach ich nieformalnego związku, od 7 lutego 2006 zostali w separacji[7].
Został ambasadorem dobrej woli UNICEF.
Wybrana filmografiaEdytuj
Obsada aktorskaEdytuj
Filmy fabularneEdytuj
- 1990: Niebezpieczny człowiek: Lawrence po Arabii (A Dangerous Man: Lawrence After Arabia) – Thomas Edward Lawrence
- 1992: Wichrowe Wzgórza (Wuthering Heights) – Heathcliff
- 1993: Dzieciątko z Mâcon (The Baby of Mâcon) – syn biskupa
- 1993: Lista Schindlera (Schindler's List) – Amon Göth
- 1993: Kormoran (The Cormorant) – John Talbot
- 1994: Quiz Show – Charles Van Doren
- 1995: Dziwne dni (Strange Days) – Lenny Nero
- 1996: Angielski pacjent (The English Patient) – László Almásy
- 1997: Oskar i Lucinda (Oscar and Lucinda) – Oscar Hopkins, prawnuk Oscara
- 1998: Książę Egiptu (The Prince of Egypt) – Ramzes II (głos)
- 1998: Rewolwer i melonik (The Avengers) – John Steed
- 1999: Oniegin (Onegin) – Eugeniusz Onegin
- 1999: Kropla słońca (Sunshine) – Ignatz, Ivan, Adam Sonnenschein
- 1999: Koniec romansu (The End of the Affair) – Maurice Bendrix
- 2000: How Proust Can Change Your Life – Marcel Proust
- 2000: Spotkanie z Jezusem (The Miracle Maker) – Jezus Chrystus (głos)
- 2002: Pająk (Spider) – Dennis 'Pająk' Cleg
- 2002: Podwójny blef (The Good Thief) – Tony Angel
- 2002: Reflections of Evil – Amon Göth (głos)
- 2002: Czerwony smok (Red Dragon) – Francis Dolarhyde
- 2002: Pokojówka na Manhattanie (Maid in Manhattan) – Christopher Marshall
- 2005: Chromofobia (Chromophobia) – Stephen Tulloch
- 2005: Harry Potter i Czara Ognia (Harry Potter and the Goblet of Fire) – Lord Voldemort
- 2005: Miłego dnia? (Chumscrubber) – burmistrz Michael Ebbs
- 2005: Biała hrabina (White Countess) – Todd Jackson
- 2005: Wallace i Gromit: Klątwa królika (Wallace & Gromit in The Curse of the Were-Rabbit) – Victor Quatermaine (głos)
- 2005: Wierny ogrodnik (The Constant Gardener) – Justin Quayle
- 2006: Rewolta (Land of the Blind) – Joe
- 2007: Harry Potter i Zakon Feniksa (Harry Potter and the Order of the Phoenix) – Lord Voldemort
- 2007: Bernard i Doris (Bernard and Doris) – Bernard
- 2008: The Hurt Locker. W pułapce wojny – dowódca najemników
- 2008: Najpierw strzelaj, potem zwiedzaj (In Bruges) – Harry
- 2008: Lektor (The Reader) – Michael Berg
- 2008: Księżna (The Duchess) – Książę William Devonshire
- 2010: Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część I (Harry Potter and the Deathly Hallows: Part I) – Lord Voldemort
- 2010: Starcie tytanów (Clash of the Titans) – Hades
- 2010: Niania i wielkie bum (Nanny McPhee and the Big Bang) – Lord Gray
- 2011: Koriolan (Coriolanus) – Caius Martius (Coriolanus)
- 2011: Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część II (Harry Potter and the Deathly Hallows: Part II) – Lord Voldemort
- 2012: Gniew tytanów (Wrath of the Titans) – Hades
- 2012: Skyfall – Gareth Mallory (M)
- 2013: Kobieta w ukryciu (The Invisible Woman) – Karol Dickens
- 2014: Grand Budapest Hotel – Pan Gustave H.
- 2015: Spectre – M
- 2016: Ave, Cezar! – Laurence Laurentz
- 2021: Nie czas umierać – M
- 2021: Wykopaliska (The Dig) – Basil Brown
- 2021: King’s Man: Pierwsza misja (The King's Man) – Książę Oxfordu
Seriale TVEdytuj
- 1991: Główny podejrzany (Prime Suspect) – Michael
- 1992: Great Performances – T. E. Lawrence
- 1993: Screen Two – John Talbot
- 1996: The Great War and the Shaping of the 20th Century – Wilfred Owen (głos)
- 2011–2014: Rev. jako Diecezja londyńska
ReżyserEdytuj
- 2011: Koriolan (Coriolanus)
NagrodyEdytuj
- 1993: nagroda nowojorskich krytyków (NYFCC) – najlepsza rola drugoplanowa (Lista Schindlera)
- 1994: nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA) – najlepsza rola drugoplanowa (Lista Schindlera)
- 1995: Tony – najlepszy aktor (Hamlet)
- 1999: nagroda Europejskiej Akademii Filmowej – najlepszy aktor (Kropla słońca)
- 2001: nagroda im. Williama Shakespeare'a Teatru Szekspirowskiego w Waszyngtonie
- 2005: nagroda im. Krzysztofa Kieślowskiego – całokształt pracy aktorskiej
- 2007: nagroda Spike's TV Scream Awards – najstraszniejsza postać filmowa (Lord Voldemort, Harry Potter)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Ralph Fiennes (ang.). Listal. [dostęp 2016-01-16].
- ↑ Personalidade: Ralph Fiennes (Reino Unido) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2016-01-16].
- ↑ Ralph Fiennes Biography (1962-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2016-05-13].
- ↑ Obituary: Jini Fiennes (ang.). The Independent. [dostęp 2016-01-16].
- ↑ Cara McGoogan (2017-10-27): The Crown: Olivia Colman is taking over as the Queen - but who could play Prince Philip? (ang.). The Daily Telegraph. [dostęp 2017-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-01)].
- ↑ Elise Taylor (2017-08-29): 8 Celebrities You Didn’t Know Were Related to Royalty (ang.). Vogue. [dostęp 2017-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-01)].
- ↑ Richard Simpson (2006-10-08): Fiennes steps out with new love he wooed with naked yoga (ang.). „Daily Mail”. [dostęp 2019-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-01)].
BibliografiaEdytuj
- Ralph Fiennes w bazie IMDb (ang.)
- Ralph Fiennes w bazie Filmweb
- Ralph Fiennes w bazie Notable Names Database (ang.)