Wikipedia

Nie czas umierać

25 film o przygodach Jamesa Bonda

Nie czas umierać (oryg. No Time to Die) – brytyjski film szpiegowski z 2021 roku o przygodach Jamesa Bonda wyprodukowany przez Eon Productions. Za reżyserię odpowiada Cary Joji Fukunaga, który wraz z Nealem Purvisem, Robertem Wadem i Phoebe Waller-Bridge także napisał scenariusz. W rolę agenta 007 po raz piąty i ostatni wcielił się Daniel Craig, a obok niego w rolach głównych wystąpili: Rami Malek, Léa Seydoux, Lashana Lynch, Ben Whishaw, Naomie Harris, a także Jeffrey Wright, Christoph Waltz oraz Ralph Fiennes. Jest to dwudziesta piąta produkcja wchodząca w skład serii filmów o Bondzie.

Nie czas umierać
No Time to Die
Ilustracja
Logo filmu
Gatunek

sensacyjny, akcja

Rok produkcji

2021

Data premiery

28 września 2021
1 października 2021 (Polska)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone
Wielka Brytania

Język

angielski

Czas trwania

163 min

Reżyseria

Cary Joji Fukunaga

Scenariusz

Neal Purvis
Robert Wade
Cary Joji Fukunaga
Phoebe Waller-Bridge

Główne role

Daniel Craig
Rami Malek
Léa Seydoux
Lashana Lynch
Ben Whishaw
Naomie Harris
Jeffrey Wright
Christoph Waltz
Ralph Fiennes

Muzyka

Hans Zimmer

Zdjęcia

Linus Sandgren

Montaż

Elliot Graham
Tom Cross

Produkcja

Michael G. Wilson
Barbara Broccoli

Wytwórnia

Eon Productions
Metro-Goldwyn-Mayer

Dystrybucja

United Artists
Universal Pictures

Budżet

250–301 mln USD

Przychody brutto

774 mln USD

Poprzednik

Spectre (2015)

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kilka lat po odejściu Bonda ze służby Felix Leiter, z CIA, zwraca się do niego z prośbą o pomoc. Agent 007 musi powstrzymać Safina dysponującego niebezpieczną nanotechnologią.

Prace nad filmem rozpoczęły się w 2016 roku. Jest to pierwszy film o Bondzie dystrybuowany przez wytwórnię Universal Pictures, która nabyła prawa do dystrybucji międzynarodowej po wygaśnięciu umowy z Sony Pictures, wraz z premierą Spectre w 2015 roku. Pierwotnie film miał wyreżyserować Danny Boyle, który współtworzył także scenariusz z Johnem Hodge’em. Obaj odeszli w sierpniu 2018 z powodu różnic twórczych, a Fukunaga został zatrudniony w miejsce Boyle’a miesiąc później. Główny okres zdjęciowy trwał od kwietnia do października 2019. Piosenkę przewodnią zatytułowaną „No Time to Die” wykonała Billie Eilish.

Nie czas umierać miał swoją światową premierę 28 września 2021 w Royal Albert Hall w Londynie. W Wielkiej Brytanii do kin trafił następnego dnia, a w Stanach Zjednoczonych 8 października 2021. Premiera była kilkukrotnie opóźniana; najpierw z powodu odejścia Boyle’a, a później z powodu pandemii COVID-19. Film otrzymał pozytywne recenzje od krytyków i przyniósł ponad 774 miliony dolarów przychodów z biletów . Nie czas umierać pobił także kilka rekordów, co uczyniło go czwartą najlepiej zarabiającą produkcją filmową 2021 roku i trzecim najlepiej zarabiającym filmem wszech czasów w Wielkiej Brytanii. Film zdobył wiele nagród i nominacji, w tym pięć nominacji do nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej (wygrał w kategorii „najlepszy montaż”) oraz trzy nominacje do Oscara (wygrał w kategorii „najlepsza piosenka oryginalna”).

FabułaEdytuj

W retrospekcjach młoda Madeleine Swann jest świadkiem zabójstwa swojej matki przez Lyutsifera Safina, podczas nieudanej próby zamordowania jej ojca, pana White’a. Madeleine strzela do Safina, ale temu udaje się przeżyć. Swann ucieka na pobliskie zamarznięte jezioro i wpada do niego przez lód, ale Safin ją ratuje[1][2][3].

Znacznie później, po schwytaniu Ernsta Stavro Blofelda, Madeleine przebywa w Materze wraz z Jamesem Bondem. Zamachowcy z grupy Spectre zastawiają na Bonda zasadzkę, gdy ten odwiedza grób Vesper Lynd. Choć Jamesowi i Madeleine udaje się uciec, Bond traci do niej zaufanie i zmusza, by wsiadła do pociągu odjeżdżającego z Matery, co kończy ich związek[1][2][3].

Pięć lat później, naukowiec MI6, Valdo Obruchev, zostaje porwany przez Spectre. Za zgodą M, Obruchev opracował Projekt Herakles – śmiercionośne nanoboty przenoszone między ludźmi przez dotyk. Rozpoznają one DNA nosicieli, dzięki czemu są niebezpieczne tylko dla konkretnych osób. Bond mieszka w tym czasie na Jamajce, gdzie kontaktuje się z nim Felix Leiter i jego kolega z CIA, Logan Ash. Proszą Bonda o pomoc w odnalezieniu Obrucheva. Bond początkowo odmawia, ale po tym, jak Nomi, agentka MI6 i jego następczyni, jako agent 007, opowiada mu o Projekcie Herakles, zgadza się pomóc[1][2][3].

Bond udaje się na Kubę i spotyka Palomę, agentkę CIA współpracującą z Leiterem. Infiltrują spotkanie Spectre, by odbić Obrucheva. Blofeld, wciąż więziony w Belmarsh, używa „bionicznego oka”, które pozwala mu oglądać spotkanie i uwalnia nanoboty, by zabić Bonda. Zamiast niego zabija jednak wszystkich członków Spectre, ponieważ Obruchev przeprogramował nanoboty. Bond przejmuje Obrucheva i spotyka się z Leiterem i Ashem. Ash okazuje się być podwójnym agentem, pracującym dla Safina. Zabija on Leitera i ucieka wraz z Obruchevem[1][2][3].

Eve Moneypenny i Q organizują spotkanie Bonda z Blofeldem w celu odnalezienia Obrucheva. Safin zmusza Madeleine do zainfekowania się nanobotami w celu zabicia Blofelda, z którym kobieta utrzymywała kontakt od czasu jego uwięzienia. Kiedy Bond spotyka Madeleine w celi więziennej Blofelda, dotyka jej, przez co nieświadomie staje się kolejnym nosicielem. Blofeld wyznaje Bondowi, że to on zorganizował zasadzkę przy grobie Vesper, by sprawić wrażenie, że Madeleine go zdradziła, kontynuując w ten sposób swoją zemstę przeciwko niemu. Rozgniewany Bond atakuje Blofelda, a nanoboty po chwili go zabijają[1][2][3].

Bond znajduje Madeleine w jej domu w Norwegii i dowiaduje się, że ma ona pięcioletnią córkę Mathilde. Swann wmawia Bondowi, że to nie jest jego córka. Mówi mu też, że kiedy Safin był chłopcem, jej ojciec zamordował jego rodzinę na rozkaz Blofelda. Pomściwszy swoją rodzinę przez zabicie Blofelda i zniszczenie Spectre, Safin i jego świta ruszają w pościg za Bondem, Madeleine i Mathilde. Choć Bond pokonuje ludzi Lyutsifera i zabija Asha, mszcząc się za śmierć Leitera, Safin porywa Madeleine i Mathilde[1][2][3].

Q umożliwia Bondowi i Nomi przeniknięcie do siedziby Safina w bazie rakietowej na wyspie, przekształconej w fabrykę nanobotów. Podczas strzelaniny Nomi zabija Obrucheva. Madeleine ucieka, a Safin uwalnia Mathilde. Nomi zabiera Madeleine i jej córkę z wyspy w bezpieczne miejsce; Bond zostaje, by otworzyć drzwi silosu odpornego na eksplozję. Prosi o rozpoczęcie ataku rakietowego z HMS Dragon, by zniszczyć fabrykę, a następnie zabija ludzi Safina. M zezwala na atak rakietowy[1][2][3].

Safin wpada w zasadzkę i rani Bonda strzelając do niego. Walczy z Bondem, zarażając go nanobotami, zaprogramowanymi by zabić każdego oprócz oryginalnego nosiciela. Bond zabija Safina i otwiera silosy. Następnie kontaktuje się przez radio z Madeleine, by się z nią pożegnać i powiedzieć, że ją kocha. Madeleine zdradza mu, że Mathilde jest jego córką. Wystrzelone wcześniej pociski rakietowe uderzają w wyspę, niszcząc fabrykę i zabijając Bonda[1][2][3].

W siedzibie MI6 M, Moneypenny, Nomi, Q i Bill Tanner piją za pamięć Bonda. Kiedy Madeleine zabiera Mathilde do Matery, opowiada dziewczynce o jej ojcu, Jamesie Bondzie[1][2][3].

ObsadaEdytuj

  • Daniel Craig jako James Bond, były agent MI6 posiadający status 00, dający mu licencję na zabijanie; przebywa na emeryturze[4].
  • Léa Seydoux jako dr Madeleine Swann, psychiatra pracująca w prywatnej klinice medycznej w Alpach, a także córka pana White’a; ukochana Bonda, która pomagała mu w jego misji w filmie Spectre[5].
  • Rami Malek jako Lyutsifer Safin, zaprzysięgły wróg Spectre, który później staje się przeciwnikiem Bonda[6].
  • Lashana Lynch jako Nomi, nowa agentka ze statusem 00, która rozpoczęła aktywną służbę po przejściu Bonda na emeryturę i otrzymała jego numer – 007[7].
  • Ben Whishaw jako Q, kwatermistrz MI6, zapewniający agentom sprzęt do pracy w terenie[5].
  • Naomie Harris jako Eve Moneypenny, była agentka, asystentka i sekretarka M[5].
  • Jeffrey Wright jako Felix Leiter, agent CIA i przyjaciel Bonda[8].
  • Christoph Waltz jako Ernst Stavro Blofeld, arcywróg i przybrany brat Bonda oraz były szef Spectre przebywający w areszcie MI6[9].
  • Ralph Fiennes jako Gareth Mallory / M, szef MI6[5].

Ponadto w filmie wystąpili również: Billy Magnussen jako Logan Ash, agent CIA przydzielony przez Leitera do pomocy Bondowi w odnalezieniu Obrucheva, który później okazuje się być podwójnym agentem pracującym dla Safina[10]; Ana de Armas jako Paloma, agentka CIA pomagająca Bondowi[9]; David Dencik jako dr Valdo Obruchev, naukowiec, który stworzył Projekt Herakles[11]; Rory Kinnear jako Bill Tanner, szef sztabu MI6 i doradca M[8]; Dali Benssalah jako Primo, najemnik i przeciwnik, z którym Bond spotyka się po raz pierwszy w Materze[12]; Lisa-Dorah Sonnet jako Mathilde, pięcioletnia córka Jamesa Bonda i Madeleine Swann[13]. Hugh Dennis i Priyanga Burford wcielają się w naukowców pracujących w laboratorium MI6[14]. Mathilde Bourbin i Coline Defaud pojawiają się w sekwencji otwierającej film jako odpowiednio matka Madeleine Swann i młoda Madeleine[15][16]. Brigitte Millar zagrała dr Vogel, szefową Spectre[17].

 
Daniel Craig
(James Bond)
 
Léa Seydoux
(Madeleine Swann)
 
Rami Malek
(Lyutsifer Safin)
 
Lashana Lynch
(Nomi)
 
Ben Whishaw
(Q)
 
Naomie Harris
(Eve Moneypenny)
 
Jeffrey Wright
(Felix Leiter)
 
Christoph Waltz
(Ernst Stavro Blofeld)
 
Ralph Fiennes
(M)

ProdukcjaEdytuj

Rozwój projektuEdytuj

 
Cary Joji Fukunaga, reżyser filmu

Prace nad filmem rozpoczęły się na początku 2016[18]. W marcu 2017 producenci Barbara Broccoli i Michael G. Wilson zwrócili się do scenarzystów Neala Purvisa i Roberta Wade’a, którzy pracowali nad każdym filmem o Bondzie od czasu filmu Świat to za mało (1999), by napisali scenariusz[19]. Oni zgodzili się i ukończyli szkic tego samego roku[20]. Sam Mendes oświadczył, że nie powróci w roli reżysera po pracy nad Skyfall i Spectre[21]. W lipcu 2017 roku o reżyserię starali się Yann Demange, David Mackenzie i Denis Villeneuve[22]. W grudniu 2017 roku Villeneuve zrezygnował ze względu na swoje zobowiązania wobec filmu Diuna[23].

W lutym 2018 roku głównym kandydatem do objęcia stanowiska reżysera stał się Danny Boyle[24]. Pierwotnie Boyle przedstawił Broccoliemu i Wilsonowi scenariusz Johna Hodge’a oparty na swoim pomyśle, a wersja Purvisa i Wade’a została odsunięta[25]. Projekt Hodge’a został zatwierdzony, Boyle został zatrudniony do reżyserii, a datę rozpoczęcia produkcji wyznaczono na grudzień 2018 roku[26]. W sierpniu 2018 Boyle i Hodge odeszli z projektu z powodu różnic twórczych[27]. Pojawiły się także informacje, że odejście Boyle’a było spowodowane obsadzeniem Tomasza Kota w roli głównego czarnego charakteru[28]. Później jednak Boyle potwierdził, że spór dotyczył scenariusza[28].

Po rezygnacji Boyle’a, data premiery stała się uzależniona od tego, czy studio znajdzie zastępstwo w ciągu sześćdziesięciu dni[29][30]. We wrześniu 2018 Cary Joji Fukunaga został ogłoszony nowym reżyserem[31][32]. Fukunaga stał się pierwszym Amerykaninem, który samodzielnie wyreżyserował film o Bondzie wyprodukowany przez Eon Productions i pierwszym reżyserem, który napisał także scenariusz[33]. Fukunaga był brany pod uwagę do pracy nad Spectre, zanim zatrudniono Mendesa[34].

W tym samym miesiącu Purvis i Wade powrócili do produkcji i rozpoczęli pracę nad nowym scenariuszem z Fukunagą[35][34]. Scenarzysta Casino Royale i Quantum of Solace, Paul Haggis, dokonał przeróbek w scenariuszu w listopadzie 2018[36]; Scott Z. Burns zrobił to samo w lutym 2019[37], a Phoebe Waller-Bridge – na prośbę Daniela Craiga – w kwietniu 2019[38][39]. Zadanie Waller-Bridge polegało na poprawieniu dialogów, popracowaniu nad rozwojem postaci i dodaniu do scenariusza humoru[39][38]. Waller-Bridge jest drugą kobietą, której przypisuje się napisanie scenariusza do filmu o Bondzie, po Johannie Harwood, która pracowała nad filmami Doktor No i Pozdrowienia z Rosji[40]. W grudniu 2018 Linus Sandgren został zatrudniony jako autor zdjęć[41].

Podczas pracy Fukunagi nad filmem niektóre koncepcje uległy zmianie. Jednym z pierwszych niezrealizowanych pomysłów było to, by film rozgrywał się „wewnątrz głowy Bonda” w czasie, gdy był on torturowany przez Blofelda w Spectre, aż do końca aktu drugiego[42]. Pierwotnie Safin i jego poplecznik mieli nosić maski wzorowane na zbroi ludzi polujących na syberyjskie niedźwiedzie[43]. Postać poplecznika została usunięta przed rozpoczęciem zdjęć, a Fukunaga zażądał zmian w kostiumie Safina[43]. Wprowadzono nową maskę, opartą na japońskim stylu teatralnym Nō, ponieważ Fukunaga uważał, że dotychczasowa maska dominowała nad kostiumem[43]. Postać Palomy stała się bardziej znacząca, gdyż początkowo była zwykłym kontaktem Bonda; Purvis i Wade zaznaczyli, że prawdopodobnie została napisana przez Waller-Bridge na prośbę Fukunagi[44].

Film wszedł do produkcji pod roboczym tytułem „Shatterhand”[45]. Oficjalny tytuł, „No Time to Die”, został ogłoszony 20 sierpnia 2019[46].

CastingEdytuj

Po wydaniu Spectre pojawiły się spekulacje, że będzie to ostatni film o Bondzie z udziałem Craiga[47]. Bezpośrednio po premierze filmu Craig narzekał na rygory związane z wykonywaniem roli, mówiąc że wolałby „podciąć sobie żyły”, niż ponownie zagrać Bonda[47]. W maju 2016 roku pojawiły się informacje, że Craig otrzymał od Metro-Goldwyn-Mayer ofertę w wysokości 68 milionów funtów za realizację dwóch kolejnych filmów o Bondzie, ale ją odrzucił[48]. We wrześniu miał otrzymać ofertę w wysokości 150 milionów dolarów[49]. W październiku 2016 roku Craig zaprzeczył, że podjął decyzję, ale chwalił swój czas spędzony w roli, określając ją jako „najlepszą pracę na świecie”[50]. Zaprzeczył również, że zaoferowano mu 150 milionów dolarów za kolejne dwie części[50]. W sierpniu 2017 roku, w programie „The Late Show with Stephen Colbert”, Craig powiedział, że następny film będzie jego ostatnim występem w roli Bonda[51][4]. Ponownie potwierdził swoje stanowisko w listopadzie 2019 roku i w marcu 2020 roku po doniesieniach, że rozważa możliwość ponownego wcielenia się w rolę[52][53]. Craig przyznał później, że fizyczność roli zniechęciła go do powrotu do niej po tym, jak doznał urazów podczas kręcenia poprzednich części[54][55][56]. Wraz z odejściem Craiga Broccoli powiedziała, że Nie czas umierać zakończy kilka wątków z poprzednich filmów o Bondzie z udziałem Craiga i „dojdzie do emocjonalnie satysfakcjonującej konkluzji”[34].

W grudniu 2018 roku Fukunaga powiedział, że Ben Whishaw, Naomie Harris i Ralph Fiennes powtórzą swoje role z poprzednich części[5]. Ujawnił również, że Léa Seydoux, jako pierwsza aktorka grająca „dziewczynę Bonda”, powtórzy swoją rolę w kolejnym filmie[57][5]. W kwietniu 2019 ogłoszono, że Rory Kinnear powróci jako Bill Tanner, a Jeffrey Wright jako Felix Leiter[8]. Wright, jako pierwszy aktor grający Leitera, wystąpił w serii po raz trzeci (po Casino Royale i Quantum of Solace)[58]. W tym samym miesiącu, podczas transmisji na żywo z posiadłości Iana Fleminga na Jamajce ujawniono, że do obsady dołączyli Ana de Armas, Dali Benssalah, David Dencik, Lashana Lynch, Billy Magnussen i Rami Malek[59][8]. Wydarzenie to stanowiło także oficjalne rozpoczęcie produkcji[59][8]. Ujawniono też, że Malek zagra Safina, główny czarny charakter w filmie[60].

Po premierze Spectre pojawiły się informacje, że Christoph Waltz podpisał umowę na powrót do roli Blofelda w kolejnych filmach o Bondzie, pod warunkiem, że Craig powróci jako Bond[61]. Pomimo obsadzenia Craiga w roli Bonda, Waltz ogłosił w październiku 2017 roku, że nie powróci jako Blofeld, ale nie podał powodu swojego odejścia[62]. Ostatecznie został on obsadzony w tej roli, ale nie zostało to ogłoszone podczas konferencji prasowej, ale ujawnione w zwiastunie w grudniu 2019 roku[63][64].

ZdjęciaEdytuj

 
Jezioro Langvann w Norwegii, gdzie rozpoczęły się zdjęcia do filmu
 
Akwedukt Madonna della Stella w mieście Gravina in Puglia, wykorzystany w pierwszym akcie filmu
 
Wyspa Kalsoy, na której znajduje się baza Safina

Produkcja miała pierwotnie rozpocząć się 3 grudnia 2018 w Pinewood Studios, ale po odejściu Boyle'a została opóźniona do kwietnia 2019[65][66][32]. Film jest pierwszym z serii, w którym użyto 65-milimetrowych kamer IMAX[67]. Budżet filmu miał wynosić między 250, a 301 mln dolarów[68][69][70].

Nie czas umierać kręcono we Włoszech, w Jamajce, Norwegii, na Wyspach Owczych i w Londynie, a także Pinewood Studios[71][72]. W marcu 2019 roku w Nittedal w Norwegii zaczęto kręcić sceny na zamarzniętym jeziorze[73][74]. 28 kwietnia 2019 roku oficjalnie rozpoczęły się zdjęcia główne na Jamajce, w tym w Port Antonio[75][72]. W maju 2019 roku Craig doznał kontuzji kostki podczas zdjęć na Jamajce, a następnie przeszedł operację[76]. W czerwcu 2019 roku produkcja została tymczasowo przerwana, gdy jedna z eksplozji uszkodziła scenę 007 w Pinewood Studios[77]. Podczas tego incydentu jeden z członków ekipy został ranny[77]. W tym samym miesiącu ekipa wróciła do Norwegii, aby nakręcić sekwencję jazdy Aston Martinem V8 Vantage wzdłuż Atlantic Ocean Road[78][79]. Firma Aston Martin potwierdziła również, że modele DB5, DBS Superleggera i Valhalla pojawią się w filmie[80].

Produkcja przeniosła się następnie do Wielkiej Brytanii. W okolicach Londynu, między innymi w Whitehall, Senate House i Hammersmith kręcono sceny z udziałem Craiga, Fiennesa, Harrisa i Kinneara[81][82][83]. W lipcu 2019 roku zdjęcia odbywały się w mieście Aviemore i na okolicznych terenach Parku Narodowego Cairngorms[84][85][86]. Niektóre ujęcia kręcono także w posiadłości Ardverikie House Estate oraz nad brzegiem Loch Laggan[87].

Pod koniec sierpnia 2019 roku produkcja przeniosła się do południowych Włoch, gdzie kręcono sekwencje pościgu z udziałem Astona Martina DB5 ulicami Matery[88]. Na początku września 2019 roku filmowano sceny na kilku zbudowanych przez produkcję planach, a także sekwencje w Maratea i Gravina in Puglia[89][90]. Przez cały wrzesień zdjęcia odbywały się w mieście Sapri w południowych Włoszech[91]. Miasto jest określane w filmie jako „Civita Lucana”[91]. Pod koniec września 2019 roku kręcone były sceny na Wyspach Owczych[92].

Brytyjskie Ministerstwo Obrony potwierdziło, że kręcono także wokół niszczyciela Royal Navy HMS Dragon i samolotu C-17 Royal Air Force[93][94]. Filmowano również jednostkę Household Cavalry armii brytyjskiej[95]. Kręcenie sekwencji z udziałem wodnosamolotu miało miejsce w terminalu kontenerowym CMA CGM w Kingston na Jamajce[96][97].

Zdjęcia główne zakończyły się 25 października 2019 roku w Pinewood Studios, gdzie nakręcono jedną z sekwencji pościgu[98][55]. Produkcja zamierzała nakręcić tę scenę wcześniej, ale została zmuszona do zmiany harmonogramu, gdy Craig doznał kontuzji kostki na Jamajce[55].

Efekty specjalneEdytuj

Efekty wizualne przygotowały studia Industrial Light & Magic, Framestore, DNEG i Cinesite, a całość nadzorował Charlie Noble[99][100].

Studio ILM opracowało głównie ujęcia kręcone na Materze, m.in. na moście, w tunelu oraz sceny driftowania Aston Martinem, a także dodało do niektórych scen ogień i żar[101]. Firma Framestore przygotowała prawie 400 ujęć, w tym m.in. sekwencję otwierającą, czy niektóre sceny pościgów samochodowych[102]. Zespół musiał także zmienić otoczenie na zimowe w ujęciach, które kręcone były wiosną w Norwegii[102]. Do jednej ze scen w Londynie studio stworzyło widok na panoramę miasta, a także szklany budynek w sercu miasta[102]. Studio DNEG zrealizowało około 500 ujęć w 30 sekwencjach, m.in. sceny tonącego trawlera, szybowca spadającego z dużej wysokości, a także stworzyło cyfrowo niektóre otoczenia i wybuchy[103]. Firma przekonwertowała też 2397 ujęć na format 3D, co daje około 2 godzin i 39 minut materiału[103]. Cinesite opracowało 130 ujęć[104]. Pracowało głównie nad sekwencją ulatniania się trującego gazu, a także nad scenami podwodnymi dodając bąbelki powietrza[104]. Stworzyło też niektóre otoczenia[104].

W sumie w filmie jest prawie 1500 ujęć, w których użyto efektów specjalnych[100].

MuzykaEdytuj

 
 
Hans Zimmer (z lewej), który skomponował muzykę do filmu oraz Billie Eilish (z prawej), która wykonała piosenkę przewodnią

W lipcu 2019 ogłoszono, że Dan Romer został kompozytorem muzyki do filmu[105]. Wcześniej współpracował on z Fukunagą przy Beasts of No Nation i Wariat[105]. W listopadzie 2019 Romer zrezygnował z powodu różnic twórczych[106]. W styczniu 2020 ujawniono, że zastąpi go Hans Zimmer[107]. Jest to pierwszy przypadek w historii serii filmów o Bondzie, kiedy kompozytor został zmieniony w trakcie postprodukcji[108]. Ścieżkę dźwiękową wyprodukował Steve Mazzaro[109]. Album miał zostać wydany przez Decca Records w marcu 2020 roku, ale został przesunięty na 1 października 2021 roku, by zbiegło się to z premierą filmu[109][110].

W styczniu 2020 roku ogłoszono, że piosenkę przewodnią filmu wykona Billie Eilish, a jej brat, Finneas O’Connell, będzie współautorem oraz producentem[111]. Utwór zatytułowany „No Time to Die” został wydany 13 lutego 2020[111]. Mając 18 lat, Eilish stała się najmłodszą artystką, która nagrała piosenkę przewodnią do filmu o Bondzie[112][113][111]. Teledysk do utworu został wydany 1 października 2020[114]. Pomimo opóźnienia filmu piosenka została nominowana do nagrody Grammy za najlepszą piosenkę napisaną dla mediów wizualnych i zdobyła ją 14 marca 2021 roku, sześć miesięcy przed premierą filmu[115]. Ponadto piosenka wygrała w swojej kategorii Oscara[116]. Jest to pierwszy raz w historii filmów o Bondzie, kiedy trzy kolejne filmy wygrywają Nagrodę Akademii Filmowej i w dodatku w tej samej kategorii[117].

W scenie otwierającej przez chwilę można usłyszeć utwór „Dans la ville endormie” francuskiej piosenkarki Dalidy[118][119]. Motyw „We Have All the Time in the World” Louisa Armstronga, który pierwotnie pojawił się w filmie W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości można usłyszeć w całym filmie trzykrotnie[120]. Utwór jest odtwarzany w całości podczas napisów końcowych[3].

WydanieEdytuj

Prawa do dystrybucjiEdytuj

Wraz z premierą Spectre w 2015 roku wygasła umowa Sony Pictures na koprodukcję filmów o Bondzie z Metro-Goldwyn-Mayer i Eon Productions[122]. W kwietniu 2017 Sony Pictures, Warner Bros. Pictures, 20th Century Fox (które później przekształciło się w 20th Century Studios), Universal Pictures i Annapurna Pictures przystąpiły do konkursu w celu zdobycia praw do dystrybucji[123]. MGM zabezpieczyło północnoamerykańskie, cyfrowe i ogólnoświatowe prawa telewizyjne do filmu za pośrednictwem swojego oddziału dystrybucyjnego United Artists Releasing, a międzynarodowym dystrybutorem i światowym posiadaczem praw do fizycznych nośników (DVD i Blu-ray) zostało Universal za pośrednictwem swojej spółki zależnej Universal Pictures Home Entertainment[124][125]. W styczniu 2020 wraz z Warner Bros. Home Entertainment zawarło umowę joint venture[126][124].

Opóźnienia i wydanie kinoweEdytuj

Film Nie czas umierać miał światową premierę w Royal Albert Hall w Londynie 28 września 2021 roku, a do kin wszedł 30 września 2021 roku w Wielkiej Brytanii i 8 października 2021 roku w USA w wersjach 2D, RealD 3D, 4DX, ScreenX, Dolby Cinema i IMAX[127][128]. 30 września premiera odbyła się także w m.in. Brazylii, Irlandii, Rosji, Portugalii, Belgii, Austrii i we Włoszech[129]. 1 października film zadebiutował w Bułgarii, Japonii, Norwegii, Hiszpanii, Turcji i Polsce[129]. 6 października wszedł do kin we Francji i Korei Południowej, a dzień później w Argentynie, Kolumbii, Meksyku, Słowacji[129]. W Chinach i Australii film został wydany później, odpowiednio 29 października i 11 listopada[130][131].

Premiera filmu pierwotnie planowana była na listopad 2019 roku, ale po odejściu Boyle'a została przesunięta na luty 2020 roku, a następnie na kwiecień 2020 roku[32][26]. Premiera w Chinach zaplanowana na kwiecień 2020 roku została odwołana z powodu wybuchu epidemii COVID-19 w tym kraju[132]. W marcu 2020 roku globalne rozprzestrzenianie się wirusa i ogłoszenie pandemii przez Światową Organizację Zdrowia spowodowało wystosowanie listu otwartego do producentów przez dwie strony internetowe zrzeszające fanów Bonda[133][134]. Domagano się opóźnienia premiery, aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzenienia się choroby i zapewnić filmowi sukces komercyjny[133][134].

4 marca 2020 roku MGM i Eon Productions ogłosiły, że po analizie i ocenie rynku kinowego przesunęły premierę filmu na 12 listopada 2020 roku w Wielkiej Brytanii i 25 listopada 2020 roku w Stanach Zjednoczonych[135][136]. Nie czas umierać był pierwszym dużym filmem dotkniętym pandemią[137].

Variety podało, że do marca 2019 studio wydało 66 milionów dolarów na promocję filmu, natomiast The Hollywood Reporter napisał, że opóźnienie premiery kosztowało MGM 30-50 milionów dolarów zmarnowanych kosztów marketingowych szacując, że straty w globalnym box office mogłyby przekroczyć 300 milionów dolarów, gdyby premiera filmu odbyła się w kwietniu 2020 roku[138][70]. W październiku 2020 roku Nie czas umierać został ponownie opóźniony na 2 kwietnia 2021 roku[139].

W styczniu 2021 roku film został przesunięty na 8 października 2021 roku[140]. W lutym 2021 roku ogłoszono, że w Wielkiej Brytanii film zadebiutuje wcześniej – 30 września 2021 roku[141]. W sierpniu 2021 roku ogłoszono, że światowa premiera odbędzie się w Royal Albert Hall w Londynie 28 września 2021 roku[142][143][144][145]; tego samego dnia, film został pokazany na Festiwalu Filmowym w Zurychu[146]. Premierę australijską przesunięto z 30 września na 11 listopada 2021 roku, ze względu na obostrzenia pandemiczne w tym kraju[143].

Nośniki cyfroweEdytuj

Film Nie czas umierać został wydany na DVD, Blu-ray i 4k Ultra HD Blu-ray przez Universal Pictures Home Entertainment (za pośrednictwem Warner Bros. Home Entertainment) 20 grudnia 2021 w Wielkiej Brytanii, a dzień później w Stanach Zjednoczonych[147][148]. 9 listopada 2021 w Stanach Zjednoczonych produkcja była dostępna do pobrania w wersji cyfrowej[149].

Nie czas umierać było najwyżej notowanym filmem w serwisach Vudu i Google Play przez dwa tygodnie, a w iTunes przez pięć tygodni[150][151][152][153][154]. W Wielkiej Brytanii był najlepiej sprzedającym się tytułem cyfrowym 2021 roku (łącznie ponad 430 000 egzemplarzy)[155].

Według The Numbers, w pierwszym tygodniu po wydaniu sprzedano łącznie 380 902 sztuk Blu-ray i DVD uzyskując przychód w wysokości 9,7 miliona dolarów[68]. Przez trzy tygodnie był najlepiej sprzedającym się tytułem zarówno DVD, jak i Blu-ray[156]. Według NPD Group w roku 2021 był to ósmy co do wielkości najlepiej sprzedający się tytuł, a w samym grudniu 2021 roku – drugi[157].

W Wielkiej Brytanii przez trzy tygodnie film znajdował się na szczycie Official Film Chart[158][159][155][160]. Był to najlepiej sprzedający się tytuł na płytach w tym kraju w 2021 roku – sprzedano 1,15 miliona sztuk, w tym 717 500 sztuk DVD i Blu-ray w ciągu dwóch tygodni[158][159][155][160]. Był to również najlepiej sprzedający się tytuł w wersji Blu-ray w 2021 roku – 237 000 sprzedanych egzemplarzy, a także najlepiej sprzedający się tytuł wszech czasów na 4K Blu-ray w pierwszym tygodniu od premiery[158][159][155][160]. W ostatnim tygodniu 2021 roku, łączna liczba sprzedanych egzemplarzy wyniosła 780 000 sztuk na platformach cyfrowych i w sprzedaży detalicznej[158][159][155][160].

OdbiórEdytuj

Box officeEdytuj

Produkcja zarobiła 161 milionów dolarów w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie oraz ponad 600 milionów dolarów w pozostałych krajach, łącznie około 770 milionów dolarów[161][68]. Był to czwarty najlepiej zarabiający film 2021 roku[162]. Ze względu na łączne koszty produkcji i promocji, wynoszące co najmniej 350 milionów dolarów, szacowano, że aby osiągnąć próg rentowności, film musiałby zarobić na całym świecie co najmniej 800 milionów dolarów[163][164].

W weekend otwarcia film osiągnął wynik 119,1 miliona dolarów w 54 krajach, w tym w Wielkiej Brytanii, Brazylii, Niemczech, Włoszech, Japonii, Meksyku i Hiszpanii, przekraczając tym samym prognozowane 90 milionów dolarów[165][166]. Był to pierwszy film od czasu pandemii COVID-19, który przekroczył 100 milionów dolarów w weekend otwarcia bez rynku chińskiego[165][166]. W Wielkiej Brytanii w weekend otwarcia film osiągnął największy przychód ze wszystkich filmów o Bondzie[167][168].

W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie przewidywano, że Nie czas umierać zarobi w weekend otwarcia 65-85 milionów dolarów[169]. W pierwszym dniu wyświetlania film zarobił 23,3 miliona dolarów[170]. W weekend otwarcia zarobił 55,2 miliona dolarów, zajmując pierwsze miejsce w box office i stając się czwartym co do wielkości weekendem otwarcia całej serii[171][172]. W drugi weekend zyski spadły o 56% (do 24,3 miliona dolarów)[173]. Film Nie czas umierać został ponownie wyświetlony w kinach IMAX w przedostatni weekend stycznia 2022 roku, w ramach obchodów 60. rocznicy serii filmów o Bondzie[174].

Film stał się najlepiej zarabiającą produkcją 2021 roku w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Afryce prześcigając Szybkich i wściekłych 9[175]. W Chinach w weekend otwarcia film zarobił 28,2 miliona dolarów, wyprzedzając film The Battle at Lake Changjin, który zajmował pierwsze miejsce w krajowym box office⁣, mimo że 13% kin było zamkniętych z powodu obostrzeń sanitarnych[176]. W drugi weekend produkcja była w tym kraju nadal najlepiej zarabiającym filmem, mimo spadku o 59% i z zyskiem w wysokości 11,4 miliona dolarów[177]. W Australii film zarobił w weekend 8,2 miliona dolarów, co było największym otwarciem w tym kraju dla jakiegokolwiek filmu od grudnia 2019[178]. W Polsce podczas otwarcia film zarobił ponad 2,3 miliona dolarów, a łączny przychód wyniósł prawie 8,2 miliona dolarów[161].

W drugiej połowie listopada Nie czas umierać wyprzedził Szybkich i wściekłych 9 stając się najlepiej zarabiającym filmem spoza Chin w 2021 roku, a globalny przychód wyniósł 734 miliony dolarów[179][180]. Pod koniec tego samego miesiąca film wyprzedził Spectre, stając się trzecim najlepiej zarabiającym filmem w Wielkiej Brytanii oraz drugim najlepiej zarabiającym filmem o Bondzie na tym rynku z wynikiem 129,9 miliona dolarów[181].

Reakcje krytykówEdytuj

 
Daniel Craig został doceniony za swój ostatni występ jako James Bond

Film spotkał się z pozytywnymi recenzjami krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 83% z 411 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 7,3/10[182]. Na agregatorze Metacritic średnia ważona ocen z 66 recenzji wyniosła 68 na 100 punktów[183]. Według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę „A-” w skali od A+ do F[172]. W badaniu przeprowadzonym przez konkurencyjny PostTrak 83% widowni przyznała pozytywną ocenę, a 63% publiczności „zdecydowanie poleca” film[172].

Peter Bradshaw z „The Guardian” wystawił najwyższą, pięciogwiazdkową ocenę i nazwał film „epickim szturmem”, zrealizowanym „z niesamowitym zapałem” i zawierającym „patos, akcję, dramat, komedię obozową, złamane serce, makabryczny horror i skandalicznie głupią, staroświecką akcję”[184]. Robbie Collin z „The Daily Telegraph” także ocenił film na pełne pięć gwiazdek i opisał go jako „ekstrawagancko satysfakcjonujący”, „często bardzo zabawny” z gadżetami „zarówno nieprawdopodobnymi, jak i oburzającymi” oraz że został nakręcony „cudownie”, począwszy od „sensacyjnie porywającego i złowieszczego prologu”, a kończąc na „poruszającym zakończeniu”[185]. Kevin Maher z „The Times” w swojej pięciogwiazdkowej recenzji powiedział: „Jest to film lepiej niż dobry. Jest wspaniały”[186]; uznał go później za jeden z najlepszych filmów 2021 roku[187]. Owen Gleiberman z „Variety” chwalił zdjęcia oraz montaż i uznał film za najlepszy z serii od czasów Casino Royale oraz powiedział: „Nie czas umierać to wspaniały film: aktualny, trzymający w napięciu thriller o Jamesie Bondzie z satysfakcjonującą neoklasyczną nutą. Kończy sagę o 007 z Craigiem w najbardziej ekstrawaganckim stylu”[188]. John Nugent z magazynu „Empire” skrytykował długość filmu, twierdząc, że fabuła i ekspozycja w środkowej części „nie usprawiedliwia tak długiego czasu trwania”. Mimo to uznał, że film jest „odpowiednim zakończeniem ery Craiga”[189]. Clarisse Loughrey z „The Independent” uznała film za nudny i rozczarowujący; według niej biologiczna broń została opisana jako „generyczny szpiegowski nonsens”, a Rami Malek „nie wniósł do roli prawie nic poza akcentem i stereotypowym makijażem oszpecającym”[190]. David Rooney z „The Hollywood Reporter” chwalił reżyserię oraz muzykę, ale krytykował fabułę, mówiąc: „Droga do doniosłego odejścia Craiga tonie w fabule – jest ona tak zagmatwana i rozwlekła, że można stracić przytomność na skutek wielu czarnych charakterów”[191]. Uznał jednak film za godne pożegnanie Craiga[191]. Michael O’Sullivan z „The Washington Post” przyznał filmowi 3 na 4 gwiazdki, pisząc, że był „trochę za długi i trochę zbyt skomplikowany”, ale dodał, że było to również „odpowiednie i satysfakcjonujące pożegnanie aktora”[192].

Michał Walkiewicz z portalu Filmweb wystawił ocenę 7 na 10 i stwierdził, że „Nie czas umierać to jeden z tych filmów, których scenarzyści lubią się upewnić (czasem kilkanaście razy w obrębie jednej sekwencji), czy zrozumieliśmy metaforę. A że monstrualny, prawie trzygodzinny metraż do metafor prowokuje, całość nabiera niemal operowego charakteru”[193]. Marcin Andrys z portalu paradoks.net ocenił film na 5 na 10 i skrytykował czas trwania filmu oraz napisał: „Dwudziestym piątym filmem z bondowskiego cyklu Craig żegna się z kreacją 007 niezbyt udanym obrazem. Rzadko zdarza się, aby w tym cyklu, a przy okazji w tak długim filmie, nie było jednej sceny akcji zapadającej mocno w pamięć. Miało być pożegnanie z pompą, a pozostał nie tyle niedosyt, ile rozczarowanie”[194]. Konrad Kozłowski z antyweb.pl chwalił występ Craiga, a także napisał: „Fabularnie Nie czas umierać to piękne domknięcie opowiadanej przez ostatnie kilkanaście lat historii, mimo że to ostatnie rozdanie o mało go nie zabiło”[195]. Bartłomiej Rusek z portalu filmawka.pl ocenił film na 7,5 na 10, skrytykował zbyt dużą ilość wstawek humorystycznych i stwierdził: „Nie czas umierać to zdecydowanie jeden z najlepszych Bondów ostatnich lat”, uznając film za godne pożegnanie Craiga z rolą[196]. Łukasz Szczygło z benchmark.pl wystawił ocenę 4,5 na 5 i chwalił sceny akcji oraz pościgi, ukazanie ludzkiego oblicza Bonda oraz występ Craiga, ale skrytykował czas trwania filmu oraz „rozwleczenie niektórych wątków”, a także „niezbyt logicznie przedstawioną motywację głównego przeciwnika agenta 007"[197].

Nagrody i nominacjeEdytuj

Nagroda Kategoria Nominowani Wynik Źródło
Nagroda Grammy Najlepsza piosenka napisana dla mediów wizualnych „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Wygrana [198]
Hollywood Music in Media Awards Najlepsza ścieżka dźwiękowa Hans Zimmer Nominacja [199][200]
Najlepsza piosenka „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Wygrana
Amerykańska Gildia Scenografów Najlepsza scenografia w filmie współczesnym Mark Tildesley Wygrana [201]
People’s Choice Award Ulubiony film Nie czas umierać Nominacja [202]
Ulubiony film akcji Nominacja
Ulubiony aktor filmowy Daniel Craig Nominacja
Ulubiona gwiazda kina akcji Nominacja
Złoty Glob Najlepsza piosenka oryginalna „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Wygrana [203]
Seattle Film Critics Society Najlepsza choreografia scen akcji Nie czas umierać Nominacja [204]
Houston Film Critics Society Najlepsza koordynacja kaskaderska Matthew Sampson, Olivier Schneider, Leah Breckman, Jamie Edgell, Yves Girard, Boris Martinez, Gabriele Ragusa, Franco Maria Salamon, Patrick Vo Wygrana [205][206]
Najlepsza piosenka oryginalna „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Nominacja
Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych Najlepszy występ zespołu kaskaderskiego w filmie kinowym Nie czas umierać Wygrana [207]
Hollywood Critics Association Awards Najlepszy film akcji Nominacja [208]
Najlepsza piosenka oryginalna „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Nominacja
Najlepsze wyczyny kaskaderskie No Time to Die Nominacja
Visual Effects Society Najlepsze efekty specjalne Charlie Noble, Mara Bryan, Joel Green, Jonathan Fawkner, Chris Corbould Nominacja [209]
Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej Najlepszy film brytyjski Cary Joji Fukunaga, Barbara Broccoli, Michael G. Wilson, Neal Purvis, Robert Wade, Phoebe Waller-Bridge Nominacja [210]
Najlepsze zdjęcia Linus Sandgren Nominacja
Najlepszy montaż Tom Cross i Elliot Graham Wygrana
Najlepszy dźwięk James Harrison, Simon Hayes, Paul Massey, Oliver Tarney, Mark Taylor Nominacja
Najlepsze efekty specjalne Mark Bakowski, Chris Corbould, Joel Green, Charlie Noble Nominacja
Critics’ Choice Movie Awards Najlepsza piosenka „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Wygrana [211]
Najlepsze efekty specjalne Nie czas umierać Nominacja
Actors and Actresses Union Awards Najlepsza aktorka w filmie międzynarodowym Ana de Armas Wygrana [212]
Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza piosenka oryginalna „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Wygrana [213][116]
Najlepszy dźwięk James Harrison, Simon Hayes, Paul Massey, Oliver Tarney, Mark Taylor Nominacja
Najlepsze efekty specjalne Mark Bakowski, Chris Corbould, Jonathan Fawkner, Joel Green, Charlie Noble Nominacja
Nagroda Satelita Najlepsza piosenka oryginalna „No Time to Die” – Billie Eilish i Finneas O’Connell Nominacja [214][215]

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i Cary Joji Fukunaga, Nie czas umierać, Universal Pictures
  2. ↑ a b c d e f g h i Adam B. Vary, Inside the Ending of ‘No Time to Die’: Daniel Craig and Filmmaking Team Discuss the Shocking Conclusion, Variety, 30 grudnia 2021 [dostęp 2022-03-14] (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j No Time to Die Ending Explained: Daniel Craig’s Finale, 15 października 2021 [dostęp 2022-03-14] (ang.).
  4. ↑ a b Daniel Craig confirms he will play James Bond again, The Guardian, 16 sierpnia 2017 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  5. ↑ a b c d e f Tom Nicholson, Léa Seydoux, Ben Whishaw, Ralph Fiennes And The Gang Will Return For Bond 25, Esquire, 7 grudnia 2018 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  6. ↑ Bryan Alexander, Why Rami Malek wasn’t afraid to go up against James Bond (and what happened to his face?), USA TODAY [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  7. ↑ Lashana Lynch on making history as 007 in 'No Time to Die’, AP NEWS, 8 października 2021 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  8. ↑ a b c d e Alex Ritman, ‘James Bond 25’ Cast Unveiled But Still No Title, The Hollywood Reporter, 25 kwietnia 2019 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  9. ↑ a b No Time To Die Trailer Breakdown: Director Cary Joji Fukunaga On Daniel Craig’s Final Bond Movie, Empire [dostęp 2022-03-17].
  10. ↑ No Time to Die star responds to his character’s big moment, Digital Spy, 12 października 2021 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  11. ↑ Leah Marilla Thomas, The 12 Best Characters In No Time To Die Ranked, SlashFilm.com, 4 listopada 2021 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  12. ↑ Dali Benssalah Is On The Cusp [dostęp 2022-03-17].
  13. ↑ What Does M Read at the End of ‘No Time to Die’ About the ‘Proper Function of Man’?, yahoo.com [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  14. ↑ Condé Nast, No Time To Die is the sequel Casino Royale always deserved, 15 years later, British GQ, 29 września 2021 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  15. ↑ Condé Nast, Review: “No Time to Die” Leaves Daniel Craig’s James Bond Legacy Unfulfilled, The New Yorker, 12 października 2021 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  16. ↑ « Ma fille a passé le casting de James Bond et joue dans No Time To Die » – Elle, elle.fr, 13 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-17] (fr.).
  17. ↑ Every Bond Character Returning in No Time to Die, CBR, 5 września 2021 [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  18. ↑ Tatiana Siegel, No Time to Lose: Hollywood Pins Its Hopes on Bond Director Cary Fukunaga, The Hollywood Reporter, 22 września 2021 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  19. ↑ Leo Barraclough, James Bond: Neal Purvis, Robert Wade Approached to Write Next 007 Movie (Report), Variety, 10 marca 2017 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  20. ↑ Goldfingers: meet the writers of every James Bond film this century, the Guardian, 12 listopada 2021 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  21. ↑ Ross A. Lincoln, Sam Mendes: “I Think It’s Time For Somebody Else” To Direct Bond, Deadline, 29 maja 2016 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  22. ↑ Jacob Hall, Bond 25 Director Frontrunners Revealed, SlashFilm.com, 26 lipca 2017 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  23. ↑ Zack Sharf, Denis Villeneuve Would’ve Loved to Direct Bond 25, But Nothing Will Get in the Way of ‘Dune’, IndieWire, 2 stycznia 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  24. ↑ Justin Kroll, Bond 25: Danny Boyle High on MGM’s List to Direct (EXCLUSIVE), Variety, 21 lutego 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  25. ↑ Danny Boyle reveals why he quit 'Bond 25', uk.movies.yahoo.com [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  26. ↑ a b Zack Sharf, Bond 25 Director Confirmed as Danny Boyle, Production With Daniel Craig Begins December 2018, IndieWire, 25 maja 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  27. ↑ Aaron Couch, Director Danny Boyle Exits Next James Bond Film, The Hollywood Reporter, 21 sierpnia 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  28. ↑ a b Danny Boyle says script dispute made him quit Bond 25, The Guardian, 21 marca 2019 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  29. ↑ Mike Fleming jr., Bond 25 Hasn’t Moved Off 2019 Release Date…Yet, Deadline, 23 sierpnia 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  30. ↑ Brent Lang, Justin Kroll, Bond 25: With Danny Boyle’s Exit, the Latest 007 Could Miss Its Release Date, Variety, 23 sierpnia 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  31. ↑ Justin Kroll, Bond 25: Inside the Search for Danny Boyle’s Replacement (EXCLUSIVE), Variety, 5 września 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  32. ↑ a b c Mike Fleming jr., ‘Bond 25’ Gets Cary Joji Fukunaga As New Director For 007 Daniel Craig, Deadline, 20 września 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  33. ↑ Cary Joji Fukunaga to make history as first American James Bond director, independent [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  34. ↑ a b c Brent Lang, ‘No Time to Die’: A Rare In-Depth Interview With the Keepers of James Bond, Variety, 15 stycznia 2020 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  35. ↑ Veteran 007 writers Purvis and Wade rehired to salvage Bond 25, The Guardian, 14 września 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  36. ↑ Bond 25: James Bond Vet Paul Haggis Reportedly Contributed To New Film, LRM, 2 stycznia 2019 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  37. ↑ Bond 25: more delays as new writer hired to overhaul script, The Guardian, 19 lutego 2019 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  38. ↑ a b Robert Mitchell, Phoebe Waller-Bridge to Polish ‘Bond 25’ Script, Variety, 17 kwietnia 2019 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  39. ↑ a b Richard Brooks, Phoebe Waller-Bridge brought in to liven up new Bond script, The Guardian, 14 kwietnia 2019 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  40. ↑ James Bond 25: Rami Malek joins cast and Phoebe Waller-Bridge to co-write, „BBC News”, 25 kwietnia 2019 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  41. ↑ Zack Sharf, Bond 25: Cary Fukunaga Recruits Damien Chazelle’s Oscar-Winning Cinematographer, IndieWire, 7 grudnia 2018 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  42. ↑ Cary Fukunaga Tells Miranda July How Bond Nearly Broke Him, Interview Magazine, 20 kwietnia 2020 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  43. ↑ a b c John Boyega seals Netflix deal; No Time to Die villain details; Mario to Lego, 11 marca 2020 [dostęp 2022-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-11].
  44. ↑ Goldfingers: meet the writers of every James Bond film this century, The Guardian, 12 listopada 2021 [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  45. ↑ Zack Sharf, Bond 25’s Reported Working Title Is ‘Shatterhand’ – Here’s What It Means for 007, IndieWire, 22 lutego 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  46. ↑ James Bond film title revealed as No Time To Die, BBC News [dostęp 2022-03-19] (ang.).
  47. ↑ a b Daniel Craig: I’d rather slash my wrists than play James Bond again, The Guardian, 8 października 2015 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  48. ↑ Daniel Craig 'rejects £68m Bond offer’, CambridgeTimes.ca [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  49. ↑ Never say never again: Daniel Craig ‘offered $150m for two more Bonds’, the Guardian, 5 września 2016 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  50. ↑ a b Daniel Craig hints at James Bond return: 'If I can keep getting a kick out of it, I will’, The Guardian, 10 października 2016 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  51. ↑ Daniel Craig confirms he will return as James Bond – video, „The Guardian”, 16 sierpnia 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  52. ↑ Morgan Hines, Daniel Craig’s final mission: ‘James Bond’ star says 'No Time to Die’ will be his last Bond film, USA TODAY [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  53. ↑ Daniel Craig: James Bond star confirms No Time To Die will be his last film as 007, Sky News [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  54. ↑ Daniel Craig says filming James Bond with a broken leg was ‘traumatic’, The Independent, 27 września 2021 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  55. ↑ a b c Condé Nast, Best Bond Yet: Daniel Craig on How He Redefined 007, GQ, 9 marca 2020 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  56. ↑ Esquire Editors, Daniel Craig Does His Own James Bond Stunts. Here’s Every Time He’s Been Injured., Esquire, 14 maja 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  57. ↑ 'No Time To Die’ review: A satisfying swansong for Daniel Craig’s James Bond, The New Indian Express [dostęp 2022-03-20].
  58. ↑ James Bond star surprised not to return in Skyfall and Spectre, Digital Spy, 20 lipca 2021 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  59. ↑ a b Bill Desowitz, ‘Bond 25’: More Has Been Revealed About Daniel Craig’s Finale Than You Might Think, IndieWire, 25 kwietnia 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  60. ↑ Angela Watercutter, Rami Malek Is Your New Villain ... Bond Villain, „Wired”, ISSN 1059-1028 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  61. ↑ Eric Van Allen, Christoph Waltz Might Return to Bond Twice If Daniel Craig Will, IGN, 4 stycznia 2016 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  62. ↑ Christoph Waltz Isn’t Returning for Bond 25, ScreenRant, 28 października 2017 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  63. ↑ No Time To Die: First trailer for new James Bond film debuts, „BBC News”, 4 grudnia 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  64. ↑ James Bond No Time To Die full cast – Meet the new and returning characters, Radio Times [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  65. ↑ Mike Fleming jr., James Bond 25 Sets Distribution: Universal Wins International, MGM Releases Domestic Through Annapurna Joint Venture, Deadline, 25 maja 2018 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  66. ↑ Shatterhand: Next James Bond film's working title revealed?, „BBC News”, 22 lutego 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  67. ↑ Matt Patches, Masterminds behind James Bond 25 reveal full cast, first plot details, Polygon, 25 kwietnia 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  68. ↑ a b c No Time to Die (2021) – Financial Information, The Numbers [dostęp 2022-03-20].
  69. ↑ Rebecca Ford, Bond Women: How Rising Stars Lashana Lynch and Ana de Armas Are Helping Modernize 007, The Hollywood Reporter, 6 listopada 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  70. ↑ a b Brent Lang, Matt Donnelly, Breaking Down MGM’s Costly ‘No Time to Die’ Dilemma, Variety, 30 października 2020 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  71. ↑ Clark Collis, Agents of Change: The women of Bond are on a mission in 'No Time to Die', EW.com [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  72. ↑ a b 5 ‘No Time to Die’ locations for your travel bucket list – and where to stay, Time Out Worldwide [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  73. ↑ Norway Filming, MI6-HQ.COM, 29 marca 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  74. ↑ Condé Nast, All the filming locations in No Time To Die – and how you can visit them, British GQ, 10 marca 2020 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  75. ↑ Portland in Spotlight Again with James Bond Movie – Jamaica Information Service, jis.gov.jm [dostęp 2022-03-20].
  76. ↑ Daniel Craig to have surgery on ankle injured while filming Bond 25, The Guardian, 23 maja 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  77. ↑ a b Jordan Crucchiola, Bond 25 Explosion Injures Crew Member, Damages Set, Vulture, 4 czerwca 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  78. ↑ James Bond's next film spotted using the Aston Martin V8 Vantage Series II from, Autoblog [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  79. ↑ No Time To Die: The cars of the new James Bond film, Driving.co.uk from The Sunday Times, 30 września 2021 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  80. ↑ No Time To Die - James Bond 007 | Aston Martin (United Kingdom), Aston Martin, 9 maja 2021 [dostęp 2022-03-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-09].
  81. ↑ Condé Nast, James Bond locations: 007’s glamorous global hit list, CN Traveller, 28 stycznia 2021 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  82. ↑ Senate House on screen, University of London [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  83. ↑ Here’s Where They Filmed James Bond's "No Time to Die" | Frommer's, frommers.com [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  84. ↑ New Bond movie scenes being filmed in Highlands, BBC News, 16 lipca 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  85. ↑ Alistair Munro, The return of James Bond filming is giving the Highlands a licence to thrill, Press and Journal [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  86. ↑ John Jeffay, Multimillion-pound boost from Bond return, „The Times”, 16 lipca 2019, ISSN 0140-0460 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  87. ↑ Blair Dingwall, James Bond 25: 'Car chase' filmed and accommodation set up as production begins in Scotland, The Courier [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  88. ↑ Take a virtual trip to Monday's shooting location in Matera, Italy, MI6-HQ.COM [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  89. ↑ Cecilia Rodriguez, James Bond: No Time To Die, But Time To Film In Gorgeous South Of Italy Locations, Forbes [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  90. ↑ No Time To Die Filming In Italy, James Bond 007, 9 września 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  91. ↑ a b Per James Bond Sapri diventa Civita Lucana: è polemica, Info Cilento, 23 września 2019 [dostęp 2022-03-20] (wł.).
  92. ↑ James Bond Faroe Islands scenery, Guide to Faroe Islands [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  93. ↑ City warship set to appear in the new James Bond film after secret filming day, portsmouth.co.uk [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  94. ↑ Ministry of Defence, The UK Armed Forces played a key role in No Time To Die, Voices Of The Armed Forces, 1 października 2021 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  95. ↑ Claire Sadler, James Bond: How The Military Played A Role In 'No Time To Die', Forces Network [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  96. ↑ CMA CGM official partner of No Time To Die, new James Bond film, cmacgm-group.com [dostęp 2022-03-20].
  97. ↑ VIDEO: New James Bond movie features CMA CGM terminal and ships, Marine Log, 19 września 2021 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  98. ↑ Tom Grater, Bond 25: ‘No Time To Die’ Officially Wraps Ahead Of April 2020 Release, Deadline, 26 października 2019 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  99. ↑ Vincent Frei, No Time To Die: Charlie Noble (Overall VFX Supervisor) with Jonathan Fawkner (Framestore VFX Supervisor) and Joel Green (DNEG VFX Supervisor), The Art of VFX, 25 października 2021 [dostęp 2022-03-20] (fr.).
  100. ↑ a b Wyatte Grantham-Philips, ‘No Time to Die’ VFX Supervisors Unpack Power of Visual Storytelling, James Bond Action Moments, Variety, 20 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  101. ↑ Ian Failes, You won’t believe the incredible visual effects work that went into the bullet hits on the Aston Martin DB5 in ‘No Time To Die’, befores & afters, 18 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  102. ↑ a b c No Time to Die, Framestore, 22 września 2020 [dostęp 2022-03-20].
  103. ↑ a b No Time to Die, DNEG [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  104. ↑ a b c No Time to Die, Cinesite Studios [dostęp 2022-03-20] (ang.).
  105. ↑ a b Bill Desowitz, ‘Bond 25’: Composer Dan Romer to Reunite with Director Cary Fukunaga to Shake Up the Franchise, IndieWire, 2 lipca 2019 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  106. ↑ Jon Burlingame, ‘No Time to Die’: Hans Zimmer Takes Over as Composer on Bond Movie (EXCLUSIVE), Variety, 7 stycznia 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  107. ↑ Tom Grater, Billie Eilish Recording James Bond ‘No Time To Die’ Theme; Hans Zimmer Confirmed As Composer – Update, Deadline, 14 stycznia 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  108. ↑ Hans Zimmer hired as last-minute composer for new James Bond film, The Independent, 8 stycznia 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  109. ↑ a b Decca To Release No Time To Die Soundtrack, James Bond 007, 19 lutego 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  110. ↑ What’s the music in ‘No Time to Die’, the new Bond film?, Classic FM [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  111. ↑ a b c Rania Aniftos, Billie Eilish’s James Bond Theme, ‘No Time to Die,’ Gets a Release Date, Billboard, 12 lutego 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  112. ↑ James Bond: Billie Eilish to provide No Time to Die theme, the Guardian, 14 stycznia 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  113. ↑ Billie Eilish to sing the new James Bond theme, „BBC News”, 14 stycznia 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  114. ↑ Justin Curto, Billie Eilish Resurrects ‘No Time to Die’ With a Music Video, Vulture, 1 października 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  115. ↑ Jon Burlingame, Billie Eilish Earns Grammy Nomination for ‘No Time to Die’ Despite Bond Film’s Delay Into Next Year, Variety, 24 listopada 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  116. ↑ a b Sasha Urban, William Earl, Brent Lang, Oscars: ‘CODA’, ‘Dune’ Triumph as Will Smith Smack Dominates Social Media, Plus Full Winners List, Variety, 27 marca 2022 [dostęp 2022-03-28] (ang.).
  117. ↑ No Time To Die Oscar Would Break Record, ScreenRant, 15 lutego 2022 [dostęp 2022-04-06] (ang.).
  118. ↑ "Mourir peut attendre": une chanson de Dalida dans le prochain "James Bond", BFMTV [dostęp 2022-03-21] (fr.).
  119. ↑ Orlando : «Dalida aurait été très fière d'entendre l'une de ses chansons dans un James Bond», LEFIGARO, 17 listopada 2020 [dostęp 2022-03-21] (fr.).
  120. ↑ Jon Burlingame, Louis Armstrong Meets James Bond, Again: Why ‘We Have All the Time in the World’ Plays a Key Role in ‘No Time to Die’, Variety, 10 października 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  121. ↑ Thomas Newman – Spectre (Original Motion Picture Soundtrack). Discogs. [dostęp 2022-03-21].
  122. ↑ Brent Lang, James Bond Distribution Rights Coming Up For Grabs (EXCLUSIVE), Variety, 2 czerwca 2015 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  123. ↑ Brooks Barnes, Five Studios’ Mission: Winning the Distribution Rights to James Bond, „The New York Times”, 20 kwietnia 2017, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  124. ↑ a b Gregg Kilday, Universal Wins James Bond International Distribution, The Hollywood Reporter, 24 maja 2018 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  125. ↑ Rebecca Rubin, ‘No Time to Die’ Delays Release Date Again, Variety, 22 stycznia 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  126. ↑ Todd Spangler, Universal, Warner Bros. to Form DVD Joint Venture as Disc Sales Keep Dwindling, Variety, 15 stycznia 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  127. ↑ James Bond: Daniel Craig's last film No Time To Die finally has royal premiere, „BBC News”, 28 września 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  128. ↑ No Time to Die: James Bond film smashes box office records, The Guardian, 4 października 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  129. ↑ a b c From Sweden with Love, Release dates for No Time To Die in cinemas around the world, jamesbond007.se [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  130. ↑ When will No Time To Die be released in Australia?, flicks.com.au [dostęp 2022-03-21].
  131. ↑ Anthony D'Alessandro, Nancy Tartaglione, ‘No Time To Die’ & ‘Dune’ Get October China Release Dates, Deadline, 19 września 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  132. ↑ Bruce Haring, ‘No Time To Die’ China Premiere And Tour Scrapped Because Of Coronavirus Issues, Deadline, 16 lutego 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  133. ↑ a b Open letter calls for No Time to Die to be postponed amid coronavirus fears, The Independent, 2 marca 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  134. ↑ a b Bond fans ask for No Time to Die delay due to coronavirus, „BBC News”, 3 marca 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  135. ↑ Brent Lang, ‘No Time to Die’ Postponed Due to Coronavirus Outbreak, Variety, 4 marca 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  136. ↑ The Official James Bond 007 Website | NO TIME TO DIE POSTPONED, 007, 11 marca 2020 [dostęp 2022-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-11].
  137. ↑ Anthony D'Alessandro, Nancy Tartaglione, ‘No Time To Die’ Release Date Moving To Fall In Hopes Global Theater Biz Back At Full Strength, Deadline, 4 marca 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  138. ↑ Tatiana Siegel, MGM to Take $30 Million-Plus Hit After Moving Bond Film ‘No Time to Die’, The Hollywood Reporter, 5 marca 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  139. ↑ Rebecca Rubin, ‘No Time to Die’ Release Delayed to 2021, Variety, 2 października 2020 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  140. ↑ Pamela McClintock, James Bond Pic ‘No Time To Die’ Delays Release to Fall, The Hollywood Reporter, 22 stycznia 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  141. ↑ No Time to Die UK release date moved forward, Digital Spy, 24 lutego 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  142. ↑ Jill Serjeant, New James Bond movie release to go ahead in September, „Reuters”, 20 sierpnia 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  143. ↑ a b Jennifer Yuma, ‘No Time to Die’ Pushed to November in Australia – Film News in Brief, Variety, 20 sierpnia 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  144. ↑ World Premiere for No Time To Die in Royal Albert Hall, Bond Lifestyle, 20 sierpnia 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  145. ↑ Royal Albert Hall to host world premiere of next Bond film 'No Time to Die', ITV News, 20 sierpnia 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  146. ↑ Leo Barraclough, ‘No Time to Die’ Will Play in Official Selection at Zurich, Variety, 27 sierpnia 2021 [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  147. ↑ Amy West, No Time to Die is available to pre-order now, Digital Spy, 17 listopada 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  148. ↑ James Bond Actioner ‘No Time to Die’ Heading to Blu-ray, DVD and 4K Dec. 21 – Media Play News [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  149. ↑ Matt Grobar, ‘No Time To Die’: MGM Sets PVOD Release Date For Daniel Craig’s Final Bond Film, Deadline, 6 listopada 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  150. ↑ Tom Brueggemann, ‘No Time to Die’ Sweeps VOD Charts as Netflix Originals Dominate the Streamer’s Top 10, IndieWire, 15 listopada 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  151. ↑ Tom Brueggemann, ‘Shang-Chi’ Scores on PVOD, but That’s Both a Win and a Problem for Disney, IndieWire, 22 listopada 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  152. ↑ Tom Brueggemann, VOD Success for ‘Grinch’ and ‘Elf’ Suggests a New Streaming Future for Holiday Favorites, IndieWire, 13 grudnia 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  153. ↑ Tom Brueggemann, ‘Don’t Look Up’ Atop Netflix Over Holiday Weekend, ‘Resident Evil’ Sequel Scores at Home, IndieWire, 27 grudnia 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  154. ↑ Tom Brueggemann, ‘Venom’ and Bond Still Lead VOD Charts as ‘Lost Daughter’ Makes Impressive Netflix Debut, IndieWire, 3 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  155. ↑ a b c d e 2021: U.K. Home Entertainment Revenue Up 13% to $5 Billion, More than 21 Million Discs Sold – Media Play News [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  156. ↑ ‘Dune,’ ‘Halloween Kills’ Debut Atop Disc Sales Charts – Media Play News [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  157. ↑ ‘Venom: Let There Be Carnage’ Tops December Disc Sales; ‘F9’ Takes Crown for 2021 – Media Play News [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  158. ↑ a b c d James Bond Breaks Christmas Spell as ‘No Time to Die’ Tops U.K. Home Entertainment Chart – Media Play News [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  159. ↑ a b c d James Bond Actioner ‘No Time to Die’ Tops Weekly U.K. Home Entertainment Chart – Media Play News [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  160. ↑ a b c d ‘No Time to Die’ Tops U.K.’s First 2022 Weekly Home Entertainment Chart – Media Play News [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  161. ↑ a b No Time to Die, Box Office Mojo [dostęp 2022-04-08].
  162. ↑ No Time to Die (2021), The Numbers [dostęp 2022-04-08].
  163. ↑ Rebecca Rubin, Box Office: ‘No Time to Die’ Debuts Slightly Behind Expectations With $56 Million, Variety, 10 października 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  164. ↑ No Time to Die Opening Is Good News for Theaters (But Not MGM), 10 października 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  165. ↑ a b Nancy Tartaglione, ‘No Time To Die’ Looking To Bond With $90 Million At Early International Box Office – Preview, Deadline, 28 września 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  166. ↑ a b Rebecca Rubin, ‘No Time to Die’ Ignites International Box Office With $119 Million Debut, Variety, 3 października 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  167. ↑ No Time To Die: James Bond film makes £5m in first day at UK box office, „BBC News”, 1 października 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  168. ↑ No Time to Die scores James Bond's biggest UK opening box office weekend, „BBC News”, 5 października 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  169. ↑ Tom Brueggemann, Box Office Recovery Is on the Upswing and James Bond Will Take It Even Higher, IndieWire, 23 września 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  170. ↑ Daniel Craig’s ‘No Time To Die’ is slated for $ 60 million at the box office on the first weekend – NewsBeezer [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  171. ↑ Bond Film Fails to Top U.S. Record, Pulls in $55.2 Million, bloomberg.com [dostęp 2022-03-22].
  172. ↑ a b c Anthony D'Alessandro, ‘No Time To Die’ Now Seeing $60M+ Over 4-Day Holiday – Monday Update, Deadline, 11 października 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  173. ↑ Anthony D'Alessandro, ‘Halloween Kills’ Grabs Best Horror & R-Rated Opening Records During Pandemic With $50.4M, Even With Peacock Day & Date, Deadline, 17 października 2021 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  174. ↑ Anthony D'Alessandro, MGM & Eon Celebrating James Bond’s 60th Anniversary; ‘No Time To Die’ To Be Re-Released In Imax, Deadline, 19 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  175. ↑ Nancy Tartaglione, ‘No Time To Die’ Becomes 2021’s No. 2 Hollywood Movie Worldwide As It Nears $500M Global, Deadline, 20 października 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  176. ↑ Patrick Brzeski, China Box Office: ‘No Time to Die’ Opens to $28M Amid COVID-19 Cinema Shutdowns, The Hollywood Reporter, 1 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  177. ↑ Patrick Frater, Rebecca Davis, China Box Office: ‘No Time to Die’ Reaches $49 Million After Second Weekend, Variety, 8 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  178. ↑ Nancy Tartaglione, ‘No Time To Die’ Crosses $700M Global, Becomes Biggest Hollywood Pic Of Pandemic Overseas; ‘Eternals’ Assembles $281M WW Through Second Session – International Box Office, Deadline, 14 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  179. ↑ Nancy Tartaglione, ‘Ghostbusters: Afterlife’ Lives It Up With $60M Global Debut; ‘Eternals’ Leads Offshore Hollywood Weekend – International Box Office, Deadline, 21 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  180. ↑ Anthony D'Alessandro, ‘Ghostbusters: Afterlife’ Calls Up $44M Opening Weekend – Sunday AM Update, Deadline, 21 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  181. ↑ Nancy Tartaglione, ‘Encanto’ Chimes In With $70M Global Bow; ‘No Time To Die’ Overtakes ‘Spectre’ In UK, Now Market’s No. 3 Movie Ever – International Box Office, Deadline, 29 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  182. ↑ No Time to Die, Rotten Tomatoes [dostęp 2022-03-23].
  183. ↑ No Time to Die, Metacritic [dostęp 2022-03-23].
  184. ↑ No Time to Die review – Daniel Craig dispatches James Bond with panache, rage – and cuddles, The Guardian, 28 września 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  185. ↑ Robbie Collin, No Time to Die review: Daniel Craig’s James Bond send-off is extravagant, satisfying and moving, „The Telegraph”, 30 września 2021, ISSN 0307-1235 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  186. ↑ Kevin Maher, No Time to Die review – Craig delivers the best of 007 to end his service with a bang, ISSN 0140-0460 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  187. ↑ Kevin Maher, Ed Potton, The best (and worst) films of 2021, ISSN 0140-0460 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  188. ↑ Owen Gleiberman, ‘No Time to Die’ Review: Daniel Craig’s Bond Gets the Send-Off He Deserves in the Series’ Best Entry Since ‘Casino Royale’, Variety, 29 września 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  189. ↑ No Time To Die, Empire [dostęp 2022-03-23].
  190. ↑ James Bond: Daniel Craig’s last hurrah is disappointing and strangely anti-climactic, The Independent, 1 października 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  191. ↑ a b David Rooney, Daniel Craig in Cary Fukunaga’s ‘No Time to Die’: Film Review, The Hollywood Reporter, 29 września 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  192. ↑ Review | ‘No Time to Die’ is a satisfying send-off to Daniel Craig, in his final outing as James Bond, „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  193. ↑ Kronika wypadków miłosnych - Recenzja filmu Nie czas umierać (2021), Filmweb [dostęp 2022-03-23] (pol.).
  194. ↑ „Nie czas umierać” - recenzja, Paradoks [dostęp 2022-03-23] (pol.).
  195. ↑ To pierwszy i ostatni taki Bond. "Nie czas umierać" - recenzja, antyweb.pl [dostęp 2022-03-23].
  196. ↑ Bartłomiej Rusek, "Nie czas umierać", czyli godne pożegnanie Daniela Craiga w roli Jamesa Bonda, Filmawka.pl, 30 września 2021 [dostęp 2022-03-23] (pol.).
  197. ↑ Bond, jakiego nie znacie - recenzja „Nie Czas umierać”, benchmark.pl, 9 października 2021 [dostęp 2022-03-23] (pol.).
  198. ↑ Grammys: Beyonce, Taylor Swift Make History (Plus Complete Winners List), The Hollywood Reporter, 14 marca 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  199. ↑ Paul Grein, Ariana Grande, Beyonce & More Vie for Hollywood Music in Media Awards: Complete Film Nominations List, Billboard, 4 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  200. ↑ Chris Willman, Hollywood Music in Media Awards Honor Billie Eilish, Hans Zimmer, Nicholas Britell, Rufus Wainwright and More, Variety, 19 listopada 2021 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  201. ↑ ADG Awards Winner & Nominees, adg.org [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  202. ↑ Lauren Huff, Oliver Gettell, See all the People’s Choice Award winners, EW.com [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  203. ↑ Kyle Buchanan, Golden Globes 2022: ‘Succession’ and ‘Power of the Dog’ Take Top Honors, „The New York Times”, 9 stycznia 2022, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  204. ↑ Seattle Film Critics, “The Power of the Dog” Leads the 2021 Seattle Film Critics Society Nominations, Seattle Film Critics Society, 10 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  205. ↑ Pete Vonder Haar, The Power Of The Dog Is Compelling Enough To Lead The 2021 Houston Film Critics Society Nominations, Houston Press [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  206. ↑ Houston Film Critics Society Presents Its 15th Award Winners – Houston Film Critics Society [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  207. ↑ Hilary Lewis, Tyler Coates, SAG Awards: ‘House of Gucci,’ ‘The Power of the Dog’ Lead Film Nominations, The Hollywood Reporter, 12 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  208. ↑ DUNE, CODA, AND BELFAST LEAD THE 5TH ANNUAL HCA FILM AWARDS NOMINATIONS – Hollywood Critics Association [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  209. ↑ Jazz Tangcay, ‘Dune’ and ‘Encanto’ Lead Visual Effects Society Nominations, Variety, 18 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  210. ↑ 2022 EE British Academy Film Awards: The Winners, bafta.org, 11 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  211. ↑ Critics’ Choice Awards 2022 Winners: The Complete List, E! Online, 14 marca 2022 [dostęp 2022-03-23].
  212. ↑ Por María Aller, Premios Unión de Actores 2022: 'El buen patrón' arrasa entre los premiados, Fotogramas, 15 marca 2022 [dostęp 2022-03-23] (hiszp.).
  213. ↑ Kimberly Nordyke, Hilary Lewis, Oscars: Full List of Nominations, The Hollywood Reporter, 8 lutego 2022 [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  214. ↑ 2021 Nominees | International Press Academy [dostęp 2022-03-23] (ang.).
  215. ↑ 26th International Press Academy Satellite Awards winners: 'Belfast,' 'The Power of the Dog' tops in film; 'Ted Lasso,' 'Squid Game' in television, AwardsWatch, 2 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-07] (ang.).

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nie_czas_umierać&oldid=69824196”