Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszego aktora

Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszego aktora (ang. European Film Award for Best Actor) − nagroda przyznawana za najlepszą rolę męską w filmie europejskim w ramach Europejskich Nagród Filmowych. Przyznawana jest przez członków Europejskiej Akademii Filmowej już od pierwszej edycji rozdania nagród w 1988 roku[1].

Zlatko Burić, zdobywca nagrody za rok 2022

Jedynymi dwukrotnymi laureatami nagrody są jak dotychczas Francuz Daniel Auteuil, Włoch Toni Servillo oraz Duńczyk Mads Mikkelsen, który uzyskał najwięcej nominacji w historii nagrody (pięć wskazań). Trzykrotnie nominowani byli Javier Bardem, Elio Germano, Michel Piccoli i Stellan Skarsgård.

Jak dotychczas żadnemu polskiemu aktorowi nie udało się zdobyć nagrody, chociaż parokrotnie zdobywali oni nominacje: Jerzy Stuhr (1997), Krzysztof Siwczyk (2000), Tomasz Kot (2018)[2] i Bartosz Bielenia (2020)[3].

Laureaci i nominowani

edytuj

1988–1989

edytuj
Rok Aktor Rola Tytuł polski Tytuł oryginalny
1988   Max von Sydow Lassefar Pelle zwycięzca Pelle erobreren
  Klaus Maria Brandauer Klaus Schneider / Erik Jan Hanussen Hanussen Hanussen
  Alfredo Landa Malvís / Bandyta Fendetestas Ożywiony las El bosque animado
  Udo Samel Franz Schubert Notturno Mit meinen heißen Tränen
  Dorel Vişan Iacob Jakub Iacob
1989   Philippe Noiret Alfredo
Major Delaplane
Cinema Paradiso
Życie i nic więcej
Nuovo cinema Paradiso
La vie et rien d'autre
  Daniel Day-Lewis Christy Brown Moja lewa stopa My Left Foot
  Davor Dujmović Perhan Czas Cyganów Dom za vesanje
  Károly Eperjes Sándor Monori Eldorado Eldorádó
  Jozef Kroner Georg Henih Ty, który jesteś w niebie Ti, koyto si na nebeto

1990–1999

edytuj
Rok Aktor Rola Film Tytuł oryginalny
1990   Kenneth Branagh Henryk V Henryk V Henry V
  Gérard Depardieu Cyrano de Bergerac Cyrano de Bergerac Cyrano de Bergerac
  Philip Zandén Jacob Anioł stróż Skyddsängeln
1991   Michel Bouquet Thomas Toto bohater Toto le héros
  Claudio Amendola Książę Szowiniści Ultrà
  Richard Anconina Gerard Mały przestępca Le petit criminel
1992   Matti Pellonpää Rodolfo Życie cyganerii La vie de Boheme
  Denis Lavant Alex Kochankowie na moście Les amants du Pont-Neuf
  Enrico Lo Verso Antonio Złodziej dzieci Il ladro di bambini
1993   Daniel Auteuil Stéphane Serce jak lód Un coeur en hiver
  Carlo Cecchi Renato Caccioppoli Śmierć neapolitańskiego matematyka Morte di un matematico napoletano
  Jan Decleir Adolf Daens Daens Daens
1994
1995
Nagrody nie przyznano.
1996   Ian McKellen Ryszard III Ryszard III Richard III
1997   Bob Hoskins Alan Darcy Okrągły tydzień 24 7: Twenty Four Seven
  Mario Adorf Paolo Rossini Rossini Rossini
  Jerzy Stuhr Ksiądz / Petent / Zdzisław Filip /
Płk Jerzy Matałowski / Adiunkt
Historie miłosne Historie miłosne
  Philippe Torreton Conan Kapitan Conan Capitaine Conan
1998   Roberto Benigni Guido Orefice Życie jest piękne La vita è bella
  Javier Bardem David Drżące ciało Carne trémula
  Peter Mullan Joe Kavanagh Jestem Joe My Name Is Joe
  Ulrich Thomsen Christian Festen Festen
1999   Ralph Fiennes Ignatz / Ivan / Adam Sonnenschein Kropla słońca Sunshine
  Anders W. Berthelsen Kresten Mifune Mifune
  Rupert Everett Arthur Goring Idealny mąż An Ideal Husband
  Götz George Josef Mengele Prawda i tylko prawda Nichts als die Wahrheit
  Philippe Torreton Daniel Lefebvre Zacznijmy już dziś Ça commence aujourd'hui
  Ray Winstone Ojciec Strefa wojny The War Zone

2000–2009

edytuj
Rok Aktor Rola Tytuł polski Tytuł oryginalny
2000   Sergi López Harry Harry, twój prawdziwy przyjaciel Harry, un ami qui vous veut du bien
  Jamie Bell Billy Elliot Billy Elliot Billy Elliot
  Bruno Ganz Fernando Girasoli Chleb i tulipany Pane e tulipani
  Ingvar Eggert Sigurðsson Páll Anioły wszechświata Englar alheimsins
  Krzysztof Siwczyk Rafał Wojaczek Wojaczek Wojaczek
  Stellan Skarsgård Tomas Aberdeen Aberdeen
2001   Ben Kingsley Don Logan Sexy Beast Sexy Beast
  Michael Caine
  Tom Courtenay
  David Hemmings
  Bob Hoskins
  Ray Winstone
Jack Dodds
Vic Tucker
Lenny
Ray Johnson
Vince Dodds
Ostatnia prośba Last Orders
  Jesper Christensen Kaj Ławka Bænken
  Branko Đurić Čiki Ziemia niczyja No Man’s Land
  Michel Piccoli Gilbert Valence Wracam do domu Je rentre a la maison
  Stellan Skarsgård Wilhelm Furtwängler Sztuka wyboru Taking Sides
2002   Sergio Castellitto Ernesto Picciafuocco
Mario
Czas religii
Tylko Marta
Ora di religione
Bella Martha
  Javier Bardem Santa Poniedziałki w słońcu Los lunes al sol
  Javier Cámara Benigno Martín Porozmawiaj z nią Hable con ella
  Martin Compston Liam Słodka szesnastka Sweet Sixteen
  Olivier Gourmet Olivier Syn Le fils
  Markku Peltola M Człowiek bez przeszłości Mies vailla menneisyyttä
  Timothy Spall Phil Wszystko albo nic All or Nothing
2003   Daniel Brühl Alexander Kerner Good bye, Lenin! Goodbye Lenin!
  Chiwetel Ejiofor Okwe / Olatokumbo Fadipe Niewidoczni Dirty Pretty Things
  Tómas Lemarquis Nói Nói albinói Nói albinói
  Luigi Lo Cascio Nicola Carati Nasze najlepsze lata La meglio gioventù
  Jean Rochefort Pan Manesquier Człowiek z pociągu L' homme du train
  Bruno Todeschini Thomas Jego brat Son frère
2004   Javier Bardem Ramón Sampedro W stronę morza Mar adentro
  Daniel Brühl Jan Edukatorzy Die Fetten Jahre sind Vorbei
  Bruno Ganz Adolf Hitler Upadek Der Untergang
  Gérard Jugnot Clément Mathieu Pan od muzyki Les choristes
  Bohdan Stupka Iwan Blinow Swoi Svoi
  Birol Ünel Cahit Tomruk Głową w mur Gegen die Wand
2005   Daniel Auteuil Georges Laurent Ukryte Caché
  Romain Duris Thomas Seyr W rytmie serca De battre, mon coeur s'est arreté
  Henry Hübchen Jakob "Jaeckie Zucker" Zuckermann Siła złego na jednego Alles auf Zucker!
  Ulrich Matthes Henri Kremer Dziewiąty dzień Der Neunte Tag
  Jérémie Renier Bruno Dziecko L'enfant
  Ulrich Thomsen Michael Bracia Brødre
2006   Ulrich Mühe Kapitan Gerd Wiesler Życie na podsłuchu Das Leben der Anderen
  Patrick Chesnais Jean-Claude Delsart Nie jestem tu po to, żeby mnie kochano Je ne suis pas là pour être aimé
  Jesper Christensen Carsten Zabójstwo Drabet
  Mads Mikkelsen Jacob Pederson Tuż po weselu Efter brylluppet
  Cillian Murphy Patrick „Kicia” Braden
Damien O’Donovan
Śniadanie na Plutonie
Wiatr buszujący w jęczmieniu
Breakfast on Pluto
The Wind That Shakes the Barley
  Silvio Orlando Bruno Bonomo Kajman Il Caimano
2007   Sason Gabbaj Ppłk Tawfiq Zacharya Przyjeżdża orkiestra Bikur Ha-Tizmoret
  Elio Germano Accio Benassi Mój brat jest jedynakiem Mio fratello è figlio unico
  Miki Manojlović Miklos Irina Palm Irina Palm
  James McAvoy Dr Nicholas Garrigan Ostatni król Szkocji The Last King of Scotland
  Michel Piccoli Henri Husson Zawsze piękna Belle toujours
  Ben Whishaw Jean-Baptiste Grenouille Pachnidło Perfume: The Story of a Murderer
2008   Toni Servillo Giulio Andreotti
Franco
Boski
Gomorra
Il divo
Gomorra
  Michael Fassbender Bobby Sands Głód Hunger
  Thure Lindhardt
  Mads Mikkelsen
Bent Faurschou Hviid ps. "Płomień"
Jørgen Haagen Schmith ps. "Cytryna"
Płomień i Cytryna Flammen & Citronen
  James McAvoy Robbie Turner Pokuta Atonement
  Jürgen Vogel Rainer Wenger Fala Die Welle
  Elmar Wepper Rudi Angermeier Hanami – Kwiat wiśni Kirschblüten – Hanami
2009   Tahar Rahim Malik El Djebena Prorok Un prophète
  Moritz Bleibtreu Andreas Baader Baader-Meinhof Der Baader Meinhof Komplex
  Steve Evets Eric Bishop Szukając Erica Looking for Eric
  David Kross Michael Berg Lektor The Reader
  Dev Patel Jamal Malik Slumdog. Milioner z ulicy Slumdog Millionaire
  Filippo Timi Benito Mussolini / Benito Albino Mussolini Zwycięzca Vincere

2010–2019

edytuj
Rok Aktor Rola Tytuł polski Tytuł oryginalny
2010   Ewan McGregor Widmo Autor widmo The Ghost Writer
  Jakob Cedergren Nick Torp Submarino Submarino
  Elio Germano Claudio Nasze życie La nostra vita
  George Piştereanu Silviu Jak chcę gwizdać, to gwiżdżę Eu cand vreau sa fluier, fluier
  Luis Tosar Macocha Cela 211 Celda 211
2011   Colin Firth Król Jerzy VI Jak zostać królem The King’s Speech
  Jean Dujardin George Valentin Artysta The Artist
  Mikael Persbrandt Anton W lepszym świecie Hævnen
  Michel Piccoli Kardynał Melville / Papież Habemus Papam: mamy papieża Habemus Papam
  André Wilms Marcel Marx Człowiek z Hawru Le Havre
2012   Jean-Louis Trintignant Georges Miłość Amour
  François Cluzet
  Omar Sy
Philippe
Driss Bassary
Nietykalni Intouchables
  Michael Fassbender Brandon Sullivan Wstyd Shame
  Mads Mikkelsen Lucas Polowanie Jagten
  Gary Oldman George Smiley / "Żebrak" Szpieg Tinker Tailor Soldier Spy
2013   Toni Servillo Jep Gambardella Wielkie piękno La grande bellezza
  Johan Heldenbergh Didier Bontinck W kręgu miłości The Broken Circle Breakdown
  Jude Law Aleksiej Karenin Anna Karenina Anna Karenina
  Fabrice Luchini Germain Germain U niej w domu Dans la maison
  Tom Schilling Niko Fischer Oh, Boy! Oh, Boy!
2014   Timothy Spall William Turner Pan Turner Mr. Turner
  Brendan Gleeson Ojciec James Lavelle Kalwaria Calvary
  Tom Hardy Ivan Locke Locke Locke
  Aleksiej Sieriebriakow Kola Siergiejew Lewiatan Левиафан
  Stellan Skarsgård Seligman Nimfomanka Nymphomaniac
2015   Michael Caine Fred Ballinger Młodość Youth
  Tom Courtenay Geoff Mercer 45 lat 45 Years
  Colin Farrell David Lobster The Lobster
  Christian Friedel Georg Elser 13 minut Elser
  Vincent Lindon Thierry Taugourdeau Miara człowieka La Loi du marché
2016   Peter Simonischek Winfried / Toni Erdmann Toni Erdmann Toni Erdmann
  Javier Cámara Tomás Truman Truman
  Hugh Grant St Clair Bayfield Boska Florence Florence Foster Jenkins
  Dave Johns Daniel Blake Ja, Daniel Blake I, Daniel Blake
  Burghart Klaußner Fritz Bauer Fritz Bauer kontra państwo Der Staat gegen Fritz Bauer
  Rolf Lassgård Ove Mężczyzna imieniem Ove En man som heter Ove
2017   Claes Bang Christian The Square The Square
  Nahuel Pérez Biscayart Sean Dalmazo 120 uderzeń serca 120 battements par minute
  Colin Farrell Steven Murphy Zabicie świętego jelenia The Killing of a Sacred Deer
  Josef Hader Stefan Zweig Pożegnanie z Europą Vor der Morgenröte
  Jean-Louis Trintignant Georges Laurent Happy End Happy End
2018   Marcello Fonte Marcello Dogman Dogman
  Jakob Cedergren Asger Holm Winni Den skyldige
  Rupert Everett Oscar Wilde Szczęśliwy książę The Happy Prince
  Sverrir Gudnason Björn Borg Borg/McEnroe. Między odwagą a szaleństwem Borg McEnroe
  Tomasz Kot Wiktor Warski Zimna wojna Zimna wojna
  Victor Polster Lara Dziewczyna Girl
2019   Antonio Banderas Salvador Mallo Ból i blask Dolor y gloria
  Jean Dujardin Picquart Oficer i szpieg J'accuse
  Pierfrancesco Favino Tommaso Buscetta Zdrajca Il traditore
  Lewan Gelbachiani Merab A potem tańczyliśmy And Then We Danced
  Alexander Scheer Gerhard Gundermann Gundermann Gundermann
  Ingvar Eggert Sigurðsson Ingimundur Biały, biały dzień Hvítur, hvítur dagur

2020–2029

edytuj
Rok Aktor Rola Tytuł polski Tytuł oryginalny
2020   Mads Mikkelsen Martin Na rauszu Druk
  Bartosz Bielenia Daniel Boże Ciało Boże Ciało
  Goran Bogdan Nikola Tato Otac
  Elio Germano Antonio Ligabue Chciałem się ukrywać Volevo nascondermi
  Luca Marinelli Martin Eden Martin Eden Martin Eden
  Viggo Mortensen John Petersen Jeszcze jest czas Falling
2021   Anthony Hopkins Anthony Ojciec The Father
  Jurij Borisow Wadim Przedział nr 6 Hytti nro 6
  Vincent Lindon Vincent Titane Titane
  Tahar Rahim Mohamedou Ould Slahi Mauretańczyk The Mauritanian
  Franz Rogowski Hans Hoffmann Wielka wolność Große Freiheit
2022   Zlatko Burić Dmitrij W trójkącie Triangle of Sadness
  Eden Dambrine Léo Blisko Close
  Pierfrancesco Favino Felice Lasco Nostalgia Nostalgia
  Elliott Crosset Hove Lucas Godland Vanskabte land
  Paul Mescal Calum Aftersun Aftersun
2023   Mads Mikkelsen Ludvig Kahlen Bękart Bastarden
  Christian Friedel Rudolf Höss Strefa interesów The Zone of Interest
  Josh O'Connor Arthur La chimera La chimera
  Thomas Schubert Leon Czerwone niebo Roter Himmel
  Jussi Vatanen Holappa Opadające liście Kuolleet lehdet
2024   Abou Sangare Souleymane L'histoire de Souleymane L'histoire de Souleymane
  Franz Rogowski Bird Bird Bird
  Ralph Fiennes Kardynał Thomas Lawrence Konklawe Conclave
  Lars Eidinger Tom Lunies Symfonia o umieraniu Dying
  Daniel Craig William Lee Queer Queer

Przypisy

edytuj
  1. EFA Night 1988. European Film Awards. [dostęp 2022-12-28]. (ang.).
  2. "Zimna wojna" i "Jeszcze dzień życia" z szansami na Europejskie Nagrody Filmowe. "Gazeta Prawna", 15.12.2018. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).
  3. Europejskie Nagrody Filmowe. "Boże Ciało" z czterema nominacjami, jedna dla Agnieszki Holland. "Gazeta Wyborcza", 10.11.2020. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj