Rock Hudson
Rock Hudson, właśc. Roy Harold Scherer Jr.[1] (ur. 17 listopada 1925 w Winnetka, w stanie Illinois, zm. 2 października 1985 w Beverly Hills) – amerykański aktor.
Rock Hudson (1955) | |
Imię i nazwisko |
Roy Harold Scherer Jr. |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
17 listopada 1925 |
Data i miejsce śmierci |
2 października 1985 |
Zawód |
aktor filmowy |
Współmałżonek |
Phyllis Gates |
Lata aktywności |
1948–1984 |
Wystąpił w filmach: Uzdrawiająca obsesja (1954), Telefon towarzyski (1959) i Nie przysyłaj mi kwiatów (1964). Nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę Jordana „Bicka” Benedicta Jr., zamożnego posiadacza ziemskiego z Teksasu w dramacie wojennym George’a Stevensa Olbrzym (1956). Pięciokrotny laureat nagrody Bambi i czterokrotny zdobywca Złotego Globu.
8 lutego 1960 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6116 Hollywood Boulevard[2][3].
Życiorys
edytujRodzina i edukacja
edytujBył synem mechanika samochodowego Raymonda Harolda „Roya” Scherera Sr. (1898-1982)[4] i operatorki telefonicznej Katherine Wood[5][6]. Dorastał podczas wielkiego kryzysu gospodarczego. Po rozwodzie rodziców w 1929 był wychowywany przez matkę i ojczyma Wallace’a „Wally’ego” Fitzgeralda, który był sierżantem armii i stosował przemoc wobec żony i pasierba[6][7]. Po demobilizacji odnowił relacje z ojcem i zamieszkał w jego domu w Los Angeles, jednak trudno było mu się z nim dogadać, dlatego po jakimś czasie wyprowadził się i zamieszkał w pensjonacie[8].
W 1944 ukończył szkołę średnią New Trier High School[9], gdzie udzielał się wokalnie w szkolnym klubie, dostarczał gazety i pracował jako bileter oraz caddy[a]. Był zdolnym i dobrym uczniem oraz nieco nieśmiałym nastolatkiem z dużym poczuciem humoru[6]. Gdy miał 19 lat, odbył służbę wojskową na Filipinach jako mechanik samolotowy Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych podczas II wojny światowej[6]. W 1946 przeniósł się do Los Angeles, gdzie wziął udział w realizacji programu dramatycznego Uniwersytetu Południowej Kalifornii, lecz został odrzucany z powodu słabych stopni. Pracował przez kilka lat jako kierowca samochodu ciężarowego, dorabiał także jako listonosz[6].
Kariera
edytujZa namową znajomych przybrał pseudonim artystyczny Rock Hudson. Istnieją różne wersje pochodzenia pseudonimu – aktor ponoć przyjął imię od nazwy Skały Gibraltarskiej (Rock of Gibraltar), a nazwisko od rzeki Hudson[6]; inna wersja głosi, że wybrał imię Rock, bo brzmiało jak imię dla „twardziela”, a nazwisko znalazł w książce telefonicznej[10]. W 1948 zamieszkał na Hollywood Hills oraz wziął udział w sesji fotograficznej, po czym rozsyłał swoje zdjęcia po wytwórniach filmowych[10]. Na jednym z przyjęć został dostrzeżony przez Henry’ego Willsona, łowcę talentów w Hollywood, który zaproponował mu współpracę u Davida Selznicka[10]. Willson zafundował debiutantowi lekcje gry, tańca i stepowania, a także zajęcia z dykcji i lekcje przezwyciężania nieśmiałości[11].
Na ekranie kinowym zadebiutował niewielką rolą drugiego podporucznika pilota w wojennym filmie sensacyjnym Warner Bros. Eskadra myśliwska (Fighter Squadron, 1948)[6][12]. Na ekranie miał do wygłoszenia tylko jedną kwestię, jednak do jej nakręcenia potrzebował aż 36 dubli[13]. Mimo to reżyser Raoul Walsh, dostrzegwszy fotogeniczność Hudsona, podpisał roczny kontrakt z aktorem i zafundował mu zabieg wybielenia zębów[13]. Później umowę zawartą z Hudsonem wykupiła od Walsha wytwórnia Universal Pictures, która reklamowała aktora w prasie jako „umięśniony symbol Ameryki”, symbol seksu i obiekt westchnień żeńskiej części publiczności[14].
Po ukończeniu nauki w szkole dramatycznej w Nowym Jorku zwrócił na siebie uwagę krytyki i widzów jako lekkomyślny i bajecznie bogaty Dr Bob Merrick, obsesyjnie starający się o względy wdowy po lekarzu w dramacie Wspaniała obsesja (Magnificent Obsession, 1954)[6]. Za rolę hodowcy bydła i właściciela rancha w Teksasie Jordana „Bicka” Benedicta Juniora, poślubionego córce hodowcy konia (Elizabeth Taylor) w melodramacie-westernie Olbrzym (Giant, 1956) był nominowany do Oscara.
Po występie w dramacie Richarda Brooksa Coś wartościowego (Something of Value, 1957) i roli porucznika Fredericka Henry’ego w ekranizacji powieści Ernesta Hemingwaya Pożegnanie z bronią (A Farewell to Arms, 1957) zagrał w komediach romantycznych z Doris Day: Telefon towarzyski (Pillow Talk, 1959), Kochanku wróć (Lover Come Back, 1961) i Nie przysyłaj mi kwiatów (Send Me No Flowers, 1964)[15], a także Kiedy nadejdzie wrzesień (Come September, 1961) z Giną Lollobrigidą, Ulubiony sport mężczyzn (Man’s Favorite Sport?, 1964) i Dziwni towarzysze łoża (Strange Bedfellows, 1965) oraz dreszczowcu sci-fi Twarze na sprzedaż (Seconds, 1966).
Na początku lat 70. przestawał dostawać propozycje filmowe[16]. Ze względu na coraz rzadsze oferty pracy przyjął rolę komisarza policji Stewarta „Maca” McMillana w serialu kryminalnym NBC McMillan i jego żona Sally (McMillan & Wife, 1971–1977), który zapewnił mu popularność wśród telewidzów, jednak wpędził w poczucie porażki zawodowej, przez co wpadł w uzależnienie od alkoholu[16].
W latach 80. zagrał w serialu telewizyjnym Kroniki marsjańskie (Martian Chronicles, 1980)[17], a także po raz kolejny spotkał się na planie z Elizabeth Taylor, występując z nią w adaptacji powieści Agathy Christie Pęknięte lustro (The Mirror Crack’d, 1980). Zagrał w dwóch produkcjach NBC z udziałem debiutującego Jacka Scalii: dramacie telewizyjnym Gwiezdny twórca (The Star Maker, 1981) i serialu Połączenie Devlin (The Devlin Connection, 1982). Razem z Robertem Mitchumem wystąpił w dramacie wojennym Ambasador (The Ambassador, 1988), a także zagrał w filmie Gra o wszystko w Las Vegas (The Vegas Strip War, 1984). Jego ostatnią rolą była postać Daniela Reece, zakochanego w Krystle Carrington (Linda Evans) i biologicznego ojca Sammy Jo Carrington (Heather Locklear) w operze mydlanej ABC Dynastia (Dynasty, 1984–1985)[18].
Życie prywatne
edytujUkrywał przed opinią publiczną swoją orientację homoseksualną[6][7]. W drugiej połowie lat 40. związał się ze starszym o półtorej dekady producentem muzycznym Kenem Hodge’em[8]. Po rozpoczęciu kariery aktorskiej nawiązał romans z żołnierzem Jackiem Navaarem[19]. By odeprzeć plotki o homoseksualizmie Hudsona, wytwórnia zaaranżowała romans aktora z jego sekretarką, Phyllis Gates[6]. Para pobrała się 9 listopada 1955, jednak już 13 sierpnia 1958 wzięła rozwód[20]. Hudson następnie spotykał się z Marilyn Maxwell (1961), początkującym aktorem Lee Garlingtonem (ich romans trwał przez dziewięć lat), Jackiem Coatesem (1967), publicystą Tomem Clarkiem (1981), aktorem Peterem de Palmą i młodszym o 28 lat technikiem dźwięku Markiem Christianem MacGinnisem (1983–1985)[21]. Plotkowano także o jego ślubie z prezenterem telewizyjnym Jimem Narobsem, z którym miał się rozwieść w 1982[22].
Sfrustrowany faktem, że musi ukrywać swoją orientację, uzależnił się od alkoholu i seksu, który często uprawiał z przypadkowymi mężczyznami[23]. We wczesnych latach 80. zaczął mieć kłopoty ze zdrowiem, m.in. drastycznie schudł[24][25]. W 1984 zdiagnozowano u niego mięsaka Kaposiego, a następnie AIDS[26]. 23 lipca 1985 informacja o chorobie Hudsona została opublikowana na łamach magazynu „Variety”, a wieści o AIDS i homoseksualnej orientacji aktora zszokowały rzeszę jego fanów[18]. Aktor był pierwszą osobą publiczną, która przyznała otwarcie, że cierpi na tę chorobę[27], a swoimi desperackimi poszukiwaniami lekarstwa przykuł uwagę międzynarodowej opinii publicznej o AIDS. Podjął leczenie antywirusowym lekiem HPA-23[18].
Zmarł 2 października 1985 o godz. 9:07 w wyniku komplikacji spowodowanych AIDS[28]. Był jednym z pierwszych znanych aktorów zmarłych na skutek zakażenia wirusem HIV[28][29][30]. Po śmierci jego ciało poddano kremacji, a prochy wrzucono do morza[31].
Filmografia
edytuj- 1984
- Gra o wszystko w Las Vegas (The Vegas Strip War) jako Neil Chaine
- Ambasador (The Ambassador) jako Frank Stevenson
- 1982
- III Wojna Światowa (World War III) jako prezydent Thomas McKenna
- 1981
- The Star Maker jako Danny Youngblood
- 1980
- Pęknięte lustro (The Mirror Crack’d) jako Jason Rudd
- 1978
- Lawina (Avalanche) jako David Shelby
- 1976
- Embrion Embryo jako dr Paul Holliston
- 1973
- Rozgrywka (Showdown) jako Chuck Jarvis
- 1971
- Ładne dziewczyny ustawiają się w szeregu (Pretty Maids All in a Row) jako Michael 'Tiger' McDrew
- Once Upon a Dead Man jako komisarz Stewart McMillan
- The Doris Mary Ann Kappelhoff Special jako Roy Fitzgerald
- 1970
- Urocza Lili (Darling Lili) jako major Larrabee
- Gniazdo szerszeni (Hornets' Nest) jako kpt. Turner
- 1969
- Niezwyciężeni (The Undefeated) jako pułkownik James Langdon
- Ruba al prossimo tuo jako kapitan Mike Harmon
- 1968
- Stacja arktyczna Zebra (Ice Station Zebra) jako James Ferraday, kapitan USS
- 1967
- Tobruk jako major Donald Craig
- 1966
- Twarze na sprzedaż (Seconds) jako Antiochus 'Tony' Wilson
- 1965
- Szczególna przysługa (A Very Special Favor) jako Paul Chadwick
- Dziwni towarzysze łoża (Strange Bedfellows) jako Carter Harrison
- Blindfold jako dr Bartholomew Snow
- 1964
- Ulubiony sport mężczyzn (Man’s Favorite Sport?) jako Roger Willoughby
- Nie przysyłaj mi kwiatów (Send Me No Flowers) jako George Kimball
- 1963
- Zgromadzenie orłów (A Gathering of Eagles) jako kapral Jim Caldwell
- 1962
- The Spiral Road jako dr Anton Drager
- 1961
- Ostatni zachód słońca (The Last Sunset) jako Dana Stribling
- Kochanku wróć (Lover Come Back) jako Jerry Webster
- Kiedy nadejdzie wrzesień (Come September) jako Robert Talbot
- 1959
- Telefon towarzyski (Pillow Talk) jako Brad Allen
- Ta ziemia jest moja (This Earth Is Mine) jako John Rambeau
- 1958
- The Tarnished Angels jako Burke Devlin
- Twilight for the Gods jako kapitan David Bell
- 1957
- Pożegnanie z bronią (A Farewell to Arms) jako porucznik Frederick Henry
- Coś wartościowego Something of Value jako Peter McKenzie
- 1956
- Olbrzym (Giant) jako Jordan „Bick” Benedict
- Nigdy nie mów do widzenia Never Say Goodbye jako dr Michael Parker
- Battle Hymn jako kapral Dean Hess
- Pisane na wietrze (Written on the Wind) jako Mitch Wayne
- 1955
- Wszystko, na co niebo zezwala (All That Heaven Allows) jako Ron Kirby ciężarówki
- Jedyne pragnienie (One Desire) jako Clint Saunders detektyw
- Kapitan Zapalczywy (Captain Lightfoot) jako Michael Martin
- 1954
- Bengal Brigade jako kapitan Jeffrey Claybourne
- Taza, syn Koczisa (Taza, Son of Cochise) jako Taza
- Wspaniała obsesja (Magnificent Obsession) jako dr Bob Merrick
- 1953
- Gun Fury jako Ben Warren
- Back to God’s Country jako Peter Keith
- The Lawless Breed jako John Wesley Hardin
- Seminole jako porucznik Lance Caldwell
- The Golden Blade jako Harun
- Diabły morskie (Sea Devils) jako Gilliatt
- 1952
- Zakole rzeki (Bend of the River) jako Trey Wilson
- Has Anybody Seen My Gal? jako Dan
- Here Come the Nelsons jako Charles Jones
- Horizons West jako Neil Hammond
- Szkarłatny anioł (Scarlet Angel) jako Frank Truscott
- 1951
- Tomahawk jako kapral Burt Hanna
- Żelazny człowiek (Iron Man) jako Tommy 'Speed' O’Keefe
- The Fat Man jako Roy Clark
- Bright Victory jako Dudek
- Air Cadet jako starszy klasowy
- 1950
- Shakedown jako Ted
- Winchester ’73 jako Młody Byk
- One Way Street jako kierowca ciężarówki
- Pustynny jastrząb (The Desert Hawk) jako kapitan Ras
- Peggy jako Johnny Higgins
- I Was a Shoplifter jako sklepowy detektyw
- 1949
- Undertow jako młody detektyw
- 1948
- Fighter Squadron jako pilot
Nagrody
edytujRok | Nagroda | Kategoria | Film |
---|---|---|---|
1956 | Nagrody magazynu Photoplay | Najpopularniejszy aktor | Samodzielnie |
1957 | Nagrody magazynu Photoplay | Najpopularniejszy aktor | Samodzielnie |
1958 | Nagroda Laurela | Najlepszy aktor | Samodzielnie |
1959 | Nagroda Bambi | Najlepszy międzynarodowy aktor | Ta ziemia jest moja |
1959 | Złoty Glob | Nagroda Henrietty | Samodzielnie |
1959 | Nagroda Laurela | Najlepszy aktor | Samodzielnie |
1959 | Nagrody magazynu Photoplay | Najpopularniejszy aktor | Samodzielnie |
1960 | Nagroda Bambi | Najlepszy międzynarodowy aktor | Telefon towarzyski |
1960 | Złoty Glob | Nagroda Henrietty | Samodzielnie |
1960 | Nagroda Laurela | Najlepszy aktor | Samodzielnie |
1961 | Nagroda Bambi | Najlepszy międzynarodowy aktor | Kiedy nadejdzie wrzesień |
1961 | Złoty Glob | Nagroda Henrietty | Samodzielnie |
1962 | Nagroda Bambi | Najlepszy międzynarodowy aktor | The Spiral Road |
1963 | Złoty Glob | Nagroda Henrietty | Samodzielnie |
1963 | Nagroda Laurela | Najlepszy aktor | Samodzielnie |
1964 | Nagroda Bambi | Najlepszy międzynarodowy aktor | Ulubiony sport mężczyzn |
1967 | Nagroda Bambi | Najlepszy międzynarodowy aktor | Twarze na sprzedaż |
1977 | TP de Oro | Najlepszy zagraniczny aktor | McMillan i jego żona |
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rock Hudson. Listal. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
- ↑ Rock Hudson. Walk of Fame. [dostęp 2024-07-29]. (ang.).
- ↑ Ted Thackrey Jr.: Hollywood Star Walk: Rock Hudson. „Los Angeles Times”, 3 października 1985. [dostęp 2024-07-29]. (ang.).
- ↑ Raymond Harold „Roy” Scherer, Sr. Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
- ↑ Katherine Wood (1900-1977). Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 170. OCLC 830999173. (pol.).
- ↑ a b Cawthorne 2005 ↓, s. 286.
- ↑ a b Cawthorne 2005 ↓, s. 287.
- ↑ Rock Hudson Biography. „The New York Times”. [dostęp 2020-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-28)]. (ang.).
- ↑ a b c Cawthorne 2005 ↓, s. 288.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 288–289.
- ↑ Rock Hudson. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
- ↑ a b Cawthorne 2005 ↓, s. 289.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 289–291.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 298.
- ↑ a b Cawthorne 2005 ↓, s. 300.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 302.
- ↑ a b c Cawthorne 2005 ↓, s. 308.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 292.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 292–297.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 298–309.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 301.
- ↑ Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 170–171. OCLC 830999173. (pol.).
- ↑ Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 172. OCLC 830999173. (pol.).
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 305.
- ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 307.
- ↑ Overview for Rock Hudson. Turner Classic Movies. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
- ↑ a b Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 169. OCLC 830999173. (pol.).
- ↑ Rock Hudson dies at 59 in 1985. Daily News (Nowy Jork). [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
- ↑ 10 Famous People Who Died of AIDS. EnkiVillage.com. [dostęp 2015-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-29)]. (ang.).
- ↑ Rock Hudson (1925-1985). Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992. ISBN 83-85195-83-1.
- Nigel Cawthorne: Życie erotyczne gwiazd Hollywood. Anna Nowak (tłum.). Oficyna Wydawnicza Mireki, 2005. ISBN 83-89533-37-5. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Rock Hudson (1925-1985) w bazie IMDb (ang.)
- Rock Hudson w bazie Filmweb
- Rock Hudson w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000121331595, 0000000368641931, 0000000454121633
- VIAF: 52486041
- LCCN: n85301575
- GND: 118811185
- NDL: 00443937
- LIBRIS: 86lpxc5s2dcz1b2
- BnF: 11976430s
- SUDOC: 027799824
- SBN: CFIV028688
- NLA: 35977991
- NKC: xx0135979
- BNE: XX1028221
- NTA: 072370610
- BIBSYS: 90386884
- CiNii: DA01999831
- Open Library: OL1196430A
- NUKAT: n2004016042
- J9U: 987007342124805171
- CANTIC: a10101585
- CONOR: 40655715
- ΕΒΕ: 64147
- KRNLK: KAC2018N9308
- LIH: LNB:C/s8;=Bf