Raoul Walsh

amerykański reżyser filmowy, aktor (1887-1980)

Raoul Walsh (właśc. Albert Edward Walsh; ur. 11 marca 1887 w Nowym Jorku, zm. 31 grudnia 1980 w Simi Valley) – amerykański reżyser filmowy, aktor i producent[1]. Był także członkiem założycielem Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej[2].

Raoul Walsh
Ilustracja
Raoul Walsh (1924)
Prawdziwe imię i nazwisko

Albert Edward Walsh

Data i miejsce urodzenia

11 marca 1887
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

31 grudnia 1980
Simi Valley

Zawód

reżyser filmowy, aktor, producent

Lata aktywności

1909–1964

Życiorys

edytuj

Pochodził z wielonarodowościowej rodziny (ojciec był Irlandczykiem, a matka Hiszpanką)[3]. Po ukończeniu studiów uniwersyteckich w katolickim Seton Hall University zaczął pisać sztuki i w 1910 roku zadebiutował w roli aktora[3]. Pracując z D.W. Griffithem w wytwórni Biograph pełnił funkcje jego asystenta, a także występował jako aktor[1]. Dzięki wszechstronności i sprawności warsztatowej (był też kamerzystą) od 1915 roku samodzielnie realizował filmy pełnometrażowe również jako producent[1]. W 1928 roku wyreżyserował wspólnie z Irvingiem Cummingsem pierwszy dźwiękowy western W starej Arizonie (ang. In Old Arizona)[4][5]. Był producentem dziewiętnastu filmów[3]. W 1974 roku wydał autobiografię[3].

Nakręcił blisko sto pełnometrażowych obrazów, które dzięki walorom narracyjnym i obsadzie wyrastały ponad dominujące w tym okresie w wytwórniach Hollywood standardy. Zyskał tym uznanie w środowisku filmowym[1].

Filmografia

edytuj

Reżyser

edytuj
  • A Distant Trumpet, 1964
  • Marines, Let’s Go, 1961
  • Esther and the King, 1960
  • A Private’s Affair, 1959
  • Nadzy i martwi (Naked and the Dead), 1958 – z Aldo Rayem i Cliffem Robertsonem
  • Szeryf i blondynka (The Sheriff of Fractured Jaw), 1958
  • Zatoka Aniołów (Band of Angels), 1957
  • The Revolt of Mamie Stover, 1956 – z Jane Russell
  • Król i cztery damy (The King and Four Queens), 1956
  • Dwaj z Teksasu (The Tall Men), 1955 – z Clarkiem Gable, Jane Russell i Robertem Ryanem
  • Operacja Saipan (Battle Cry), 1955
  • Saskatchewan, 1954
  • Diabły morskie (Sea Devils), 1953 – z Rockiem Hudsonem
  • The Lawless Breed, 1953
  • Lew jest na ulicach (A Lion Is in the Streets), 1953 – z Jamesem Cagneyem
  • Rewolwerowy szał (Gun Fury), 1953 – z Rockiem Hudsonem
  • Ma w ramionach cały świat, 1952 – z Gregorym Peckiem, Ann Blyth i Anthonym Quinnem
  • Glory Alley, 1952
  • Blackbeard, the Pirate, 1952
  • Na granicy życia i śmierci (Along the Great Divide), 1951
  • Kapitan Hornblower (Captain Horatio Hornblower R.N.), 1951
  • Strażnik prawa (The Enforcer), 1951
  • Dalekie bębny (Distant Drums), 1951 – z Garym Cooperem
  • Montana, 1950
  • Biały żar (White Heat), 1949 – z Jamesem Cagneyem
  • Colorado (Colorado Territory), 1949
  • One Sunday Afternoon, 1948
  • Fighter Squadron, 1948
  • Srebrna rzeka (Silver River), 1948 – z Errolem Flynnem
  • Ścigany (Pursued), 1947 – z Robertem Mitchumem
  • Cheyenne, 1947
  • Stallion Road, 1947
  • The Man I Love, 1947
  • Operacja Birma wyświetlany także pod tytułem Cel Birma (Objective, Burma!), 1945 – z Errolem Flynnem
  • San Antonio, 1945
  • The Horn Blows at Midnight, 1945
  • Dżokejska miłość (Salty O’Rourke), 1945
  • Uncertain Glory, 1944
  • Background to Danger, 1943
  • Konwój (Action in the North Atlantic), 1943
  • Akcja na Północy wyświetlany także pod tytułem Pościg na północ (Northern Pursuit), 1943 – z Errolem Flynnem
  • Karkołomna podróż (Desperate Journey), 1942 – z Errolem Flynnem
  • Gentleman Jim, 1942 – z Errolem Flynnem
  • Rudowłosa (The Strawberry Blonde), 1941
  • High Sierra, 1941 – z Humphreyem Bogartem i Idą Lupino
  • Umarli w butach (They Died with Their Boots On), 1941
  • Wysokie napięcie wyświetlany także pod tytułem Robotnicy (Manpower), 1941 – z Edwardem G. Robinsonem i Marlene Dietrich
  • Czarny oddział (Dark Command), 1940
  • Nocna wyprawa (They Drive by Night), 1940
  • Burzliwe lata dwudzieste (The Roaring Twenties), 1939 – z Jamesem Cagneyem i Humphreyem Bogartem
  • St. Louis Blues, 1939 – z Dorothy Lamour
  • College Swing, 1938
  • O.H.M.S., 1937
  • Jump for Glory, 1937
  • Artystki i modelki, (Artists & Models), 1937
  • Hitting a New High, 1937
  • When Thief Meets Thief, 1937
  • Rozrzutnik (Spendthrift), 1936
  • Annie z Klondike (Klondike Annie), 1936 – z Mae West i Victorem McLaglenem
  • Duże brązowe oczy (Big Brown Eyes), 1936 – z Carym Grantem, Joan Bennett i Walterem Pidgeonem
  • Ludzie w tunelu (Under Pressure), 1935 – z Victorem McLaglenem
  • Baby Face Harrington, 1935
  • Every Night at Eight, 1935
  • Przedmieście (The Bowery), 1933
  • Sailor's Luck, 1933
  • Going Hollywood, 1933
  • Hello, Sister, 1933
  • pocałunek skazańca (Wild Girl), 1932 – z Joan Bennett
  • Ja i moja dziewczyna (Me and My Gal), 1932
  • Żółty bilet wyświetlany także pod tytułem Moskwa bez maski (The Yellow Ticket), 1931 – z Elissą Landi, Laurence’em Olivierem i Lionelem Barrymore’em
  • La gran jornada, 1931
  • Die große Fahrt, 1931
  • Kobiety wszystkich narodowości wyświetlany także pod tytułem Faworyta maharadży (Women of All Nations), 1931 – z Victorem McLaglenem i Edmundem Lowe
  • The Man Who Came Back, 1931
  • Droga olbrzymów (The Big Trail), 1930 – z Johnem Wayne’em
  • Hot for Paris, 1929
  • The Cock-Eyed World (Rycerze miłostek), 1929 – z Victorem McLaglenem i Edmundem Lowe
  • W starej Arizonie (In Old Arizona), 1928
  • Me, Gangster, 1928
  • Czerwony taniec wyświetlany także pod tytułem Tancerka (The Red Dance), 1928 – z Dolores del Río
  • Grzech Sadie Thompson wyświetlany także pod tytułem A jednak ciało jest słabe (Sadie Thompson), 1928 – z Glorią Swanson
  • The Monkey Talks, 1927
  • Miłostki Carmen (The Loves of Carmen), 1927 – z Victorem McLaglenem i Edmundem Lowe
  • The Lucky Lady, 1926
  • The Lady of the Harem, 1926
  • Jaka jest cena sławy (What Price Glory), 1926 – z Victorem McLaglenem i Edmundem Lowe
  • Piętno krwi (East of Suez), 1925 – z Polą Negri
  • The Spaniard, 1925
  • Wędrowiec (The Wanderer), 1925 – z Wallace’em Beerym
  • Złodziej z Bagdadu (The Thief of Bagdad), 1924 – z Douglasem Fairbanksem
  • Rosita, śpiewaczka ulicy (Rosita), 1923
  • Lost and Found on a South Sea Island, 1923
  • Kindred of the Dust, 1922
  • Serenade, 1921
  • The Oath, 1921
  • The Strongest, 1920
  • The Deep Purple, 1920
  • From Now On, 1920
  • Evangeline, 1919
  • Should a Husband Forgive?, 1919
  • On the Jump, 1918
  • The Prussian Cur, 1918
  • Every Mother’s Son, 1918
  • I'll Say So, 1918
  • The Woman and the Law, 1918
  • The Silent Lie, 1917
  • The Innocent Sinner, 1917
  • Betrayed, 1917
  • The Conqueror, 1917
  • The Pride of New York, 1917
  • This Is the Life
  • System honorowy (The Honor System), 1917
  • Pillars of Society, 1916
  • Blue Blood and Red, 1916
  • The Serpent, 1916
  • Siren of Hell, 1915
  • A Bad Man and others, 1915
  • The Lone Cowboy, 1915
  • Home from the Sea, 1915
  • The Greaser, 1915
  • 11:30 P.M., 1915
  • The Buried Hand, 1915
  • The Celestial Code, 1915
  • The Fencing Master, 1915
  • Carmen, 1915
  • Regeneration, 1915
  • A Bad Man and Others, 1915
  • His Return, 1915
  • The Fatal Black Bean, 1915
  • The Death Dice, 1915
  • A Man for All That, 1915
  • The Bowery, 1914
  • Who Shot Bud Walton?, 1914
  • The Mystery of the Hindu Image, 1914
  • The Double Knot, 1914
  • Out of the Deputy's Hands, 1914
  • The Life of General Villa, 1914
  • Life of Villa, 1912
  • Background to Danger, 1943
  • Grzech Sadie Thompson (Sadie Thompson), 1928
  • Narodziny narodu (The Birth of a Nation), 1915
  • The Celestial Code, 1915
  • The Greaser, 1915
  • The Love Pirate, 1915
  • Wyjęty spod prawa (The Outlaw's Revenge), 1915
  • A Man for All That, 1915
  • The Only Clue, 1914
  • The Baited Trap, 1914
  • The Banker's Daughter, 1914
  • The Final Verdict, 1914
  • The Little Country Mouse, 1914
  • Sands of Fate, 1914
  • The Second Mrs. Roebuck, 1914
  • Sierra Jim's Reformation, 1914
  • Who Shot Bud Walton?, 1914
  • The Availing Prayer, 1914
  • The Mystery of the Hindu Image, 1914
  • The Angel of Contention, 1914
  • The Dishonored Medal, 1914
  • The Great Leap: Until Death Do Us Part, 1914
  • The Exposure, 1914
  • Out of the Deputy's Hands, 1914
  • The Life of General Villa, 1914
  • The Detective's Stratagem, 1913
  • Life of Villa, 1912

Scenarzysta

edytuj
  • The Delta Factor, 1970
  • Marines, Let’s Go, 1961
  • Esther and the King, 1960
  • Rozrzutnik (Spendthrift), 1936
  • Duże brązowe oczy (Big Brown Eyes), 1936
  • Droga olbrzymów (The Big Trail), 1930
  • The Cock-Eyed World, 1939
  • Me, Gangster, 1928
  • Sadie Thompson, 1928
  • From Now On, 1920
  • The Strongest, 1920
  • Should a Husband Forgive?, 1919
  • Evangeline, 1919
  • The Woman and the Law, 1918
  • Every Mother’s Son, 1918
  • The Prussian Cur, 1918
  • On the Jump, 1918
  • System honorowy (The Honor System), 1917
  • The Innocent Sinner, 1917
  • Betrayed, 1917
  • This Is the Life, 1917
  • The Pride of New York, 1917
  • The Conqueror, 1917
  • The Serpent, 1916
  • Blue Blood and Red, 1916
  • Regeneration, 1915
  • Carmen, 1915

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zbigniew Pitera: Leksykon reżyserów filmowych. Warszawa: Wydawnictwa artystyczne i filmowe, 1984, s. 338–339. ISBN 83-221-0166-X.
  2. History of the Academy
  3. a b c d Raoul Walsh w bazie Filmweb
  4. Patrick Robertson: Guinnessa Księga Filmu. Małgorzata Tyszowiecka (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 94. ISBN 83-01-11400-2.
  5. In Old Arizona w bazie IMDb (ang.)

Linki zewnętrzne

edytuj