Wikipedia

Tom Hanks

amerykański aktor

Tom Hanks, właśc. Thomas Jeffrey Hanks[1] (ur. 9 lipca 1956 w Concord w stanie Kalifornia[2][3]) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy.

Tom Hanks
Ilustracja
Tom Hanks (2016)
Imię i nazwisko

Thomas Jeffrey Hanks

Data i miejsce urodzenia

9 lipca 1956
Concord

Zawód

aktor, reżyser, producent filmowy

Współmałżonek

Samantha Lewes (1978–1987)
Rita Wilson (od 1988)

Lata aktywności

od 1977

Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Dwukrotny laureat Oscara za pierwszoplanowe role w filmach Filadelfia (1993) oraz Forrest Gump (1994) i zarazem Złotej Maliny za drugoplanową rolę w filmie Elvis (2022).

1 lipca 1992 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7000 Hollywood Boulevard[4][5].

Życiorys

edytuj

Kariera aktorska

edytuj

Jest synem Amosa Mefforda Hanksa (pochodzenia angielsko-walijskiego) i Janet Merilyn Frager (pochodzenia portugalskiego). Miał niezbyt szczęśliwe dzieciństwo, większość czasu spędził w rodzinach zastępczych.

Nie mogąc dostać roli w przedstawieniu szkolnym, rzucił uczelnię i wyjechał do Cleveland, by wziąć udział w Great Lakes Shakespeare Festival. Udało mu się zaangażować do Riverside Theater, gdzie debiutował w sztuce Poskromienie złośnicy. W 1980 został zaangażowany do opowiadającego o parze cwaniaków telewizyjnego serialu komediowego Bosom Buddies. Pierwsze jego role na dużym ekranie to również występy w komediach: Plusku, Wieczorze kawalerskim czy Skarbonce.

Przez wiele lat był przez krytyków uznawany za komika, na co wpływ miała m.in. jego pierwsza nominacja do Oscara za rolę w filmie Duży. Próby obsadzania go w innych rolach nie spotykały się z dobrym przyjęciem. Zmieniło się to dopiero w 1993 po filmie Filadelfia, w którym zaprezentował swój talent dramatyczny. Dowiodła tego także jego kreacja w filmie Forrest Gump. Zarówno za jedną, jak i drugą rolę został nagrodzony Oscarem, stając się zarazem drugim (po Spencerze Tracy) aktorem, któremu udało się zdobyć Nagrodę Akademii Filmowej dwa razy z rzędu[6].

W 1996 zadebiutował jako reżyser i scenarzysta filmem Szaleństwa młodości, w którym także wystąpił. W 1999 otrzymał Złoty Glob oraz czwartą nominację do Nagrody Akademii Filmowej za rolę kapitana Millera w filmie Stevena Spielberga Szeregowiec Ryan. Piątą nominację otrzymał w 2000 za rolę w filmie Cast Away: Poza światem. W kolejnych latach wyprodukował m.in. filmy: Kompania braci (2001), Moje wielkie greckie wesele (2002), Ekspres polarny (2004), Evan Almighty (2007), My Life in Ruins (2008), Mamma Mia! (2008), Pacyfik (2010).

W marcu 2015 wystąpił w teledysku Carly Rae Jepsen „I Really Like You”[7]. W 2020 za rolę w filmie Cóż za piękny dzień otrzymał swoją szóstą nominację do Oscara.

Działalność społeczna

edytuj

Wspierał finansowo wielu polityków amerykańskiej Partii Demokratycznej. Publicznie wyraża swe poparcie dla idei małżeństw osób tej samej płci. W czasie prezydenckiej kampanii wyborczej w USA w 2008 wyraził publiczne poparcie dla Baracka Obamy[8].

Wspiera także idee pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych i ochrony środowiska naturalnego. Posiada samochód elektryczny[9].

Zaangażował się w ruch sprzeciwu wobec propozycji poprawki konstytucyjnej w amerykańskim stanie Kalifornia (tzw. Propozycja 8), która precyzując obowiązującą w Kalifornii definicję związku małżeńskiego jako związku „między mężczyzną i kobietą”, eliminowała prawo par tej samej płci do zawierania małżeństw[10].

W czasie wyborów prezydenckich w USA w 2008 użyczył głosu jako narrator w spocie wyborczym Baracka Obamy[11].

Życie prywatne

edytuj

W latach 1978–1987 był żonaty z aktorką Samanthą Dillingham, znaną także jako Samantha Lewes, z którą ma dwoje dzieci, w tym syna Colina. W 1988 poślubił aktorkę Ritę Wilson, którą spotkał trzy lata wcześniej na planie filmu Ochotnicy. Mają dwoje dzieci. Dla żony zmienił wyznanie z katolickiego na prawosławne.

Spokrewniony z 16. prezydentem USA Abrahamem Lincolnem; wspólnym przodkiem Lincolna i Toma Hanksa był John Hanks (ur. 1687), pradziad matki Abrahama Lincolna – Nancy Hanks[12].

Od dzieciństwa był bliskim przyjacielem Bruce’a Springsteena. Jest wielbicielem serialu Star Trek, a także fanem zespołu The Beatles i The Dave Clark Five oraz klubu angielskiej ligi piłki nożnej Aston Villa FC.

W 2017 otrzymał samochód Polski Fiat 126p od swojej fanki Moniki Jaskólskiej. Prezent został ufundowany przez wiele osób. Po tym jak Hanks sfotografował się na ulicy przy maluchu, Jaskólska zorganizowała akcję zbierania pieniędzy na auto dla aktora, a pozostałe pieniądze ze zbiórki zostały przekazane szpitalowi pediatrycznemu w Bielsku-Białej. Tom Hanks również przekazał fundusze dla szpitala i książkę z własnym podpisem na aukcję internetową[13].

W grudniu 2019 przyjął greckie obywatelstwo[14].

W marcu 2020 w trakcie pobytu w Australii zdiagnozowano u niego oraz jego żony COVID-19. Hanks przebywał wtedy na planie filmu o Elvisie Presleyu. Po hospitalizacji aktor wrócił do USA[15].

Filmografia

edytuj

Filmy

edytuj
 
Hanks jako Forrest Gump (1994)
 
Tom Hanks na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto (2019)

Seriale

edytuj

Dubbing

edytuj

Publikacje

edytuj
  • W 2017 zadebiutował w roli pisarza, a jego debiutancki zbiór opowiadań pt. Kolekcja nietypowych zdarzeń został wydany w Polsce przez Wydawnictwo Wielka Litera[16].

Odznaczenia

edytuj

Nagrody i nominacje

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Tom Hanks [online], Biography [dostęp 2021-04-21] (ang.).
  2. ↑ Monitor, „Entertainment Weekly”, 13 lipca 2012, s. 20.
  3. ↑ Tom Hanks Biography (1956–) [online], Film Reference [dostęp 2021-04-21].
  4. ↑ Tom Hanks. Walk of Fame. [dostęp 2022-08-26]. (ang.).
  5. ↑ Susan King: Hollywood Star Walk: Tom Hanks. „Los Angeles Times”, 2010-06-16. [dostęp 2022-08-26]. (ang.).
  6. ↑ Tom Hanks – Nagrody [online], filmweb.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-21] (pol.).
  7. ↑ Carly Rae Jepsen Interview: „I Really Like You,” Tom Hanks & New Album. Billboard, 2015-03-09. (ang.).
  8. ↑ Beware: Celebrity Endorsement par Tom Hanks. vids.myspace.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-04)]. from Vidéos MySpaceTV.
  9. ↑ „Hollywood Loves Hybrid Cars”, The Washington Post.
  10. ↑ „Tom Hanks Get Payback for Prop 8” from Lonsberry.com.
  11. ↑ Michael Memoli: Grassroots reactions to Obama’s „The Road We’ve Traveled” Video. Las Angeles Times, 2012-03-16. [dostęp 2012-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-16)].
  12. ↑ Genealogy.com – Family Tree Maker Family History Software and Historical Records.
  13. ↑ „Nie ukrywam, że było mi trochę ciasno”. Tom Hanks odebrał malucha. TVN24.pl. [dostęp 2018-10-22].
  14. ↑ Informacja prasowa, na zdjęciu: z premierem Grecji Kyriakosem Mitsotakisem.
  15. ↑ Hadley Freeman, Tom Hanks on surviving coronavirus: 'I had crippling body aches, fatigue and couldn’t concentrate’, „The Guardian”, 6 lipca 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-06-26] (ang.).
  16. ↑ Tom Hanks debiutuje w roli pisarza – Aktualności – [online], virtualo.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  17. ↑ Piękny gest Obamy na koniec kadencji. Medale Wolności dla Michaela Jordana, Roberta De Niro, Diany Ross i.... gazeta.pl, 2016-11-23. [dostęp 2016-11-23].
  18. ↑ Tom Hanks reçoit la Légion d’honneur en famille. parismatch.com, 21 maja 2016. [dostęp 2024-06-06]. (fr.).
  19. ↑ a b l, Tom Hanks [online], fdb.pl [dostęp 2022-01-14] (pol.).
  20. ↑ Tom Hanks [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2022-01-14].
  21. ↑ Oscary 2020: wyniki – jaki film miał najlepsze efekty specjalne? [online], benchmark.pl, 10 lutego 2020 [dostęp 2022-01-14] (pol.).
  22. ↑ Złote Globy 2020. Tom Hanks odebrał nagrodę za całokształt twórczości. Aktor popłakał się na scenie [online], gazetapl [dostęp 2022-01-14] (pol.).
  23. ↑ a b c Razzies 2023: Blonde and Tom Hanks among winners at awards for ‘worst’ in film ahead of Oscars [online], independent.co.uk [dostęp 2023-03-13].

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tom_Hanks&oldid=74965764”