Helophorus (Orphelophorus)
Helophorus (Orphelophorus) – podrodzaj chrząszczy z nadrodziny kałużnicokształtnych i rodzaju oguzek. Obejmuje dwa opisane gatunki.
| Helophorus (Orphelophorus) | |
| d'Orchymont, 1927 | |
| Okres istnienia: plejstocen–dziś | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Podrodzaj |
Helophorus (Orphelophorus) |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Helophorus wandereri d'Orchymont, 1927 | |
Morfologia edytuj
Chrząszcze o wydłużonym, mniej lub bardziej wypukłym ciele, w zarysie o mniej lub bardziej równoległych bokach z wyraźną, ale niezbyt mocną przerwą między przedpleczem a pokrywami[1][2]. Ziarenkowanie głowy i przedplecza jest gęste i przybiera postać silnie wyniesionych, bardzo wydatnych guzków, z których każdy na szczycie wyposażony jest w sztywną, zakrzywioną szczecinkę osadzoną w dołku (punkcie). Głowa ma bruzdy szwu epikranialnego dość głębokie, wąskie, liniowate, wyraźnie wśród ziarenkowania widoczne. Aparat gębowy ma krótkie głaszczki szczękowe o symetrycznie zbudowanym członie wierzchołkowym. Przedplecze ma boki rozpłaszczone i na krawędziach silnie piłkowane. Spośród typowych dla rodzaju siedmiu podłużnych rowków przedplecza środkowy ma postać szczątkową, a pozostałe całkiem zanikły[3]. Mała tarczka ma zarys okrągławy ze ściętym przodem[1][2]. Pokrywy mają na każdym międzyrzędzie pojedynczy szereg ziarenek ze szczecinkami podobnymi do tych na głowie i przedpleczu, tj. sztywnymi i zakrzywionymi. U podstawy międzyrzędu pierwszego nie występuje rządek przytarczkowy. Dziesiąty międzyrząd przybiera formę rozszerzonego na bok kila, który nakrywa od góry właściwą krawędź pokrywy, tworząc swą boczno-brzuszną powierzchnią wyraźną pseudoepipleurę. Odnóża są jak na oguzkowatego krótkie, o stopach zupełnie pozbawionych włosków pływnych[3]. Odwłok ma pięć widocznych, wolnych sternitów (od trzeciego do siódmego) o równomiernej, pozbawionej guzków i dołków powierzchni, z których ostatni ma tylny brzeg zaokrąglony[1][2].
Rozprzestrzenienie edytuj
Przedstawiciele podrodzaju zamieszkują krainę palearktyczną i nearktyczną, przy czym oba gatunki wykazują borealno-arktyczny typ rozsiedlenia. Współczesny zasięg Orphelophorus obejmuje Kanadę, Rosję, Kazachstan, Mongolię i północne Chiny, natomiast w plejstocenie docierał on także do Wysp Brytyjskich i Niemiec[3][4].
Taksonomia edytuj
Takson ten wprowadzony został w 1927 roku przez Armanda d'Orchymonta jako monotypowy, z plejstoceńskim H. wandereri jako jedynym gatunkiem[5]. W 1970 roku Robert Bagrie Angus zsynonimizował ów gatunek z H. obscurellus[6].
Do podrodzaju tego zalicza się dwa opisane gatunki[4][3]:
- Helophorus arcticus Brown, 1937
- Helophorus obscurellus Poppius, 1907
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Miguel Archangelsky, Rolf Georg Beutel, Albrecht Komarek: 12.2 Helophoridae Leach, 1815. W: Rolf G. Beutel, Richard A. B. Leschen: Arhtropoda: Insecta. Coleoptera, Beetles, Volume 1: Morphology and Systematics (Archostemata, Adephaga, Myxophaga, Polyphaga partim). 2nd edition. Berlin, Boston: Walter de Gruyter, 2016, s. 254-255, seria: Handbook of Zoology/Handbuch der Zoologie.
- ↑ a b c Michael Hansen, The Hydrophiloid Beetles. Phylogeny, Classification and a Revision of the Genera (Coleoptera, Hydrophiloidea). Biologiske Skrifter No. 40, „Insect Systematics & Evolution”, 3, 23, Copenhagen: The Royal Danish Academy of Sciences and Letters & Munksgaard, 1991, DOI: 10.1163/187631292X00164, ISSN 1876-312X.
- ↑ a b c d Aleš Smetana. Revision of the subfamily Helophorinae of the Nearctic Region (Coleoptera: Hydrophilidae). „The Memoirs of the Entomological Society of Canada”. 117, Supplement S131, s. 3-154, 1985. Entomological Society of Canada. DOI: 10.4039/entm117131fv.
- ↑ a b M. Hansen: Helophoridae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea – Histeroidea – Staphylinoidea. I. Löbl, A. Smetana (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2004, s. 36-41.
- ↑ Armand d'Orchymont. Uber zwei neue diluviale Helophoren-Arten. „Sitzungsberichte und Abhandlungen der Naturwissenschaftlichen Gesellschaft Isis, Dresden”. 1926, s. 100-104, 1927.
- ↑ R.B. Angus. A revision of the beetles of the genus Helophoru.s F. (Coleoptera: Hydrophilidae) subgenera Orphelophorus d'Orchymont, Gephelophorus Sharp and Meghelophorus Kuwert. „Acta Zoologica Fennica”. 129, s. 62, 1970.