Ján Kačala
Ján Kačala (ur. 8 kwietnia 1937 w Dobszynie[1]) – słowacki językoznawca i publicysta[2]. Zajmuje się badaniami nad słowackim językiem literackim, jego kulturą i historią. Porusza zagadnienia z zakresu składni semantycznej, leksykologii i leksykografii[3].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
językoznawca, publicysta |
| Narodowość |
słowacka |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie nauczycielskiej. Po ukończeniu gimnazjum w Rożniawie[2] studiował słowacystykę w Wyższej Szkole Pedagogiki w Bratysławie (1954–1958)[1]. Przez pięć lat nauczał w szkole średniej[2]. W 1963 r. został zatrudniony w Instytucie Językoznawstwa im. Ľudovíta Štúra; w latach 1981–1991 był dyrektorem instytutu[1]. W 1968 r. uzyskał stopień kandydata nauk, w 1969 r. PhDr., od 1983 r. doktor nauk[1].
Jego dorobek obejmuje 16 monografii naukowych oraz ponad 500 studiów naukowych, wydanych na Słowacji i za granicą[2][4]. Jako współautor i redaktor przyczynił się do powstania prac zbiorowych, w tym wydawnictw kodyfikacyjnych: Krátky slovník slovenského jazyka (cztery wydania) i Pravidlá slovenského pravopisu z 1991 (cztery wydania)[4]. Współpracował przy tworzeniu Encyklopédii jazykovedy (1993)[2]. W latach 1971–1991 był redaktorem naczelnym czasopisma lingwistycznego „Kultúra slova”[2].
Członek szeregu towarzystw naukowych, m.in. Słowackiego Towarzystwa Językoznawczego przy Słowackiej Akademii Nauk oraz The Societas Linguistica Europaea. W 1987 r. przyznano mu odznakę honorową Josefa Dobrovského za zasługi w dziedzinie nauk społecznych. W 2007 r. otrzymał Złoty Medal Maticy Slovenskej (MS) za wieloletnią pracę naukową i publicystyczną. W 2011 r. został odznaczony Orderem Ľudovíta Štúra II klasy za wybitne zasługi na rzecz rozwoju nauki i edukacji, zwłaszcza w dziedzinie językoznawstwa[2][5].
Wybrana twórczość
edytuj- Doplnok v slovenčine (1971)
- Sloveso a sémantická štruktúra vety (1989)
- Slovenčina – vec politická? (1994)
- Kultúrne rozmery jazyka. Úvahy jazykovedca (1997)
- Spisovná slovenčina v 20. storočí (1998)
- Syntaktický systém jazyka (1998)
- Slovenčina pri míľnikoch slovenských dejín (2002)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, Bratislava: Obzor, 1993, s. 229, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- ↑ a b c d e f g Ján Kačala patrí medzi najproduktívnejších slovenských jazykovedcov [online], Teraz.sk, 8 kwietnia 2017 [dostęp 2020-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-09] (słow.).
- ↑ Kačala, Ján, 1937- [online], Databáze Národní knihovny ČR [dostęp 2020-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-09] (cz.).
- ↑ a b Ján Kačala: Jazyk majstrov [online], Spolok slovenských spisovateľov [dostęp 2020-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-09] (słow.).
- ↑ Ján Kačala [online], osobnosti.sk [dostęp 2020-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-09] (słow.).