Język buli (austronezyjski)
Język buli – język austronezyjski używany w prowincji Moluki Północne w Indonezji, w regionie centralnej Halmahery. Według danych z 2000 roku posługuje się nim 2520 osób[1].
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
2520 (2000) | ||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | bzq | ||
| IETF | bzq | ||
| Glottolog | buli1255 | ||
| Ethnologue | bzq | ||
| WALS | bui | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Posługuje się nim grupa etniczna Buli (według szacunków z 2006 r. licząca 5700 osób, mieszkańców 9 wsi)[2]. Jego użytkownicy zamieszkują wybrzeże północno-wschodniej części wyspy (fragment południowo-wschodni)[3].
Dzieli się na dwa dialekty: buli właściwy, wayamli (jawanli, wajamli)[1][4]. Ten drugi dialekt był także wzmiankowany jako odrębny język[5]. Jest znany również społeczności posługującej się językiem sawai (jako drugi język)[1][6]. Jest blisko spokrewniony z językami patani i maba[3].
Na poziomie słownictwa wykazuje wpływy języka malajskiego oraz papuaskich języków Halmahery (ternate, tidore i tobelo). Za pośrednictwem ternate i tidore zaczerpnął też pewną grupę słownictwa europejskiego (portugalskiego, hiszpańskiego i niderlandzkiego). Występują również pożyczki jawajskie, pochodzące z bliżej niesprecyzowanego źródła[7].
Jeden z najwcześniej, a zarazem najdokładniej poznanych języków południowohalmaherskich[5][8]. Jego dokumentacją zajmował się misjonarz G. Maan, który opublikował listę słownictwa (1940)[9] oraz opis gramatyki (1951)[10]. Nie wykształcił piśmiennictwa[11].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Buli, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2022-02-18] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-25] (ang.).
- ↑ Bubandt 2006 ↓, s. 132.
- ↑ a b Grimes i Grimes 1994 ↓, s. 46.
- ↑ Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Buli (Indonesia). Glottolog 4.6. [dostęp 2022-08-25]. (ang.).
- ↑ a b Uhlenbeck 1967 ↓, s. 874.
- ↑ Thomas 1983 ↓, s. 285.
- ↑ Maan 1951 ↓, s. 7–11.
- ↑ Kamholz 2014 ↓, s. 23.
- ↑ G. Maan: Boelisch-Nederlandsche woordenlijst met Nederlandsch-Boelisch register door G. Maan. Bandoeng: Nix, 1940, seria: Verhandelingen van het Koninklijk Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen 74(3). OCLC 250339095. (niderl.).
- ↑ Maan 1951 ↓.
- ↑ Maan 1951 ↓, s. 6.
Bibliografia
edytuj- Nils Bubandt: Speaking of Places: Spatial poesis and localized identity in Buli. W: James J. Fox (red.): The Poetic Power of Place: Comparative Perspectives on Austronesian Ideas of Locality. Canberra: ANU Press, 2006, s. 131–161. DOI: 10.22459/PPP.09.2006.08. ISBN 978-1-920942-86-1. OCLC 224973762. (ang.).
- Charles E. Grimes, Barbara D. Grimes: Languages of the North Moluccas: a preliminary lexicostatistic classification. W: E.K.M. Masinambow (red.): Maluku dan Irian Jaya. Jakarta: Lembaga Ekonomi dan Kemasyarakatan Nasional, Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia (LEKNAS-LIPI), 1994, s. 35–63, seria: Buletin LEKNAS III (1). OCLC 54222413. (ang.).
- David Kamholz: Austronesians in Papua: Diversification and change in South Halmahera-West New Guinea. University of California, Berkeley, 2014. OCLC 910559312. [dostęp 2023-05-18]. (ang.).
- G. Maan, Proeve van een bulische spraakkunst, ’s-Gravenhage/Leiden: M. Nijhoff/Brill, 1951, DOI: 10.1163/9789004286313, ISBN 978-90-04-28631-3, OCLC 1162616354, JSTOR: 10.1163/j.ctvbnm4mt (niderl.).
- Michael R. Thomas: Pronominal prefixes in Sawai, a Bulic language. W: Amran Halim, Lois Carrington, Stephen A. Wurm (red.): Papers from the Third International Conference on Austronesian Linguistics, Vol. 4, Thematic variation. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1983, s. 285–289, seria: Pacific Linguistics C-77. DOI: 10.15144/PL-C77.285. ISBN 0-85883-304-2. OCLC 10276675. (ang.).
- E. M. Uhlenbeck: Indonesia and Malaysia. W: Chao Yuen Ren, Richard B. Noss, Joseph. K. Yamagiwa (red.): Linguistics in East Asia and South East Asia. The Hague: De Gruyter, 1967, s. 847–898. DOI: 10.1515/9783110814637-024. ISBN 978-3-11-081463-7. OCLC 1110183250. (ang.).