Języki eskimo-aleuckie

Języki eskimo-aleuckie
Obszar	północne krańce Ameryki Północnej, Syberia
Użytkownicy	Inuici, Aleuci
Kody rodziny językowej
ISO 639-5	esx
Glottolog	eski1264
	Występowanie
	; Zasięg języków eskimo-aleuckich w Ameryce Północnej
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unicode.

Języki eskimo-aleuckie – rodzina językowa obejmująca kilka języków, używanych przez Inuitów i Aleutów^[1] na północnych krańcach Ameryki (Alaska, Grenlandia, północna Kanada) i Syberii (Półwysep Czukocki, Wyspa Beringa).

Według hipotezy Josepha Greenberga rodzina eskimo-aleucka miałaby być jedną z trzech głównych rodzin językowych Ameryki (pozostałe to rodzina na-dene i hipotetyczna nadrodzina amerindiańska) i odpowiadać trzeciej fali migracji w procesie zasiedlania kontynentu^[2]^[3].

Klasyfikacja języków eskimo-aleuckich:^[4]

języki eskimo-aleuckie

języki eskimoskie

języki inuickie (kanadyjsko-grenlandzkie albo wschodnioeskimoskie)

inupiak Półwyspu Seward

inupiak północnoalaskański

inuktitut zachodniokanadyjski

inuktitut wschodniokanadyjski

zachodniogrenlandzki

wschodniogrenlandzki

języki jupik (syberyjsko-alaskańskie albo zachodnioeskimoskie)

mieszane języki aleucko-rosyjskie

kreolski Wyspy Miedzianej (aleucki kreolski)

najnowszy podział (m.in. Ethnologue)

Grupy i języki	Liczba mówiących	Kraje
Języki aleuckie
aleucki	155	Stany Zjednoczone, Rosja
Języki eskimoskie
Języki inuicko-inupiackie (inuickie, inupiackie, alaskańsko-kanadyjsko-grenlandzkie, wschodnioeskimoskie)
grenlandzki	57 000	Grenlandia
inuinnaqtun (inuicki zachodniokanadyjski, inuktitut zachodniokanadyjski)	410	Kanada
inuktitut wschodniokanadyjski (inuktitut, inuicki kanadyjski)	34 100	Kanada
inupiak północnoalaskański (inupiat północnoalaskański)	3000	Stany Zjednoczone, Kanada
inupiat północnozachodnioalaskański (inupiak Półwyspu Seward)	5580	Stany Zjednoczone
Języki jupik (jupickie, czukockie, eskimoskie azjatyckie, syberyjsko-alaskańskie, zachodnioeskimoskie)
Języki jupik syberyjskie
jupik środkowosyberyjski (czapliński, unazigmit, yupik syberyjski, yupik Cieśniny Beringa, yuit, yoik, yuk, yupik Wyspy Świętego Wawrzyńca)	1200	Stany Zjednoczone, Rosja
naukański (jupik naukański, nywukagmit)	60	Rosja
sirenicki (jupik sirenicki, sygnik)	0	Rosja
starosirenicki (jupik starosirenicki) (według Ethnologue identyczny z sirenickim, zdaniem prof. Alfreda Majewicza znacznie różny od niego)	0?	Rosja
Języki jupik alaskańskie
jupik środkowy (centralnoalaskański, yupik środkowoalaskański, alaskański)	10 000	Stany Zjednoczone
alutiiq (jupik pacyficzny, sugpiacki, suk-eskimoski)	200	Stany Zjednoczone

Przypisy

↑ KnutK. Bergsland KnutK., Eskimo-Aleut languages, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-09-20] (ang.).
↑ RazibR. Khan RazibR., The first, second, and third nations, „Discover Magazine”, 12 lipca 2012 [dostęp 2023-09-20] [zarchiwizowane z adresu 2023-09-20] (ang.).
↑ NicholasN. Wade NicholasN., Earliest Americans Arrived in Waves, DNA Study Finds, „The New York Times”, 11 lipca 2012, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-09-20] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-11] (ang.).
↑ Christopher Moseley: Encyclopedia of the world's endangered languages, Routledge, Nowy Jork, 2007 (ang.).

[1] KnutK. Bergsland KnutK., Eskimo-Aleut languages, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-09-20] (ang.).

[2] RazibR. Khan RazibR., The first, second, and third nations, „Discover Magazine”, 12 lipca 2012 [dostęp 2023-09-20] [zarchiwizowane z adresu 2023-09-20] (ang.).

[3] NicholasN. Wade NicholasN., Earliest Americans Arrived in Waves, DNA Study Finds, „The New York Times”, 11 lipca 2012, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-09-20] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-11] (ang.).

[4] Christopher Moseley: Encyclopedia of the world's endangered languages, Routledge, Nowy Jork, 2007 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]