Język inupiak
język z rodziny eskimo-aleuckiej używany na Alasce
Język inupiak (iñupiaq, inupiatun) – język z rodziny eskimo-aleuckiej, używany w północnej i północno-zachodniej części Alaski. Posiada dwie główne odmiany o ISO 639-3 esi oraz esk. Podobnie jak inne języki eskimo-aleuckie, język inupiak reprezentuje szczególny typ języka aglutynacyjnego, zwany polisyntetycznym.
Obszar | |||||
---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
8 tys. (2000) | ||||
Pismo/alfabet |
łacińskie, inuickie(patrz niżej) | ||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||
| |||||
Kody języka | |||||
ISO 639-1 | ik | ||||
ISO 639-2 | ipk | ||||
ISO 639-3 | ipk | ||||
IETF | ik | ||||
Glottolog | inup1234 | ||||
Ethnologue | ipk | ||||
GOST 7.75–97 | инп 218 | ||||
WALS | inu | ||||
SIL | ipk | ||||
Występowanie | |||||
Zasięg dialektów inupiatun | |||||
W Wikipedii | |||||
| |||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Alfabet inupiaq (Atchagat)
edytujA a | Ch ch | G g | Ġ ġ | H h | I i | K k | L l | Ḷ ḷ | Ł ł | Ł̣ ł̣ | M m |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | cha | ga | ġa | ha | i | ka | la | ḷa | ła | ł̣a | ma |
/a/ | /tʃ/ | /ɣ/ | /ʁ/ | /h/ | /i/ | /k/ | /l/ | /ʎ/ | /ɬ/ | /ʎ̥/ | /m/ |
N n | Ñ ñ | Ŋ ŋ | P p | Q q | R r | S s | Sr sr | T t | U u | V v | Y y |
na | ña | ŋa | pa | qa | ra | sa | sra | ta | u | va | ya |
/n/ | /ɲ/ | /ŋ/ | /p/ | /q/ | /ʐ/ | /s/ | /ʂ/ | /t/ | /u/ | /v/ | /j/ |
Próbka tekstu
edytujKayuqtuq ukiaġmi. Sikulġmiu-rami pisruktuaq tamaani. Qaluŋmik niġiruak tikiññiġaa iyyaġrim apiq-srukługu-aasriiñ, "Nakiñ taamna qa-lik piviuŋ?"
"Kanakŋa sikuiḷḷiġumun pamium-nik niksiksuqługu niksiksikkaġa," itnaġniġaa[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Kaplan, Lawrence (2000). "L'Inupiaq et les contacts linguistiques en Alaska". W: Tersis, Nicole and Michèle Therrien (wyd.), Les langues eskaléoutes: Sibérie, Alaska, Canada, Groënland, str 91-108. Paris: CNRS Éditions.
- ↑ Unipchaat 2: Animal stories of the Kobuk River Eskimos 1969. Fairbanks: Summer Institute of Linguistics. Booklet, 26 p.
Bibliografia
edytuj- Francis Barnum:Grammatical Fundamentals of the Innuit Language As Spoken by the Eskimo of the Western Coast of Alaska. Hildesheim: G. Olms, 1970. 2000. ISBN 1-55500-073-8
- Edna Ahgeak MacLean: Iñupiallu Tanņiḷḷu Uqaluņisa Iḷaņich = Abridged Iñupiaq and English Dictionary. Fairbanks, Alaska: Alaska Native Language Center, University of Alaska, 1980.
- Edna Ahgeak MacLean: Beginning North Slope Iñupiaq Grammar. Fairbanks, Alaska: Alaska Native Language Center, University of Alaska, 1979.
- Wolf A. Seiler: Iñupiatun Eskimo Dictionary. Kotzebue, Alaska: NANA Regional Corporation, 2005.
- Wolf Seiler: The Modalis Case in Iñupiat: (Eskimo of North West Alaska). Giessener Beiträge zur Sprachwissenschaft, Bd. 14. Grossen-Linden: Hoffmann, 1978. ISBN 3-88098-019-5
- Donald Humphry Webster; Wilfried Zibell: Iñupiat Eskimo Dictionary. 1970.