James Mill (ur. 6 kwietnia 1773 w Angus, Szkocja, zm. 23 czerwca 1836 r. w Kensington) – szkocki filozof, historyk, polityk i ekonomista. Przedstawiciel utylitaryzmu i liberalizmu ekonomicznego[1]. Prowadził także badania w dziedzinie teorii edukacji (swe poglądy ukazując najpełniej w wychowaniu syna, Johna Stuarta Milla).

James Mill
Ilustracja
Data urodzenia

1773

Data śmierci

1836

Zawód, zajęcie

ekonomista

Narodowość

Szkot

Elements of political economy, 1826
Alexander Bain, James Mill. A biography, 1882

Życiorys edytuj

Był bliskim współpracownikiem Jeremy'ego Benthama, i entuzjastą jego filozofii, utylitarystą na polu moralności, polityki i wychowania. Autor "History of India, Elements of Political Economy, An Essay on Government" (1820) oraz "Analysis of the Phenomena of the Human Mind" (1829).

Zaliczał się do tzw. utylitarystów. Sądzili oni, że powołaniem człowieka jest dążenie do szczęścia. Każdy człowiek ma swoją wizję szczęścia, więc najlepiej nie ingerować w owo dążenie do szczęścia. Jest to wizja skrajnego liberalizmu ekonomicznego. Twierdzili również, że do szczęścia dążą wszyscy, ale osiągają je nieliczni. Udziałem większości staje się nieszczęście, ale tak musi być, ponieważ ludzie dążąc do szczęścia kreują postęp. Jeżeli będziemy w to ingerować, będziemy hamować postęp. Doszli do wniosku, że ludzie to też gatunek i te same zasady obowiązują co do życia człowieka. Największe szanse mają jednostki najsilniejsze. Jeszcze ostrzej postrzegał to darwinizm społeczny – toczy się wiekuista walka o byt i dlatego gatunek musi opierać się na jednostkach silnych.

Przypisy edytuj

  1. Elżbieta Kundera (red.), Słownik historii myśli ekonomicznej, Elżbieta Kundera i inni, Kraków: Oficyna Ekonomiczna, 2004, ISBN 83-98355-36-1.