Janina Kulesza-Kurowska

Janina Kulesza-Kurowska (ps. Janka, Urszula, Teresa ur. 10 września 1919 w Łapach, zm. 21 września 2014[1]) – polska harcerka, podporucznik AK, major Wojska Polskiego.

Janina Kulesza-Kurowska
Janka, Urszula, Teresa
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

10 września 1919
Łapy

Data śmierci

21 września 2014

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

tajne Wojskowe Zakłady Wydawnicze

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Grób Janiny Kurowskiej na cmentarzu wojskowym na Powązkach.

Życiorys

edytuj

Córka Józefa i Stanisławy ze Skłodowskich Kuleszowie. Wychowana w wielodzietnej rodzinie (miała dwie siostry i trzech braci) o tradycji patriotycznej. Ojciec był żołnierzem I Korpusu Wojska Polskiego, utworzonego w Rosji w czasie I wojny światowej przez generała Józefa Dowbor-Muśnickiego, a dziadek był uczestnikiem powstania styczniowego.

Najpierw była zuchem, potem harcerką, a następnie wstąpiła do Przysposobienia Wojskowego Kobiet. Skończyła Szkołę Powszechną im. Marii Konopnickiej w Grudziądzu i szkołę średnią – Państwowe Gimnazjum Żeńskie im. Marii z Billewiczów Piłsudskiej również w Grudziądzu.

W 1938 dostała się na polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim.

Praca konspiracyjna

edytuj

W czasie okupacji pracowała w Biurze Informacyjnym Polskiego Czerwonego Krzyża, które mieściło się wówczas w budynku Teatru Jaracza na Powiślu przy ulicy Czerwonego Krzyża.

Następnie została zaprzysiężona przez Tomasza Dziamę (ps. Roman), kwatermistrza Komendy VII Obwodu AK Warszawa „Obroża”. Zajmowała się tam legalizacją, czyli dostarczaniem autentycznych dokumentów wskazanym przez niego osobom, we współpracy z Wydziałem Ewidencji Ludności m.st. Warszawy, kryptonim „Ratusz”.

Powstanie warszawskie

edytuj

Wzięła udział w powstaniu warszawskim dobrowolnie. Została sekretarką Jerzego Rutkowskiego „Kmity”, szefa tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych, gdzie drukowano ogłoszenia, książki, ulotki, i fałszywe dowody tożsamości. Uczestniczyła w drukowaniu „Biuletynu Informacyjnego”. W nocy z 3 na 4 września wydrukowano ostatni w czasie powstania 102. numer „Biuletynu” z pożegnalnym rozkazem generała Bora-Komorowskiego do żołnierzy.

Otrzymała nominację na podporucznika (rozkaz nr 871/I w sprawie nadania stopni wojskowych) rozkazem generała Bora-Komorowskiego.

Po zakończeniu powstania warszawskiego znalazła się w obozie przejściowym dla jeńców wojennych w Fabryce Kabli w Ożarowie Mazowieckim. Żałuję, że Fabryka Kabli w Ożarowie nie zachowała żadnej pamiątki z tamtych czasów, żadnego na przykład kawałeczka torów, z których odjeżdżały pociągi towarowe z żołnierzami AK – już jeńcami – w głąb Niemiec.

Przebywała w obozach:

  • Stalag 344 Lamsdorf, dziś Łambinowice.
  • Stalag IV B koło Mühlberg w Saksonii.
  • Stalagu IV D Altenburg,
  • Oflagu IX C Molsdorf (powiązanego służbowo ze Stalagiem IX C Bad Sulza w Turyngii; oflag ten został specjalnie przygotowany przez Niemców dla kobiet-oficerów AK, zgromadzonych tu z różnych obozów przejściowych)

Kiedy obóz został wyzwolony przez 3 Armię Amerykańską pod dowództwem generała Pattona, Amerykanie zgrupowali wyzwolone przez tę armię kobiety – żołnierzy AK w Burg.

Rodzina

edytuj

W Burgu poznała Krzesława Kurowskiego, pianistę, jeńca w Oflagu VIIA Murnau. Ślub odbył się w kaplicy obozowej w Murnau, w trzy miesiące po poznaniu się z Janiną.

Praca po wojnie

edytuj

Była tłumaczką Delegata Rządu Polskiego z Londynu do kontaktów z 3 Armią Amerykańską na teren Bawarii, a potem tłumaczką amerykańskiego komendanta szpitala dla byłych jeńców wojennych w Murnau. Po wojnie pozostała w Polsce, gdzie urodziła syna. Pracowała jako główna księgowa ośrodków sanatoryjnych w Otwocku[1] Była przewodnikiem warszawskim PTTK[1].

Miejsce spoczynku

edytuj

29 września 2014 została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[2] (kwatera AII-10-3)[3].

Wyróżnienia

edytuj

Była honorowym obywatelem miasta Piastowa[1]

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Nekrolog śp. Janiny z Kuleszów Kurowskiej w: "Gazeta Wyborcza - Stołeczna nekrologi" Piątek 26 września 2014 s. 17.
  2. a b c Nekrolog mjr Joanny Kuleszy-Kurowskiej ogłoszony przez żołnierzy Oddziału Osłonowego WZW dyspozycyjnego gen. Montera, "Gazeta Wyborcza - Stołeczna nekrologi" Sobota-niedziela 27-28 września 2014.
  3. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze