Jarnik

Jarnik
	; Samolus valerandi
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	pierwiosnkowate
Rodzaj	jarnik
	Nazwa systematyczna
	Samolus L.; Sp. Pl. 171. 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Samolus valerandi L.
Synonimy
	Samodia Baudo; Sheffieldia J.R.Forst. & G.Forst.;
	Samodia Baudo; Sheffieldia J.R.Forst. & G.Forst.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jarnik (Samolus L.) – rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych. Obejmuje 12^[5]–14^[4] gatunków. Rośliny te występują głównie na słonych mokradłach^[6] w rejonie wybrzeży na półkuli południowej^[7]; w Ameryce Południowej i w południowej Afryce, poza tym w Ameryce Środkowej i Północnej (3 gatunki)^[5] oraz w Eurazji, w której rozprzestrzeniony jest jeden gatunek – jarnik solankowy^[7], będący także jedynym przedstawicielem rodzaju we florze polskiej^[8].

Morfologia

Pokrój: Rośliny zielne lub drewniejące u nasady, jednoroczne i byliny. Pędy prosto wzniesione lub podnoszące się, pojedyncze lub rozgałęzione^[7]^[5].
Liście: Skrętoległe, u nasady pędu często skupione w rozetę przyziemną. Blaszka łopatkowata, eliptyczna do zaokrąglonej, zwykle tępo zakończona, rzadko ostra. Całobrzega, rzadko słabo karbowana. Blaszka gładka, rzadziej niewyraźnie punktowana^[5].
Kwiaty: Zebrane od 3 do 70 w groniaste kwiatostany szczytowe lub wyrastające w katach liści, rzadko kwiaty pojedyncze. Kwiaty szypułkowe, z przysadkami lub bez nich u nasady. Kielich z 5 działek u nasady zrosłych, w górze z trójkątnymi lub jajowatymi ząbkami dłuższymi lub krótszymi od rurki. Korona biała lub różowawa, z 5 zrośniętych płatków, o rurce zwykle krótszej od ich wolnych końców. Pręciki w liczbie 5, osadzone na bardzo krótkich nitkach przy końcu rurki korony. 5 prątniczków. Zalążnia wpół dolna, z licznymi zalążkami. Szyjka słupka krótka, z główkowatym lub rozwidlonym znamieniem^[7]^[5].
Owoce: Kulistawe torebki o barwie jasnobrązowej do ciemnobrązowej, zawierające ponad 20 drobnych nasion^[7]^[5].

Systematyka

Rodzaj z plemienia Samoleae z podrodziny Theophrastoideae z rodziny pierwiosnkowatych Primulaceae^[9].

Wykaz gatunków^[4]

Samolus caespitosus Keighery
Samolus cinerascens (B.L.Rob.) Pax & R.Knuth
Samolus dichondrifolius Channell
Samolus ebracteatus Kunth
Samolus eremaeus S.W.L.Jacobs
Samolus junceus R.Br.
Samolus latifolius Duby
Samolus parviflorus Raf.
Samolus porosus (L.f.) Thunb.
Samolus repens (J.R.Forst. & G.Forst.) Pers.
Samolus spathulatus (Cav.) Duby
Samolus subnudicaulis A.St.-Hil.
Samolus vagans Greene
Samolus valerandi L. – jarnik solankowy

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-02-05] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-25].
↑ ^a ^b ^c Samolus L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-01-14] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Anita F. Cholewa: Samolus Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-05].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 822, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Samolus Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-05].
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 160, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Genus: Samolus L.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. [dostęp 2017-02-05].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-02-05] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-25].

[powo-4] Samolus L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-01-14] .

[america-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Anita F. Cholewa: Samolus Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-05].

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 822, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[china-7] Samolus Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-05].

[checklist-8] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 160, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[grin-9] Genus: Samolus L.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. [dostęp 2017-02-05].

[5]

[4]

[6]

[7]

[8]

[1]

[2]

[3]

[9]