Agama kołnierzasta
Agama kołnierzasta (Chlamydosaurus kingii) – gatunek jaszczurki z rodziny agamowatych (Agamidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Chlamydosaurus.
Chlamydosaurus kingii | |||
Gray, 1825 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
Chlamydosaurus | ||
Gatunek |
agama kołnierzasta | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Zasięg występowania | |||
Występowanie edytuj
Północna Australia i Nowa Gwinea.
Żyje na terenach suchych, zadrzewionych. Prowadzi naziemny i nadrzewny tryb życia. Bardzo ruchliwa, szybko biega na tylnych odnóżach, unosząc nad ziemią ogon. Zagrożona rozpościera kołnierz, po czym rzuca się na napastnika, boleśnie go kąsając.
Cechy morfologiczne edytuj
Długość ciała 80–90 cm, w tym ogon do 65 cm. Małe łuski na ciele są gładkie. Z boków szyi i spod żuchwy wyrasta obszerny fałd skórny opadający na ramiona, tworząc pomarszczone fałdy. W razie zagrożenia rozpościera go dzięki promienistym włóknom chrzęstnym, prostującym się dzięki mięśniom przytwierdzonym do czaszki. Ma on średnicę 20–30 cm i jest pokryty zachodzącymi na siebie łuskami. Efekt odstraszający potęguje szeroko otwarta paszcza ukazująca jaskrawe wnętrze.
Grzbiet barwy szarobrązowej licznie pokryty ciemnymi plamkami i większymi, czarnymi plamami. Kołnierz pokrywa mozaikowy, niebiesko-pomarańczowo-jasnobrązowy deseń.
Odżywianie edytuj
Rozród edytuj
Podczas pory godowej (początek pory deszczowej, wrzesień–październik), dorosłe samce walczą o partnerki, rozkładając swoje kołnierze szczypią się nawzajem. Jeden lub dwa razy samice składają w środku pory deszczowej (listopad–luty) 4–23 jaj w pergaminowatych osłonkach do dołków w ziemi o głębokości ok. 5–20 cm, zwykle w miejscu dobrze nasłonecznionym. Inkubacja trwa od dwóch do trzech miesięcy. Płeć nowo wylęgłych determinuje temperatura. Jeśli jest za wysoka, wylęgają się tylko samice. Temperatura optymalna wynosi 29–35 °C i wtedy liczba samic i samców równoważy się.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d P. Uetz , J. Hallermann , Chlamydosaurus kingii, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2023-12-30] (ang.).
- ↑ Chlamydosaurus kingii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
Bibliografia edytuj
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
- Włodzimierz Juszczyk: Mały słownik zoologiczny: Gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986. ISBN 83-214-0464-2.