Jerzy Wilkin
Jerzy Wilkin (ur. 25 maja 1947 w Lwówku Śląskim[1][2], zm. 10 stycznia 2023[3] w Nowych Raciborach[4]) – polski ekonomista, profesor nauk ekonomicznych, dziekan Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego (1996–1999), członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
25 maja 1947 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 stycznia 2023 |
| Profesor nauk ekonomicznych | |
| Specjalność: ekonomia instytucjonalna i polityczna, ekonomika rolnictwa, polityka rolna, teoria wyboru publicznego | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Warszawski |
| Doktorat |
1976 |
| Habilitacja |
1985 |
| Profesura |
25 kwietnia 1994 |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status |
członek rzeczywisty |
| Doktor honoris causa Uniwersytet w Białymstoku – 2011 SGGW – 2015 Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie – 2020 | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Instytut | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys, działalność naukowa
edytujW 1970 ukończył studia ekonomiczne na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Na tej samej uczelni uzyskiwał stopnie naukowe doktora (1976, na podstawie pracy pt. Tworzenie i podział dochodów ludności rolniczej w Polsce) i doktora habilitowanego (1985, w oparciu o dorobek naukowy oraz rozprawę zatytułowaną Współczesna kwestia agrarna)[5]. W 1994 otrzymał tytuł profesora nauk ekonomicznych[6].
Zawodowo przez wiele lat był związany z Uniwersytetem Warszawskim, na tej uczelni doszedł do stanowiska profesora zwyczajnego. Był prodziekanem (1987–1990) i dziekanem (1996–1999) Wydziału Nauk Ekonomicznych UW, dyrektorem Ośrodka Studiów Amerykańskich UW (1990–1992) i kierownikiem Katedry Ekonomii Politycznej (1996–2014)[1]. Wykładał również m.in. na Uniwersytecie w Białymstoku (na którym kierował Zakładem Przedsiębiorczości) oraz w Wyższej Szkole Komunikowania i Mediów Społecznych im. Jerzego Giedroycia w Warszawie[6]. W 2002 roku został pracownikiem w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, gdzie jako profesor zwyczajny kierował Zakładem Integracji Europejskiej do 2022 roku[5][7].
W pracy naukowej zajął się zagadnieniami z zakresu problematyki społeczno-ekonomicznej, w szczególności takimi jak: rozwój gospodarczy, ewolucja i transformacja systemów społeczno-ekonomicznych, instytucjonalne uwarunkowania rozwoju, ekonomiczna rola państwa i sektora publicznego, integracja europejska, ekonomia rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich oraz naukowe podstawy polityki[5].
Od 2004 członek korespondent, a od 2013 członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk[1]. Powoływany m.in. w skład Komitetu Nauk Ekonomicznych PAN, rady naukowej Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, zarządu Europejskiego Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnych (EAAE), a także na przewodniczącego rady programowej czasopisma „Ekonomista”[5]. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz przewodniczącym rady programowej Fundacji na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA)[5]. Był członkiem honorowym Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu[7].
Opublikował niemal 400 pozycji: 12 książek autorskich, 42 książki pod redakcją, 71 artykułów naukowych, 139 rozdziałów w książkach, 21 recenzji, 27 artykułów popularno-naukowych, 2 tłumaczenia oraz 45 pozycji typu „varia”. Tematyka, którą poruszał dotyczyła spraw rolnych, głównie z zakresu dochodów ludności rolniczej, kwestii agrarnej [Współczesna kwestia agrarna (1986)], kolejno rolnictwa w kontekście europejskim: najpierw w perspektywie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej [Problemy integracji rolnictwa polskiego z Unią Europejską (1994) - współredakcja oraz artykuł Rolnictwo polskie w perspektywie integracji europejskiej (1998)], a potem Polski jako członka UE [Integracja europejska jako projekt cywilizacyjny (2019) czy Unia Europejska – źródłem cennych korzyści ekonomicznych dla Polski (2019)]. Jego kolejną osią tematyczną zainteresowań były kwestie instytucjonalne [Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii (1998) - współautorstwo z Maciejem Iwankiem, Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii (2016)], problematyka jakości rządzenia [Jakość rządzenia w Polsce. Jak ją badać, monitorować i poprawiać? (2013) - redakcja] czy dobro uniwersytetów jako instytucji kształcących, w tym Polskiej Akademii Nauk [artykuł Jaka ma być misja uniwersytetu w warunkach przełomu cywilizacyjnego? (2015), artykuł: W poszukiwaniu godnego miejsca i znaczenia Polskiej Akademii Nauk (2014), rozdział: Znaczenie uniwersytetów w epoce postprawdy (2020)] . Na ostatnim etapie życia Jerzego Wilkina pojawiły się takie publikacje, jak: Czy ekonomia może być piękna? (2009), Czy ekonomistom potrzebna jest filozofia? (2010), Dlaczego ekonomia straciła duszę? (2014), Czy ekonomia jest nauką humanistyczną? (2015). Pełne zestawienie bibliograficzne profesora znajduje się w kwartalniku Wieś i Rolnictwo, w publikacji Marty Błąd pt. „Bibliografia publikacji Profesora Jerzego Wilkina (1947–2023)”[8].
Dedykowano mu wydaną w 2015 publikację Ekonomia jest piękna? Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Wilkinowi[9].
Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera FV, rząd 1, grób 15)[10].
Życie prywatne
edytujSyn Michała i Janiny[4]. W 1971 zawarł związek małżeński z Marią, z którą miał dwoje dzieci: Aleksandrę i Piotra[11].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2011)[5][12][13]
- Złoty Krzyż Zasługi (2003)[14]
- Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku (2011)[2][15], Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (2015)[1], Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (2020)[16][17]
- Tytuł honorowego profesora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie (2010)[5]
- Medal Uniwersytetu Warszawskiego (2011)[5]
- Odznaka Honorowa „Za zasługi dla SGGW” (2011)[5]
- Tytuł EAAE Fellow przyznany przez Europejskie Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnych (2014)[18]
- Nagroda PTE im. prof. Edwarda Lipińskiego za książkę Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii (2017)[19][20]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Wilkin, Jerzy, Polska Akademia Nauk [zarchiwizowane 2017-02-14].
- ↑ a b Jerzy Wilkin, Uniwersytet w Białymstoku [zarchiwizowane 2022-12-12].
- ↑ Z najgłębszym smutkiem przekazujemy wiadomość, że w dniu 10 stycznia 2023 roku w wieku 75 lat odszedł Prof. dr hab. dr h. c. mult. Jerzy Wilkin [online], Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, styczeń 2023 [dostęp 2023-01-11].
- ↑ a b Jerzy Wilkin [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 2024-01-25].
- ↑ a b c d e f g h i Prof. dr hab. Jerzy Wilkin, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN [zarchiwizowane 2016-03-12].
- ↑ a b Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Jerzy Wilkin, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-01-11].
- ↑ a b Karta żałobna - wspomnienie o profesorze Jerzym Wilkinie, [w:] Monika Stanny, Marek Kłodziński, Biuletyn Informacyjny, t. Nr 29, Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 2023, s. 56-57 [dostęp 2024-06-12].
- ↑ Marta Błąd, Bibliografia publikacji Profesora Jerzego Wilkina (1947–2023), „Wieś i Rolnictwo”, 2 (199), 2023, s. 151–184, DOI: 10.53098/wir022023/07.
- ↑ Łukasz Hardt, Dominika Milczarek-Andrzejewska (red.), Ekonomia jest piękna? Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Wilkinowi, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2015, ISBN 978-83-7383-754-6.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze [online], cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2023-01-24].
- ↑ Monika Stanny, Jerzy Wilkin (1947–2023). Pozostawił ekonomię piękną, „Nauka”, 1, 2023, s. 171–178, DOI: 10.24425/nauka.2023.144956.
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 września 2011 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2011 r. nr 111, poz. 1129).
- ↑ Odznaczenia państwowe dla pracowników Instytutu Wsi i Rolnictwa PAN [online], Prezydent.pl, 15 listopada 2011 [dostęp 2023-01-11].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 października 2003 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2004 r. nr 8, poz. 124).
- ↑ Doktorzy Honoris Causa [online], Uniwersytet w Białymstoku [dostęp 2023-01-11].
- ↑ Profesor Jerzy Wilkin doktorem honoris causa UWM [online], Oddział PAN w Olsztynie i w Białymstoku [dostęp 2023-01-11].
- ↑ Uchwała nr 712 Senatu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 29 maja 2020 roku w sprawie nadania tytułu doktora honoris causa prof. dr. hab. Jerzemu Wilkinowi, dr.h.c. mult., czł. rzecz. PAN [online], Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 3 czerwca 2020 [dostęp 2023-01-11].
- ↑ Fellows, European Association of Agricultural Economists [zarchiwizowane 2017-07-05] (ang.).
- ↑ Nagroda im. prof. Edwarda Lipińskiego dla prof. Jerzego Wilkina [online], Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, 27 listopada 2017 [dostęp 2023-01-11].
- ↑ Konkurs o Nagrodę PTE im. prof. Edwarda Lipińskiego [online], Polskie Towarzystwo Ekonomiczne [dostęp 2023-01-11].