Ewingi
Ewingi, Jezioro Zalewskie[1] (niem. Ewing See) – jezioro morenowe w Polsce, położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Zalewo, w granicach administracyjnych miasta Zalewo.
| |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
99 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
4,9 km² |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Objętość |
0,0098 km³ |
| Hydrologia | |
| Rzeki zasilające | |
| Rzeki wypływające | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie Zalewa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu iławskiego  | |
Położenie na mapie gminy Zalewo  | |
 53°50′14″N 19°35′02″E/53,837222 19,583889
| |
Charakterystyka
edytujJezioro Ewingi jest płytkie i zamulone, brzegi wokół niego są niskie, słabo rozwinięte, podmokłe i porośnięte trzcinami. Znajduje się ono w dorzeczu rzeki Iławki, w zlewni rzeki Drwęcy. Jego długość wynosi 3650 m, szerokość – 2450 m, zaś powierzchnia – 490 ha. Średnia głębokość to 2 m[2]. Według Gustawa Leydinga jezioro miało niegdyś powierzchnię 525,32 ha[3].
Jezioro Ewingi łączy się z Jeziorakiem Kanałem Dobrzyckim wykopanym w latach 1331–1334, liczącym 2600 m[4] (niem. Weisdorf Kanal). Połączenie jeziora Ewingi z Jeziorakiem umożliwia żeglugę i komunikację wodną z Kanałem Elbląskim.
Dzięki oddaniu do użytku przystani w Zalewie, jezioro Ewingi zostało połączone z międzynarodową drogą wodną E-70[5].
Historia
edytujBrzegi jeziora były zamieszkałe już od czasów pruskich. Świadczą o tym ślady położonych nad nim osad i znalezisk skarbów monet rzymskich i arabskich. W czasach krzyżackich jezioro stanowiło początek arterii wodnej poprzez Kanał Dobrzycki, Jeziorak, Iławkę i Drwęcę do Torunia. Po wybudowaniu Kanału Elbląskiego, w dawnym porcie w Zalewie cumowały barki towarowe i statki pasażerskie pływające do Iławy, Tardy, Elbląga, a nawet Gdańska[6].
Ekomarina
edytujW kwietniu 2013 roku w Zalewie, na północno-wschodnim brzegu jeziora, została oddana do użytku Ekomarina Zalewo – nowoczesna, ekologiczna przystań żeglarska, przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. W jej skład wchodzą: całoroczny pomost pływający dla 18 jachtów, budynek m.in. z salą wykładową, mała wieża obserwacyjna, altana, budynek gospodarczy stacji podciśnieniowej do odbioru ścieków z jachtów, wiata na odpady, punkt awaryjnej naprawy jednostek i slip[5]. Średnia głębokość przy pomoście wynosi 1,2 m[7].
Rewitalizacja
edytujDo wód jeziora pobliska garbarnia i chlewnia zrzucały nieoczyszczone ścieki i gnojowicę co spowodowało eutrofizację zbiornika. W latach dziewięćdziesiątych oba zakłady zamknięto. Na dnie jeziora zalega warstwa mułu. Pozostałości po chemicznym garbowaniu skór były oczyszczone niemal całkowicie po modernizacji wewnątrzzakładowej oczyszczalni[8]. W 2014 roku w basenie portowym jeziora została przeprowadzona aplikacja mikrobiologicznego preparatu do bioremediacji zbiorników wodnych, który uruchamia mechanizm biologicznego samooczyszczania się wody (bioutylizacji)[9]. Ogromne znaczenie dla ochrony środowiska i linii brzegowej jeziora miała budowa kanalizacji sanitarnej wraz z budową lokalnej oczyszczalni ścieków[8][10], szczególnie biorąc pod uwagę niski stopień skanalizowania gmin w warmińsko-mazurskim, co powoduje degradację wód jezior[11]. W latach 2020–2022 Wody Polskie przeprowadziły remont Kanału Dobrzyckiego wraz z odmulaniem jeziora Ewingi na trasie do Ekomariny Zalewo[12][13][14]. Jezioro stopniowo ożywa. Rybostan jest na zadowalającym poziomie, obecnie występują w nim następujące gatunki ryb: węgorz, lin, okoń, płoć, sandacz, karaś, karp, miętus, sum, a najliczniej leszcz i szczupak[15]. Co roku podczas Dni Zalewa organizowane są zawody wędkarskie[16][17][18]. Roślinność wynurzona jest rozwinięta, trzcina pospolita i sitowie zajmuje około 15% powierzchni jeziora. Roślinność zanurzona zdominowana jest przez osokę aloesowatą. Następuje stopniowo proces naturalnej rewitalizacji[19].
Przypisy
edytuj- ↑ Zalewskie, Jezioro, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-11-20].
- ↑ Porty, mariny, przystanie jachtowe na jeziorze Ewingi [online], porty24.pl [dostęp 2017-11-23].
- ↑ Gustaw Leyding-Mielecki, „Nazwy Fizjograficzne”, [w:] „Morąg – z dziejów miasta i powiatu”, Pojezierze, Olsztyn 1973.
- ↑ Kanał Dobrzycki – mapa batymetryczna. navicula.org.pl, 28 października 2011. [dostęp 2018-09-08].
- ↑ a b ekoMARINY: Zalewo – Ekomarina Zalewo [online], eko-mazurymariny.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
- ↑ Jezioro Ewingi – ZALEWO [online], www.zalewo.pl [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-14] (pol.).
- ↑ Przystań jachtowa na pojezierzu iławskim – Ekomarina Zalewo [online], porty24.pl [dostęp 2017-11-23].
- ↑ a b Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Zalewo [online], zalewo.f117.pl [dostęp 2024-03-21].
- ↑ Przykład działania preparatu – basen portowy przy Jeziorze Ewingi – OczyszczanieJezior.pl – rekultywacja oczek wodnych, jezior i stawów [online] [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ Ewa, Działania Gminy Zalewo w zakresie infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej [online], ZALEWO, 23 lutego 2018 [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ Aktualności – Jak walczyć z zanieczyszczeniami mazurskich jezior? Pojawiło się konkretne rozwiązanie [online], mazury24.eu [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ Ekomarina – ZALEWO [online], zalewo.pl, 20 grudnia 2022 [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ Zalewo: idealna żeglarska kryjówka. Czy wiecie, że to tajna baza treningowa lokalnych regatowców? [online], Wiatr portal dla żeglarzy, 2 czerwca 2021 [dostęp 2024-03-21].
- ↑ ALFA BRAVO, Zakończono remont Kanału Elbląskiego – GospodarkaMorska.pl [online], GospodarkaMorska.pl - portal morski, portal gospodarczy [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ Super User, Ewingi [online], grybilawa.pl, 10 lipca 2015 [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ Dni Zalewa 2021 [online], Mazury Travel [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ DNI ZALEWA 2019 – MIEJSKO-GMINNE CENTRUM KULTURY W ZALEWIE [online], www.mgckzalewo.pl [dostęp 2024-03-21].
- ↑ Super User, Zawody wędkarskie podczas Dni Zalewa 2018 [online], ZALEWO, 31 lipca 2018 [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- ↑ Ewingi – Jezioro – Gmina Zalewo – wiejska – iławski → Iława – warmińsko-mazurskie – Województwa – Wody | Wędkarstwo ::RYBIE OKO [online], www.fishing.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).