Jigal Allon

Jigal Allon
‏יגאל אלון‎
	; Jigal Allon, 1949
	generał major (alluf)
Data i miejsce urodzenia	10 października 1918 ; Kefar Tawor
Data i miejsce śmierci	29 lutego 1980 ; Afula
	Przebieg służby
Lata służby	1937–1950
Siły zbrojne	Hagana; Siły Obronne Izraela
Jednostki	Palmach
Stanowiska	dowódca Palmach (1945–1948); szef Dowództwa Południowego (1948–1949)
Główne wojny i bitwy	Wojna domowa w Palestynie; wojna o niepodległość
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jigal Allon (ur. 10 października 1918 w Kefar Tawor, zm. 29 lutego 1980 w Afuli) – izraelski wojskowy i polityk, generał major (alluf) Sił Obronnych Izraela, poseł do Knesetu, minister, wicepremier. W 1969 tymczasowo premier Izraela.

Życiorys edytuj

Młodość edytuj

Urodził się w osadzie Kefar Tawor w Mandacie Palestyny. W 1935 uczestniczył w bójce z arabskimi pasterzami, za co został zawieszony w szkole^[1]. W 1937 ukończył szkołę rolniczą we wsi młodzieżowej Kadoorie, a następnie przyłączył się do kibucu Ginnosar.

Kariera wojskowa edytuj

Jigal Allon (pośrodku) w Irak Suwajdan, 1948

W 1937 wstąpił do żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana i pełnił funkcję dowódcy obrony kibucu Ginnosar. Przeszedł szkolenie wojskowe i wziął udział w kilku operacjach Specjalnych Jednostek Nocnych (SNS) dowodzonych przez Orde’a Wingate’a. W 1941 był jednym z założycieli kompanii szturmowych Palmach. W czerwcu 1941 uczestniczył w brytyjskiej operacji Exporter (inwazja na Wielki Liban). W 1943 został zastępcą dowódcy Palmach, a w 1945 objął stanowisko dowódcy.

Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w dniu 18 grudnia 1947 dowodził operacją zajęcia arabskiej wioski Al-Khisas. Podczas tej operacji wysadzono część domów. Zginęło dziesięcioro Arabów, w tym pięcioro dzieci^[2]^[3].

Podczas wojny o niepodległość w dniu 11 czerwca 1948, na rozkaz Dawida Ben Guriona zebrał duże siły wojskowe na plaży Tel Awiwu i otworzył ogień z karabinu maszynowego do statku „Altalena”, który przewoził nielegalną broń dla Irgunu. Statek zapalił się. Allon twierdził później, że wystrzelono tylko pięć lub sześć pocisków jako strzały ostrzegawcze, a statek został trafiony przypadkowo^[4]. Następnie Allon dowodził w kilku głównych operacjach wojskowych: operacji Danny (9–18 lipca 1948), operacji Jo’aw (15-22 października 1948) i operacji Horew (22 grudnia 1948 – 7 stycznia 1949).

Po wojnie został szefem Dowództwa Południowego. W dniu 4 czerwca 1949 wydał rozkaz, że strefa o szerokości 8 kilometrów wzdłuż granicy z Egiptem i Transjordanią będzie zamkniętą strefą wojskową, w której „wszyscy obcy zostaną rozstrzelani bez przesłuchania”^[5]. 25 października, podczas swojej nieobecności w kraju, został zastąpiony na stanowisku przez Moszego Dajana. W proteście większość jego oficerów zrezygnowało ze służby. Allon odszedł z armii w 1950.

Kariera polityczna edytuj

Konwencja założycielska Koalicji Pracy, od lewej: Mosze Karmel, Jigal Allon, Re’uwen Barkat, Lewi Eszkol, Jisra’el Galili i Aharon Becker (1965)

Po zakończeniu kariery wojskowej, Allon rozpoczął karierę polityczną w lewicowej partii syjonistycznej Achdut ha-Awoda. W 1955 po raz pierwszy wziął udział w wyborach parlamentarnych i został wybrany do III Knesetu. Pracę posła kontynuował aż do swojej śmierci. Był członkiem Komisji Spraw Gospodarczych, Komisji Konstytucji, Prawa i Sprawiedliwości, Komisji Edukacji i Kultury i innych.

W latach 1961–1967 był ministrem pracy. Następnie w latach 1967–1969 pełnił obowiązki wicepremiera i ministra absorpcji imigrantów. W 1967 wszedł do grupy sztabowej opracowującej plan wojny sześciodniowej. Po śmierci premiera Lewiego Eszkola w dniu 26 lutego 1969 objął obowiązki tymczasowego premiera. Urząd piastował do 17 marca 1969, kiedy nowym premierem została Golda Meir. W jej rządzie pełnił obowiązki wicepremiera oraz ministra edukacji i kultury, a następnie w latach 1974–1977 był ministrem spraw zagranicznych.

Zmarł nagle w 1980 w mieście Afula.

W filmie Atak na Entebbe w reżyserii Irvina Kershnera w rolę Allona wcielił się Robert Loggia^[6].

Przypisy edytuj

↑ W zakresie szkolnej piłki. [w:] Historical Jewish Press [on-line]. [dostęp 2011-04-27]. (hebr.).
↑ Welcome To al-Khisas. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-04-27]. (ang.).
↑ Khalidi Walid: All That Remains. Washington D.C.: Institute for Palestine Studies, 1992, s. 465. ISBN 0-88728-224-5.
↑ Meir Zamir: A burning ship on Jerusalem Beach. [w:] Ha-Arec [on-line]. 2009-06-22. [dostęp 2011-04-27]. (ang.).
↑ Morris Benny: Israel's Border Wars, 1949–1956. Arab Infiltration, Israeli Retaliation, and the Countdown to the Suez War. Oxford: Oxford University Press, 1993, s. 126. ISBN 0-19-827850-0.
↑ Atak na Entebbe w bazie IMDb (ang.)

Bibliografia edytuj

[1] W zakresie szkolnej piłki. [w:] Historical Jewish Press [on-line]. [dostęp 2011-04-27]. (hebr.).

[2] Welcome To al-Khisas. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-04-27]. (ang.).

[3] Khalidi Walid: All That Remains. Washington D.C.: Institute for Palestine Studies, 1992, s. 465. ISBN 0-88728-224-5.

[4] Meir Zamir: A burning ship on Jerusalem Beach. [w:] Ha-Arec [on-line]. 2009-06-22. [dostęp 2011-04-27]. (ang.).

[5] Morris Benny: Israel's Border Wars, 1949–1956. Arab Infiltration, Israeli Retaliation, and the Countdown to the Suez War. Oxford: Oxford University Press, 1993, s. 126. ISBN 0-19-827850-0.

[6] Atak na Entebbe w bazie IMDb (ang.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]