Jovan Divjak
Jovan Divjak (ur. 11 marca 1937 w Belgradzie, zm. 8 kwietnia 2021 w Sarajewie[1]) – jugosłowiański i bośniacki wojskowy, pochodzenia serbskiego, generał brygady, dowódca obrony Sarajewa w czasie wojny w Bośni i w Hercegowinie.
| |
| generał brygady | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1956–1995 |
| Siły zbrojne |
|
| Stanowiska |
komendant obrony Sarajewa |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie serbskiej, był synem nauczyciela Dušana[1]. Po rozwodzie rodziców pozostał z matką i przeniósł się do Zrenjanina[1]. W latach 1956-1959 kształcił się w Akademii Wojskowej w Belgradzie[2]. W 1966 przeniósł się wraz z rodziną do Belgradu. W 1984 objął stanowisko szefa obrony terytorialnej w Mostarze, a od 1989 dowodził obroną terytorialną Sarajewa[3]. W 1991 stanął przed sądem jugosłowiańskim oskarżony o nielegalne wydanie broni i amunicji jednostce obrony terytorialnej, która ostrzelała oddziały armii jugosłowiańskiej, za co Divjak został skazany na 10 miesięcy więzienia[1]. Udało mu się uniknąć kary, uciekł i dołączył do jednostki obrony terytorialnej Bośni i Hercegowiny. Aresztowany pod zarzutem kolaboracji z armią serbską był więziony przez 27 dni, w więzieniu na znak protestu prowadził przez cztery dni strajk głodowy.
Uwolniony, szybko awansował otrzymując stanowisko dowódcy sił obrony terytorialnej Bośni i Hercegowiny, a wkrótce potem objął dowództwo Sarajewa, w obliczu zagrożenia atakiem armii serbskiej. Służył w armii bośniackiej do marca 1996, kiedy otrzymał propozycję przejścia na emeryturę od Aliji Izetbegovicia. Oskarżany przez władze Serbii o zbrodnie wojenne został w marcu 2011 aresztowany w Wiedniu, ale władze austriackie nie dokonały jego ekstradycji do Belgradu wobec braku jednoznacznych dowodów[4][3].
Od przejścia do cywila zaangażował się w działalność organizacji OGBH, zajmującej się pomocą dla dzieci, ofiar wojny, ale także działalnością edukacyjną[4][5]. Był autorem książek poświęconych wojnie w Bośni i w Hercegowinie. Działał w stowarzyszeniu niezależnych intelektualistów Krug 99[5]. Zmarł w 2021 w Sarajewie, został pochowany na cmentarzu Bare.
Był żonaty (żona Vera, 1960-2017), miał dwóch synów Żelimira i Vladimira[1].
Nagrody i wyróżnienia edytuj
Odznaczony francuską Legią Honorową i Orderem Lafayette'a[2]. Od władz Sarajewa otrzymał nagrodę 6 kwietnia.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e General Jovan Divjak obituary [online], theguardian.com, 2021 (ang.).
- ↑ a b Jovan Divjak Association “Education Builds BiH” executive director passed away [online], unsa.ba (ang.).
- ↑ a b General Jovan Divjak dies in Sarajevo at the Age of 84 [online], sarajevotimes.com (ang.).
- ↑ a b Bośnia i Hercegowina: Zmarł gen. Jovan Divjak – Serb, który w czasie wojny bronił Bośniaków [online], euractiv.pl, 2021 (pol.).
- ↑ a b Aleksandar Miljanović, Ko je bio general Jovan Divjak: „Oficir i džentlmen" ratnog Sarajeva [online], BBC (serb.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Bośnia i Hercegowina: Zmarł gen. Jovan Divjak – Serb, który w czasie wojny bronił Bośniaków [online], euractiv.pl, 2021 (pol.).