Julian Beck
Julian Beck (ur. 31 maja 1925, zm. 14 września 1985) – amerykański aktor, reżyser, scenograf, malarz i poeta, współzałożyciel i wieloletni kierownik The Living Theatre.
Data i miejsce urodzenia |
31 maja 1925 |
---|---|
Data śmierci |
14 września 1985 |
Zawód |
malarz, poeta, aktor, reżyser, scenarzysta |
Współmałżonek | |
Lata aktywności |
1945–1985 |
Dzieciństwo i młodość
edytujPochodził z Nowego Jorku, był synem Mabel Lucille Beck (z domu Blum) – nauczycielki i Irwinga Becka – przedsiębiorcy[1]. Kształcił się na Uniwersytecie Yale oraz w City College of New York, zarzucił jednak naukę na rzecz aktywności artystycznej.
Wiedzę teatralną zdobywał pod kierunkiem Erwina Piscatora. W 1943 poznał Judith Malinę, która w 1948 została jego żoną. Tworzyli razem związek otwarty (m.in. ich wspólnym kochankiem był Lester Schwarz, biseksualny robotnik portowy[2]). Jako awangardowy malarz debiutował w 1945 wystawą w galerii Guggenheima.
The Living Theatre
edytujW 1947 wraz z Judith Maliną Julian Beck założył The Living Theatre, który współtworzył aż do swojej śmierci. Wspólnie budowali popularność teatru w nowojorskim środowisku off-off-broadwayowym, razem po realizacji spektaklu The Brig opuścili Stany Zjednoczone, rozpoczynając karierę w Europie. Po rozpadzie w 1970 komuny tworzącej teatr na mniejsze grupy Beck i Malina, pozostawszy przy dotychczasowej nazwie, kontynuowali wspólną pracę. W latach 80. powrócili do Nowego Jorku. Odgrywał główne role w spektaklach teatru, do najbardziej znanych należą: Kreon w Antygonie (1967), postacie w Paradise Now! (1968), Matuzalem/Shaw w The Yellow Menthuselah (1982), Obcy w The Archaeology of Sleep (1983). Był autorem scenografii do większości spektakli, w tym do The Connection (1959), The Brig (1963) oraz do szczególnie widowiskowego Frankensteina (1965). Od niego zależała zawsze literacka warstwa spektakli, sam był autorem tekstu do m.in. The Archeaology of Sleep. Rzadziej zajmował się reżyserią, do jego realizacji można zaliczyć: Dziś wieczór improwizujemy Pirandella (1955 i 1959), Many Loves W. C. Williamsa (1959), The Cave At Macphelah Paula Goodmana (1959), Człowiek jak człowiek Brechta (1962).
Filmografia
edytuj- 1967 – Król Edyp, jako Tyrezjasz
- 1969 – Miłość i gniew, jako umierający mężczyzna
- 1984 – Cotton Club, jako Sol Weinstein
- 1986 – 9 1/2 tygodnia, jako gość na kolacji
- 1986 – Duch II: Druga strona, jako Kane
Inne aktywności
edytujBeck jest także autorem zbiorków wierszy: Songs of the Revolution: One to Thirty-Five (1963), Twenty-One Songs of the Revolution (1969), Songs of the Revolution: Thirty-Six to Eighty-Nine, Union Generale d'Editions (1974)[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Julian Beck Biography. [dostęp 2011-02-07]. (ang.).
- ↑ Dorothy Podber. The Telegraph, 2008-02-22. [dostęp 2011-02-07]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Julian Beck w bazie IMDb (ang.)
- Julian Beck w bazie Filmweb
Bibliografia
edytuj- Małgorzata Semil, Elżbieta Wysińska: Słownik współczesnego teatru. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 29-30. ISBN 83-221-0444-8.