Juszkowo

wieś w województwie pomorskim

Juszkowo (niem. Gischkau[4]) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Pruszcz Gdański na trasie nieczynnej linii kolejowej Pruszcz Gdański-Żukowo-Kartuzy-Lębork i w bezpośrednim sąsiedztwie Obwodnicy Trójmiasta. W 2008 r. Juszkowo liczyło 1358 mieszkańców, a w końcu 2015 – 2872[5].

Juszkowo
wieś
Ilustracja
Elektrownia wodna Juszkowo
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

gdański

Gmina

Pruszcz Gdański

Liczba ludności (2019[2])

3458

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-000[3]

Tablice rejestracyjne

GDA

SIMC

0169160

Położenie na mapie gminy wiejskiej Pruszcz Gdański
Mapa konturowa gminy wiejskiej Pruszcz Gdański, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Juszkowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Juszkowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Juszkowo”
Położenie na mapie powiatu gdańskiego
Mapa konturowa powiatu gdańskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Juszkowo”
Ziemia54°15′28″N 18°36′30″E/54,257778 18,608333[1]

Miejscowość od 1 stycznia 2018 jest siedzibą gminy Pruszcz Gdański[6].

Wieś należąca do Gdańskiej Wyżyny terytorium miasta Gdańska położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Historia edytuj

Badania archeologiczne na terenie Juszkowa przeprowadzono przed budową obwodnicy Trójmiasta. Niektóre z eksponatów z odkrytych stanowisk (osady i cmentarzyska) znajdują się w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku. W 2006 r. badaniami archeologicznymi w Juszkowie objęto osadę z wczesnej epoki żelaza. Badania te potwierdziły, że osadnictwo w tej okolicy trwa już od 27 wieków. Pierwsza wzmianka historyczna o tej wsi pochodzi z 1220 r.

Infrastruktura edytuj

Przez wieś przepływa rzeka Radunia, nad którą położona jest elektrownia wodna Juszkowo wykorzystująca zbiornik retencyjny powstały przez zamknięcie fragmentu doliny Raduni przez zaporę. Zapora położona tuż przy budynku elektrowni posiada jaz klapowy, upust denny i kanał odpływowy. Elektrownia o mocy 0,231 MW pracuje przepływowo przełykiem 7,0 m/s.

 
Widok na elektrownię od strony zbiornika retencyjnego

21 sierpnia 2010 r. w Juszkowie oficjalnie otwarto Centrum Rekreacji: kompleks sportowy z przystanią kajakową, magazynem sprzętu wodnego (10 kajaków i 2 rowery wodne), boiskiem do koszykówki oraz kilometrową ścieżką przyrodniczo-zdrowotną z urządzeniami do ćwiczeń, placem zabaw oraz miejscem odpoczynku. Na trasie ścieżki ustawiono trzy tablice edukacyjne, a nad brzegiem rozlewiska rzeki w odległości 200 m od elektrowni wodnej zbudowano pomost do cumowania sprzętu wodnego dla korzystających ze szlaku kajakowego Raduni. Z centrum korzysta klub sportowy GTS Juszkowo.

W 2011 r. zakończono budowę ścieżki pieszo-rowerowej wzdłuż ulicy Raduńskiej, a w 2012 – ulicy Sportowej. W 2015 kosztem 5,3 mln zł powstała droga wytyczona wzdłuż drogi ekspresowej S6 do Straszyna.

Wspólnoty wyznaniowe edytuj

8 grudnia 2015 w miejscowości erygowano parafię rzymskokatolicką pw. bł. Jerzego Popiełuszki, obejmująca także Borzęcin. Planowany w związku z tym kościół parafialny powstanie przy ulicy Raduńskiej, na fundamentach świątyni, która nie przetrwała II wojny światowej[8]. Szczątki osób pochowanych na przykościelnym cmentarzu zostały ekshumowane i w listopadzie 2016 złożone w zachowanej kaplicy grobowej[9]. Również w 2016 w miejscu nieistniejącego kościoła została znaleziona XVII-wieczna płyta nagrobna, z zachowanym wizerunkiem herbu oraz inskrypcją odnoszącą się do osoby Hansa Kordta, który zmarł w roku 1607. W 2017 płyta została poddana renowacji[10].

W miejscowości znajduje się też Sala Królestwa zboru Świadków Jehowy[11].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 47784
  2. 30 czerwca - dane Urzędu Gminy dot. ludności sołectwa, http://bip.pruszczgdanski.pl/?p=document&action=show&id=4244&bar_id=208
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 416 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. Dziennik Bałtycki - Echo Pruszcza 22.01.2016
  6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin (Dz.U. z 2017 r. poz. 1427)
  7. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 128.
  8. W. Rozenberg, M.Irzyk Powiat gdański: Nowe parafie w Otominie, Przejazdowie i Juszkowie. Wybudują kościół
  9. Andrzej Lis-Radomski W Juszkowie odbyło się nabożeństwo ekumeniczne
  10. Marek Adamkowicz Uczniowie uratowali XVII-wieczną płytę nagrobną z Juszkowa
  11. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-06-05].

Zobacz też edytuj