Kędzierzyn (gmina)

Kędzierzyn – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1951[2] w woj. śląskim i woj. opolskim (dzisiejsze woj. opolskie). Siedzibą władz gminy była wieś[3] Kędzierzyn (od 1975 część Kędzierzyna-Koźla[4]).

Kędzierzyn
gmina wiejska
1945–1951[1]
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

1945–46: śląskie[1]
1946–50: śląskie
1950–51: opolskie

Powiat

kozielski

Siedziba

Kędzierzyn

Szczegółowy podział administracyjny (1946)
Liczba gromad

0

brak współrzędnych
Dom Kultury w Kędzierzynie

Gmina zbiorowa (o charakterze jednostkowym) Kędzierzyn powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945[5]) w powiecie kozielskim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski[6][7]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego[7][8], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do woj. śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)[9][10].

Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z samego Kędzierzyna i nie była podzielona na gromady[11]. Gminy wiejskie w granicach jednej miejscowości (szczególnie na Śląsku Opolskim) były zjawiskiem rzadkim (inne przykłady gmin tego typu to gmina Gogolin I i gmina Zawadzkie (jedyne drugie w regionie), a także gmina Tarnogród, gmina Oleszyce, gmina Skępe i gmina Legionowo. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie; równocześnie gmina Kędzierzyn wraz z całym powiatem kozielskim weszła w skład nowo utworzonego woj. opolskiego[12].

Jako gmina wiejska jednostka przestała istnieć z dniem 12 marca 1951 wraz z nadaniem Kędzierzynowi praw miejskich i przekształceniem jednostki w gminę miejską[13].

Przypisy

edytuj
  1. a b Od 1945 pod administracją wojewody śląskiego; od 1946 jednostka administracyjna woj. śląskiego
  2. Od 1 grudnia 1945 do 11 marca 1951
  3. Kędzierzyn prawa miejskie otrzymał w 1951 roku (Dz.U. z 1951 r. nr 13, poz. 104)
  4. M.P. z 1975 r. nr 34, poz. 210
  5. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
  6. Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
  7. a b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
  8. Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
  9. Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
  10. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
  11. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947
  12. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  13. Dz.U. z 1951 r. nr 13, poz. 104