Kałki (województwo warmińsko-mazurskie)
wieś w województwie warmińsko-mazurskim
Kałki (niem. Sechserben) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Srokowo.
| osada | |
 Pałac | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
68 m n.p.m. |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-420[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NKE |
| SIMC |
0488361 |
Położenie na mapie gminy Srokowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego  | |
 54°18′20″N 21°28′05″E/54,305556 21,468056[1] | |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wieś położona jest na południowy zachód od Brzeźnicy, w pobliżu granicy z obwodem królewieckim.
Od Srokowa dojazd do Kałek przez Brzeźnicę.
Historia wsi edytuj
Majątek ziemski w Kałkach do 1824 był własnością rodziny Schliebenów, a następnie rodziny Totenhoefer z Brzeźnicy. W latach 1920-1944 majątek należał do rodziny Rudolfa i Ilse Plock z domu Totenhoefer. W tym czasie Kałki razem z dwoma folwarkami miały powierzchnię około 1000 ha.
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[3]:
- zespół pałacowy, 2 poł. XIX:
- pałac, budynki gospodarcze majątku i pałac wybudowane zostały w latach dwudziestych XX. Całość założenia urbanistycznego zrealizowana została na planie czworokąta, z dworem na jego wschodnim boku. Pałac wzniesiony został na planie prostokąta jako budowla jednopoziomowa, podwyższona w części środkowej – ryzality od frontu i parku. Ryzality boczne pokryte dachem mansardowym, posiadają pomieszczenia użytkowe na pierwszym piętrze[4]. Na terenie parku znajdował się starszy, drewniany dwór, który spłonął w 1981 r. 9 września 1924 r., w parku pod dębami pochowano w tymczasowej mogile 50 żołnierzy niemieckich z 38. i 22. dywizji piechoty. Cmentarz wojenny usytuowany około 3 km na zachód od majątku, przy leśnej drodze opodal wzgórza Kalken Berge. Został odnowiony w 1996 r. Tablica przy bramie wskazuje 80 żołnierzy niemieckich i 39 żołnierzy rosyjskich. Zachowała się również mogiła zbiorowa na niewielkim wzniesieniu terenu, na polanie niedaleko strumienia, przy drodze do Łęknicy. Od 1945 majątek ziemski w Kałkach funkcjonował jako PGR, głównie jako obiekt PGR Brzeźnica. Przez lata był zamieszkany przez kilka rodzin. Obecnie obiekt wraz z zabudowaniami gospodarczymi majątku stanowi własność osoby fizycznej. W pobliżu Kałek znajduje się rezerwat przyrody Kałeckie Błota.
- park.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 48803
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 421 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 31.12.2017 woj. warmińsko-mazurskie
- ↑ Piotr Skurzyński „Warmia, Mazury, Suwalszczyzna” Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 195
Bibliografia edytuj
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec „Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich” (Wydanie III poszerzone i uzupełnione), wyd. Studio ARTA, Olsztyn 2001, ISBN 83-912840-2-6