Kambyzes II
Kambyzes II (staroperskie Kanbuzhiya, zm. w lipcu 522 p.n.e.) – król Persji od 529 p.n.e., syn Cyrusa II Wielkiego, pochodził z dynastii Achemenidów.
| ||
![]() Kambyzes pokonuje Psametycha | ||
Król Persji | ||
Okres | od 529 p.n.e. do 522 p.n.e. | |
Poprzednik | Cyrus II Wielki | |
Następca | Bardija | |
Faraon | ||
Okres | od 525 p.n.e. do 522 p.n.e. | |
Poprzednik | Psametych III | |
Następca | Intriusza (Dariusz I) | |
Dane biograficzne | ||
Dynastia | Achemenidzi | |
Data śmierci | 522 p.n.e. | |
Ojciec | Cyrus II Wielki | |
Rodzeństwo | Bardija Atossa | |
Już w 538 p.n.e. wraz z ojcem zdobył Babilon, a prawdopodobnie od 26 marca (pierwszego nisanu) 530 roku p.n.e. rozpoczął wspólne rządy z ojcem[1]. Gdy Cyrus II wyruszył na podboje w Chorezmie (walki z Massagetami), mianował Kambyzesa swoim zastępcą dla zachodniej części imperium (Kambyzes rezydował w Babilonie). Cyrus z wyprawy nie wrócił i Kambyzes został królem.
W 525 p.n.e. rozpoczął wyprawę przeciw Egiptowi. Pokonał faraona Psametycha III (z dynastii saickiej) w bitwie pod Peluzjum, zdobył główne miasta Memfis i Teby i ogłosił się faraonem, zaś swego brata imieniem Bardija czym prędzej odesłał do Persji. Był zazdrosny, że cała chwała z powodu zwycięstw spłynie na Bardiję, i dlatego rozkazał swemu zaufanemu doradcy Preksaspesowi zamordować go. Zapoczątkował pierwsze panowanie perskie w Egipcie (XXVII dynastię). Nie zdołał jednak zdobyć oazy Siwa na Pustyni Libijskiej, gdzie mieściła się wyrocznia Amona-Re. Wysłana na jej podbój armia (około 50 tys. ludzi) zaginęła w piaskach pustyni zasypana prawdopodobnie w czasie burzy piaskowej. Do dziś poza nielicznymi perskimi naczyniami na wodę odsłoniętymi przez wiatr na trasie marszu tej armii nie odnaleziono jej śladów (szczątki prawdopodobnie całej armii odkryto w 2009)[2]. Kambyzes próbował też – bez powodzenia – opanować Etiopię.
Wedle Dziejów Herodota Kambyzes podczas pobytu w Egipcie popadał stopniowo w coraz głębsze szaleństwo, którego ukoronowaniem było zabójstwo brata i świętokradcze uśmiercenie byka Apisa[3].
Nieznane są okoliczności jego śmierci. Herodot podaje, iż Kambyzes ranił się nieszczęśliwie własnym mieczem, co miało stanowić karę za zabicie byka Apisa. Według innych źródeł popełnił samobójstwo, uległ nieszczęśliwemu wypadkowi lub zmarł śmiercią naturalną w czasie powrotu z wyprawy do Egiptu czy też zaraz potem. Najczęściej mówi się jednak, iż został otruty. Panował siedem lat i pięć miesięcy.
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ E. Yamauchi, Persia and the Bible, Backer Book Mouse: Grand Rapids 1991, s. 95.
- ↑ Rossella Lorenzi: Vanished Persian Army Said Found in Desert (ang.). 8 listopada 2009. [dostęp 10 listopada 2009].
- ↑ III.27. W: Herodot: Dzieje. Warszawa: PWN, 1959, s. 214.