Karl Brandt

niemiecki lekarz, zbrodniarz nazistowski

Karl Brandt (ur. 8 stycznia 1904 w Miluzie, zm. 2 czerwca 1948 w Landsberg am Lech) – niemiecki lekarz (osobisty lekarz Adolfa Hitlera), SS-Gruppenführer, zbrodniarz hitlerowski[1].

Karl Brandt
Ilustracja
Karl Brandt podczas procesu w Norymberdze
Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1904
Miluza

Data i miejsce śmierci

2 czerwca 1948
Landsberg am Lech

Przyczyna śmierci

stracony

Zawód, zajęcie

lekarz

podpis
Odznaczenia
Odznaka Złota Partii (III Rzesza)
Medal Pamiątkowy 13 marca 1938 Medal Pamiątkowy za Powrót Kłajpedy Medal Pamiątkowy 1 października 1938
Karl Brandt podczas procesu w Norymberdze (ogłoszenie wyroku)

Kierował programem eutanazji w III Rzeszy od 1939 i jako Główny Komisarz do spraw Zdrowia i Higieny Rzeszy był zaangażowany w prowadzenie eksperymentów medycznych na ludziach, wraz ze swoim przełożonym Wernerem Heyde i innymi.

Życiorys

edytuj

Urodził się w Alzacji. Lekarzem medycyny został w 1928[2], specjalizacja chirurgiczna w szpitalu w Bochum[1]. Do NSDAP wstąpił w 1932, członkiem SA został w 1933. Latem 1933 leczył adiutanta Hitlera, Wilhelma Brücknera i inne osoby z otoczenia Hitlera, ciężko poranione w wypadku samochodowym. Następnie Brückner zaproponował lekarza Hitlerowi, który w 1934 powierzył mu funkcję swego lekarza towarzyszącego (Begleitarzt). W tym samym roku (1934) wstąpił do SS i otrzymał stopień SS-Untersturmführera[2][3]. Od 1937 sturmbannführer w sztabie Głównego Urzędu SS[4]. Od 1939 w służbie czynnej w SS-Leibstandarte Adolf Hitler. W 1940 otrzymał tytuł profesorski[1]. Od 1940 był w Waffen-SS z przydziałem do kwatery głównej Hitlera[2]. W następnych latach był regularnie awansowany w SS, aż w styczniu 1943 otrzymał stopień SS-Brigadeführera[4][3].

Był inicjatorem eksperymentów na ludziach w niemieckich obozach koncentracyjnych oraz członkiem Rady Rzeszy ds. Badań Naukowych[1]. Od 1942 był generalnym komisarzem (od 1944 komisarzem Rzeszy) służb sanitarnych i zdrowia, łącznie z zadaniami specjalnymi. Tym samym otrzymał kontrolę nad całą służbą zdrowia w Rzeszy, wojskową i cywilną. W 1944 popadł w niełaskę Hitlera, w wyniku intrygi przeciwko osobistemu lekarzowi Hitlera, Theo Morellowi[2] (na tle leczenia Hitlera)[1].

16 kwietnia 1945 został aresztowany przez SS za wywiezienie swojej rodziny ze stolicy, tak by mogli poddać się Amerykanom, a 17 kwietnia skazany na karę śmierci[1] przez sąd w Berlinie. Zwolniony z więzienia rozkazem Dönitza z 2 maja 1945, wkrótce po zakończeniu wojny został 23 maja 1945 aresztowany przez Brytyjczyków.

Był sądzony wraz z 22 innymi lekarzami w tzw. procesie lekarzy w Pałacu Sprawiedliwości w Norymberdze. Proces rozpoczął się 9 grudnia 1946. Brandt został oskarżony o „szczególną odpowiedzialność i udział w eksperymentach medycznych”, takich jak m.in. umieszczanie ludzi w lodowatej wodzie na długi czas, eksperymentach dotyczących żółtaczki i malarii, transplantacji kości, sterylizacji w związku z planowaniem oraz przeprowadzaniem programu eutanazji T-4 III Rzeszy. W ostatniej fazie procesu Brandt powiedział: „Jako lekarz i człowiek muszę przyznać, że nie mogę uchylić się przed zarzutami popełnienia zbrodni przeciwko ludzkości, ale to co robiłem było rozkazem i jako żołnierz nie mogłem go nie wykonać”.

Został skazany za przestępstwa przeciwko ludzkości, przestępstwa wojenne i uczestnictwo w przestępczej organizacji. Uznano go winnym m.in. uczestnictwa w akcji eutanazacyjnej oraz „okrutnych i często kończących się śmiercią doświadczeń” przeprowadzanych na więźniach obozów koncentracyjnych, jeńcach wojennych i innych osobach[2]. Wyrok ogłoszono 19 sierpnia 1947. Brandt i sześciu innych oskarżonych zostało skazanych na śmierć przez powieszenie (wszystkie wyroki wykonane zostały w więzieniu w Landsbergu 2 czerwca 1948), dziewięciu oskarżonych zostało skazanych na kary od 10 do 20 lat pozbawienia wolności (po zmianie wyroków), a siedmiu uniewinniono.

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Teczka Hitlera, wyd. 2005, s. 363
  2. a b c d e Jochen von Lang Martin Bormann. Człowiek, który zawładnął Hitlerem, wyd. 1995, s. 231
  3. a b Karl Brandt [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2021-05-06].
  4. a b Brandt, Karl, Franz, Friedrich (SS-Gruppenführer) - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-05-06].
  5. a b c d e f g Brandt, Karl, Franz, Friedrich (SS-Gruppenführer) - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-07-07].