Karol Świnarski (ur. 11 stycznia 1890 w Poznaniu, zm. 17 listopada 1935 w Warszawie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Karol Świnarski
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

11 stycznia 1890
Krotoszyn

Data i miejsce śmierci

17 listopada 1935
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

do 1935

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Wojsko Polskie

Formacja

Armia Wielkopolska

Jednostki

3 Pułk Strzelców Wielkopolskich
57 Pułk Piechoty Wielkopolskiej
Departament Piechoty M.S.Wojsk.
2 Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych
Szkoła Podchorążych Piechoty
44 Pułk Piechoty
2 Pułk Strzelców Podhalańskich

Stanowiska

dowódca batalionu piechoty
dowódca batalionu podchorążych
zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
powstanie wielkopolskie
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Karol Świnarski urodził się 11 stycznia 1890 roku w Poznaniu[1]. Rodzicami byli: urzędnik kolejowy Henryk Świnarski (ur. 1854 - zm. przed 1933r.) oraz Aniela z domu Cybińska (1859-1933). Powołany do armii niemieckiej. Służył w 1 kompanii 37 Pułku Fizylierów. Dwukrotnie ranny w 1914.

W latach 1919–1921 pełnił służbę w 3 pułku Strzelców Wielkopolskich, który został przemianowany na 57 pułk piechoty wielkopolskiej. Dowodził 4 kompanią strzelców, a następnie pułkową szkołą podoficerską (od 5 lipca do 4 października 1919) i II batalionem (od 4 października 1919 do 9 lipca 1920)[2][3]. 19 sierpnia 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii niemieckiej[4].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 478. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1923 roku był odkomenderowany do Wyższej Szkoły Wojennej w Paryżu[5]. Od 1924 roku należał do kadry kursu doszkolenia oficerów sztabowych piechoty w Grupie, pozostając oficerem nadetatowym macierzystego 57 pułku piechoty[6]. 17 listopada 1925 roku został przydzielony do Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisko referenta[7]. 10 września 1927 roku otrzymał przeniesienie do 2 Batalionu Ciężkich Karabinów Maszynowych w Różanie na stanowisko dowódcy[8]. 23 stycznia 1928 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 61. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9][10]. 23 grudnia 1929 roku otrzymał przeniesienie „ze zlikwidowanego 2 baonu c.k.m. do Szkoły Podchorążych Piechoty na stanowisko dowódcy baonu unitarnego” w Różanie[11]. W okresie od 23 października do 13 listopada 1930 roku pełnił w zastępstwie obowiązki komendanta Szkoły Podchorążych Piechoty[12]. 23 marca 1932 roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 44 pułku piechoty w Równem[13][14]. 15 czerwca 1933 roku inspektor armii, generał dywizji Edward Śmigły-Rydz przedstawił marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu jego kandydaturę na stanowisko dowódcy pułku[15]. 28 czerwca 1933 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 2 pułku strzelców podhalańskich w Sanoku[16]. 25 lipca 1934 został wybrany członkiem zarządu Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Sanockiej[17][18]. Był działaczem lwowskiego okręgu Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej[19].

Zmarł 17 listopada 1935 roku w Warszawie[20][21]. 21 listopada 1935 roku pochowany na cmentarzu w rodzinnym Krotoszynie[22][23]. Na pomniku widnieje napis pułkownik a podobizna ma kapelusz z trzema gwiazdkami i dwoma galonami oficerskimi[24]. Na stopień pułkownika został mianowany pośmiertnie ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 w korpusie oficerów piechoty[25].

Był żonaty z Irmgardą z Liczbińskich (na początku wojny wybrała narodowość niemiecką)[26][27]. Jego synami byli filmowiec Konrad Swinarski[28][29] i Henryk (w 1944 powołany do Wermachtu, zginął w 1945)[26].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/1408786#scan73
  2. Józef Podwapiński, Ilustrowany zarys historii 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej (3 Pułku Strzelców Wielkopolskich), Nakładem 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej, Poznań 1927, s. 19, 174–181, 216, 218, 221.
  3. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 176, 899.
  4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 32 z 25 sierpnia 1920 roku, poz. 789.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 287, 404.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 262, 347.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 121 z 17 listopada 1925 roku, s. 653.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 23 z 10 września 1927 roku, s. 270.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 19.
  10. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 111, 168.
  11. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 381.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 38.
  13. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 232.
  14. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 22, 574.
  15. Kandydaci na brygadierów i dowódców pułków, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1/121, s. 845.
  16. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130.
  17. Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne, Środowisko kulturalne, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 616.
  18. Zbigniew Koziarz. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka (1904–1994). „Rocznik Sanocki”. VII, s. 12, 1995. ISSN 0557-2096. 
  19. Rozbudowa lwowskiego okręgu L. O. P. P.. „Wschód”. Nr 9, s. 7, 20 kwietnia 1936. 
  20. Karol Świnarski. Nekrolog. „Kurier Warszawski”, s. 9, Nr 318 z 19 listopada 1935. 
  21. Zmarli. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 13, 19 marca 1936. 
  22. Krotoszyński Orędownik Powiatowy Nr 95 z 27 listopada 1935 roku, s. 5.
  23. Andrzej Romaniak: Pamiątki po 2 Pułku Strzelców Podhalańskich z Sanoka. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2003, s. 76. ISBN 83-919305-0-5.
  24. Łukasz Cichy: Nasi Powstańcy: Karol Swinarski z Krotoszyna. krotoszyn.naszemiasto.pl/, 2017-07-04. [dostęp 2018-04-09].
  25. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 337.
  26. a b Reżyser kiepskiej pamięci, „Onet Wiadomości”, 10 kwietnia 2014 [dostęp 2018-04-09] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-10] (pol.).
  27. Swinarski: szkic do portretu wyobrażonego, „kultura.gazetaprawna.pl” [dostęp 2018-04-09].
  28. Konrad Swinarski. culture.pl. [dostęp 2015-12-19].
  29. Grzegorz Gajewski: Sanok – pamiętam, czas: 26,49.
  30. Dekret Naczelnika Państwa z 19 lutego 1922 r. L. 11429/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 320)
  31. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 77)
  32. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.

Bibliografia edytuj