Kazimierz Nycz
Kazimierz Nycz (ur. 1 lutego 1950 w Starej Wsi) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych; biskup pomocniczy krakowski w latach 1988–2004, biskup diecezjalny koszalińsko-kołobrzeski w latach 2004–2007, arcybiskup metropolita warszawski od 2007, ordynariusz wiernych obrządku wschodniego w Polsce od 2007, administrator apostolski sede plena diecezji płockiej w 2019; kardynał prezbiter od 2010.
| |||
Kardynał prezbiter | |||
![]() Kazimierz Nycz (2014) | |||
| |||
Kraj działania | Polska | ||
Data i miejsce urodzenia | 1 lutego 1950 Stara Wieś | ||
Arcybiskup metropolita warszawski | |||
Okres sprawowania | od 2007 | ||
Ordynariusz wiernych obrządku wschodniego w Polsce | |||
Okres sprawowania | od 2007 | ||
Wyznanie | katolicyzm | ||
Kościół | rzymskokatolicki | ||
Diakonat | 8 maja 1972 | ||
Prezbiterat | 20 maja 1973 | ||
Nominacja biskupia | 14 maja 1988 | ||
Sakra biskupia | 4 czerwca 1988 | ||
Kreacja kardynalska | 20 listopada 2010 Benedykt XVI | ||
Kościół tytularny | bazylika Świętych Sylwestra i Marcina w Monti | ||
Odznaczenia | |||
![]() ![]() ![]() ![]() | |||
Strona internetowa |
| |||||||||||
Data konsekracji | 4 czerwca 1988 | ||||||||||
Miejscowość | Kraków | ||||||||||
Miejsce | katedra na Wawelu | ||||||||||
Konsekrator | Franciszek Macharski | ||||||||||
Współkonsekratorzy | Jerzy Ablewicz Stanisław Nowak | ||||||||||
| |||||||||||
|
ŻyciorysEdytuj
Młodość i wykształcenieEdytuj
Urodził się 1 lutego 1950 w Starej Wsi[1]. W 1967 ukończył naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej-Curie w Czechowicach-Dziedzicach i zdał egzamin dojrzałości[2].
W latach 1967–1973 studiował w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie[1]. Święcenia diakonatu otrzymał 8 maja 1972 przez posługę kardynała Karola Wojtyły, arcybiskupa metropolity krakowskiego[3], natomiast święceń prezbiteratu udzielił mu 20 maja 1973 przed kościołem Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Kaniowie biskup pomocniczy krakowski Julian Groblicki[4].
W 1976 uzyskał licencjat z teologii na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie. W latach 1977–1980 odbył studia doktoranckie w zakresie katechetyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, które uwieńczył w 1981 dysertacją doktorską Realizacja odnowy katechetycznej Soboru Watykańskiego II w archidiecezji krakowskiej[1][5].
PrezbiterEdytuj
W latach 1973–1975 był wikariuszem parafii św. Elżbiety w Jaworznie-Szczakowej, a następnie w latach 1975–1977 parafii św. Małgorzaty w Raciborowicach[1][5]. Po ukończeniu studiów doktoranckich pomagał w duszpasterstwie w parafii Miłosierdzia Bożego w Skawinie[1].
Od 1981 do 1987 był wykładowcą katechetyki na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, jednocześnie pracował w Wydziale Katechetycznym Kurii Metropolitalnej w Krakowie[5]. W latach 1987–1988 pełnił funkcję wicerektora krakowskiego seminarium duchownego[1].
BiskupEdytuj
14 maja 1988[6] papież Jan Paweł II prekonizował go biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej ze stolicą tytularną Villa Regis[1]. Święcenia biskupie przyjął 4 czerwca 1988 w katedrze na Wawelu[1]. Głównym konsekratorem był kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, zaś współkonsekratorami arcybiskup Jerzy Ablewicz, biskup diecezjalny tarnowski, i Stanisław Nowak, biskup diecezjalny częstochowski[1][3]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Ex hominibus, pro hominibus” (Z ludu i dla ludu)[1][7]. W latach 1988–2004 sprawował urząd wikariusza generalnego archidiecezji krakowskiej. Był organizatorem trzech pobytów Jana Pawła II w Krakowie w trakcie jego podróży apostolskich do Polski[1].
9 czerwca 2004 Jan Paweł II prekonizował go biskupem diecezjalnym diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej[8]. Urząd biskupi objął kanonicznie podczas ingresu do katedry koszalińskiej 7 sierpnia 2004[9]. Jako biskup diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w ramach przygotowania młodzieży gimnazjalnej do przyjęcia sakramentu bierzmowania wprowadził odbywającą się w małych grupach katechezę pozaszkolną przy parafiach, a także polecił wspólnotom parafialnym troskę o kontakt z młodzieżą akademicką[1].
3 marca 2007 papież Benedykt XVI prekonizował go arcybiskupem metropolitą warszawskim[10]. Powierzoną mu archidiecezję warszawską objął kanonicznie 1 kwietnia 2007 podczas ingresu do bazyliki archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie. 29 czerwca 2007 otrzymał z rąk papieża paliusz metropolitalny[1]. Jako arcybiskup metropolita warszawski objął urzędy wielkiego kanclerza Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie[11] i Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie[12]. W 2008 zainicjował obchodzony w pierwszą niedzielę czerwca Dzień Dziękczynienia[5].
Decyzją papieża Benedykta XVI 9 czerwca 2007 został mianowany ordynariuszem wiernych obrządku wschodniego w Polsce, pozbawionych ordynariusza własnego obrządku[13][14]. 29 maja 2019 papież Franciszek prekonizował go administratorem apostolskim sede plena diecezji płockiej na czas nieobecności biskupa diecezjalnego płockiego Piotra Libery od 1 lipca do 31 grudnia 2019[15].
20 października 2010 Benedykt XVI mianował go kardynałem[16][5]. Kreowany kardynałem prezbiterem został na konsystorzu 20 listopada 2010[17][18]. 25 grudnia 2010 odbył kardynalski ingres do archikatedry warszawskiej[19], natomiast 29 kwietnia 2011 uroczyście objął swój kościół tytularny w Rzymie – bazylikę Świętych Sylwestra i Marcina w Monti[20].
W ramach Konferencji Episkopatu Polski w 1999 został przewodniczącym Komisji Wychowania Katolickiego. Pod jego kierunkiem zostały opracowane: Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce i Program nauczania religii, zatwierdzone przez Konferencję Episkopatu Polski w 2001 roku[1]. W 2004 został członkiem Rady Stałej[1], następnie jako kardynał kierujący diecezją stał się jej członkiem z urzędu[21]. Ponadto w strukturach Episkopatu pełnił funkcje przewodniczącego Komisji Rewizyjnej[1] i Rady Ekonomicznej[22], a także był członkiem Komisji Duszpasterstwa, Rady ds. Środków Społecznego Przekazu, Zespołu ds. Społecznych Aspektów Intronizacji Chrystusa Króla[1] i Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec[23]. Wszedł również w skład Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i KEP[24]. W 2010 został przewodniczącym Rady Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”[25], objął także funkcję przewodniczącego komisji rewizyjnej tej fundacji[26].
29 grudnia 2010 decyzją Benedykta XVI został członkiem dwóch dykasterii Kurii Rzymskiej: Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów oraz ds. Duchowieństwa[27][28], natomiast papież Franciszek 29 marca 2014 mianował go członkiem Papieskiej Rady ds. Kultury[29]. W 2013 uczestniczył w konklawe, na którym papieżem został wybrany Franciszek[30][31].
Udzielił święceń biskupich nuncjuszowi apostolskiemu w Liberii Mirosławowi Adamczykowi (2013) oraz biskupom pomocniczym warszawskim: Józefowi Górzyńskiemu (2013), Rafałowi Markowskiemu (2013) i Michałowi Janosze (2015). Był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego koszalińsko-kołobrzeskiego Krzysztofa Zadarki (2009) i biskupa pomocniczego płockiego Mirosława Milewskiego (2016)[3].
Odznaczenia, tytuły, wyróżnieniaEdytuj
Postanowieniem Prezydenta Republiki Portugalskiej z 1 września 2008 został odznaczony Orderem Zasługi II klasy[32]. W 2013 objął funkcję wielkiego przeora zwierzchnictwa w Polsce Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie[33][34], w którym przyznano mu rangę Kawalera Wielkiego Krzyża[33]. W 2015 otrzymał tytuł Baliwa Krzyża Wielkiego Honoru i Dewocji Zakonu Maltańskiego[35].
W 1999 otrzymał honorowe obywatelstwo miasta i gminy Skawina[36]. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski przyznało mu tytuł Małopolanina Roku 2010[37].
W 2019 został odznaczony medalem „Milito Pro Christo”, nadanym przez biskupa polowego Józefa Guzdka[38].
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Dawna nota biograficzna Kazimierza Nycza na stronie archidiecezji warszawskiej. archidiecezja.warszawa.pl (arch.). [dostęp 2016-05-14].
- ↑ Absolwent naszej szkoły – metropolita warszawski, arcybiskup Kazimierz Nycz otrzymał dziś godność kardynała. loczedze.kvs.pl (arch.), 2010-11-20. [dostęp 2018-05-29].
- ↑ a b c Kazimierz Nycz (ang.). catholic-hierarchy.org. [dostęp 2016-02-27].
- ↑ A. Kasprzykowski: Kard. Nycz w 40. rocznicę święceń w Kaniowie. bielsko.gosc.pl, 2013-05-16. [dostęp 2013-05-16].
- ↑ a b c d e Kardynał Nycz. ekai.pl, 2010-10-20. [dostęp 2012-12-23].
- ↑ P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 314. ISBN 83-211-1311-7.
- ↑ Jest to nawiązanie do Listu do Hebrajczyków 5,1: „Każdy bowiem arcykapłan z ludzi brany, dla ludzi bywa ustanawiany w sprawach odnoszących się do Boga, aby składał dary i ofiary za grzechy”.
- ↑ Nomina del Vescovo di Koszalin-Kołobrzeg (Polonia) (wł.). press.vatican.va, 2004-06-09. [dostęp 2013-12-04].
- ↑ Koszalin: ingres biskupa Kazimierza Nycza. ekai.pl, 2004-08-08. [dostęp 2012-12-23].
- ↑ Bp Kazimierz Nycz – arcybiskupem metropolitą warszawskim. episkopat.pl (arch.), 2007-03-03. [dostęp 2013-08-04].
- ↑ Wielki Kanclerz. uksw.edu.pl. [dostęp 2017-06-10].
- ↑ Władze uczelni. pwtw.pl. [dostęp 2013-08-04].
- ↑ Abp Nycz – ordynariuszem wiernych obrządku wschodniego w Polsce (pozbawionych ordynariusza własnego obrządku). episkopat.pl (arch.), 2007-06-09. [dostęp 2013-08-04].
- ↑ Abp Nycz: będę sprawował opiekę nad wiernymi Kościołów wschodnich, które nie mają ordynariusza, głównie Ormianami katolickimi. ekai.pl, 2007-06-09. [dostęp 2012-12-23].
- ↑ Kard. Nycz administratorem apostolskim diecezji płockiej. ekai.pl, 2019-05-29. [dostęp 2019-05-30].
- ↑ Annuncio di Concistoro per la creazione di nuovi Cardinali (wł.). press.vatican.va, 2010-10-20. [dostęp 2013-12-04].
- ↑ Assegnazione dei titoli o delle diaconie ai nuovi Cardinali (wł.). press.vatican.va, 2010-11-20. [dostęp 2013-12-04].
- ↑ Arcybiskup Nycz w birecie kardynała. ekai.pl, 2010-11-20. [dostęp 2012-12-23].
- ↑ Ingres kardynała Kazimierza Nycza. polskieradio.pl, 2010-12-25. [dostęp 2010-12-25].
- ↑ Bazylika kardynała. ekai.pl, 2011-04-29. [dostęp 2011-04-30].
- ↑ Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2013-08-04].
- ↑ Rada Ekonomiczna. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2013-08-04].
- ↑ Zespół ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2013-08-04].
- ↑ Komisja Wspólna Przedstawicieli Rządu RP i KEP. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2013-08-04].
- ↑ Abp Nycz nowym przewodniczącym Rady Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. ekai.pl, 2010-01-12. [dostęp 2012-12-23].
- ↑ Kazimierz Nycz na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2016-11-02].
- ↑ Nomina di Cardinali Membri dei Dicasteri della Curia Romana (wł.). press.vatican.va, 2010-12-29. [dostęp 2013-12-04].
- ↑ Kardynał Nycz członkiem dwóch watykańskich kongregacji. ekai.pl, 2010-12-29. [dostęp 2010-12-31].
- ↑ Conferma del Presidente, del Delegato e del Segretario del Pontificio Consiglio della Cultura e nomine e conferme di Membri nel medesimo dicastero (wł.). press.vatican.va, 2014-03-29. [dostęp 2014-03-29].
- ↑ Elenco dei cardinali che entrano in conclave secondo il loro rispettivo ordine e precedenza (vescovi, presbiteri, diaconi) (wł.). press.vatican.va, 2013-03-12. [dostęp 2013-12-04].
- ↑ Kardynałowie będą szli w procesji. ekai.pl, 2013-03-12. [dostęp 2013-03-18].
- ↑ Decyzja Prezydenta Portugalii o przyznaniu odznaczeń państwowych (port.). dre.pt. [dostęp 2010-09-12].
- ↑ a b Władze zakonu. oessh.opoka.net.pl. [dostęp 2014-07-12].
- ↑ Kard Nycz apeluje o świadectwo konsekwentnego życia chrześcijańskiego. ekai.pl, 2013-08-30. [dostęp 2013-08-31].
- ↑ Kard. Nycz odznaczony tytułem Baliwa Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji Zakonu Kawalerów Maltańskich. stolicaapostolska.msz.gov.pl, 2015-02-02. [dostęp 2016-03-25].
- ↑ Kardynał Kazimierz Nycz. gminaskawina.pl. [dostęp 2020-04-06].
- ↑ Kardynał Nycz Małopolaninem Roku 2010. ekai.pl, 2011-01-11. [dostęp 2013-05-30].
- ↑ Nagrody Benemerenti Ordynariatu Polowego dla archidiecezji warszawskiej i Wojsk Inżynieryjnych. ordynariat.wp.mil.pl, 2019-01-12. [dostęp 2019-01-14].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Serwis internetowy Kazimierza Nycza [dostęp 2017-01-28]
- Nota biograficzna Kazimierza Nycza w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy (ang.) [dostęp 2020-06-28]
- Kazimierz Nycz na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-10-23]
- Kazimierz Nycz w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2010-11-06]
- Ks. kard. dr Kazimierz Nycz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-11-06] .