Kościół Beatae Mariae Virginis

Kościół Beatae Mariae Virginis (niem. Hauptkirche Beatae Mariae Virginis) – luterańska świątynia znajdująca się w niemieckim mieście Wolfenbüttel. Należy do parafii św. Marii i św. Trójcy i jest tu odprawiana większość jej nabożeństw[1].

Kościół Beatae Mariae Virginis
Hauptkirche Beatae Mariae Virginis
kościół parafialny
Ilustracja
Widok z północnego zachodu
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Dolna Saksonia

Miejscowość

Wolfenbüttel

Adres

Michael-Praetorius-Platz 9, 38300 Wolfenbüttel

Wyznanie

protestanckie

Kościół

Ewangelicko-Luterański Krajowy Brunszwiku

Wspomnienie liturgiczne

Błogosławionej Maryi Dziewicy

Położenie na mapie Dolnej Saksonii
Mapa konturowa Dolnej Saksonii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Beatae Mariae Virginis”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Beatae Mariae Virginis”
Ziemia52°09′43″N 10°32′15″E/52,161944 10,537500
Strona internetowa

Historia

edytuj

Pierwsza wzmianka o świątyni w Wolfenbüttel pochodzi z roku 1301, była to kaplica poświęcona Matce Bożej. W 1533 książę Henryk II Młodszy rozbudował ją jako miejsce swojego pochówku[2]. Obecną świątynię ufundował książę Brunszwiku Henryk Juliusz. Prace budowlane rozpoczęto w 1608 roku pod nadzorem nadwornego budowniczego Paula Franckego(inne języki)[3]. W 1613 w nieukończonej wciąż świątyni złożono szczątki zmarłego niespodziewanie w Pradze księcia Henryka Juliusza. Budowę w większości zakończono do roku 1624 z wyjątkiem szczytów i iglicy wieży. Tymczasowy dach wieży zastąpiono w 1751 barokowym hełmem, znacznie niższym, niż planował Francke. Podczas restauracji z lat 1969–1985 przywrócono XVII-wieczną kolorystykę wnętrza[2].

Architektura

edytuj

Bryła kościoła nawiązuje do gotyckich kościołów halowych, detale reprezentują styl manierystyczny. W zachodnią elewację wbudowana jest masywna wieża. Przypory zaaranżowano jako cokoły rzeźb apostołów i ewangelistów. Gotyckie, ostrołukowe okna zdobią maswerki. Portale: południowy i północny reprezentują manieryzm, a portal zachodni, ukończony dopiero w roku 1645, jest barokowy; zdobi go rzeźba błogosławiącego Chrystusa, figury Mojżesza i Aarona oraz książąt: Henryka Juliusza i Fryderyka Ulryka. Kruchta wieży przykryta jest nisko zawieszonym sklepieniem gwiaździstym. Żebrowe sklepienia korpusu nawowego dźwigają masywne filary na planie ośmiokąta, szersze niż pierwotnie planowano, przedzielone fryzami i zwieńczone kapitelami udekorowanymi rzeźbami głów aniołów. Od północy do prezbiterium dostawiona jest zakrystia[2]. Pierwotnie świątynię otaczał cmentarz[4].

Wyposażenie

edytuj

Ołtarz główny ze scenami Męki Pańskiej pierwotnie miał znajdować się w kościele ewangelickim w Pradze, wykonał go Bernhard Ditterich z Freibergu. Ambona została wykonana przez Georga Steygera i Friedricha Greyssa, podtrzymywana jest przez figurę Mojżesza trzymającego tablicę z Dekalogiem. Chrzcielnica pochodzi z roku 1722. Bogato zdobiony prospekt organowy wykonali Georg Huebsch i Friedrich Greyss, kryje on czteromanuałowe organy z 53 głosami autorstwa Gottfrieda Fritzschego(inne języki) z lat 1619–1623, ufundowane przez nadwornego kapelmistrza Michaela Praetoriusa. Żyrandol wykonano w Polsce, w 1566 został podarowany świątyni przez rodzinę książęcą[2]. Na wieży kościoła zawieszone są trzy dzwony[5].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Landeskirche Braunschweig, Gottesdienste und Andachten in unseren Kirchen [online], www.marien-trinitatis-wf.de [dostęp 2024-07-22] (niem.).
  2. a b c d Landeskirche Braunschweig, Geschichte der Kirche [online], www.marien-trinitatis-wf.de [dostęp 2024-07-22] (niem.).
  3. Hauptkirche "Beatae Mariae Virginis" [online], www.lessingstadt-wolfenbuettel.de [dostęp 2024-07-22] (niem.).
  4. Die Toten von Wolfenbüttel – Der Friedhof der Hauptkirche Beatae Mariae Virginis, [w:] nla.niedersachsen.de [online] [dostęp 2024-07-22].
  5. Karl-Ernst Hueske, Neuer Antrieb für Glocken der Wolfenbütteler Hauptkirche [online], www.braunschweiger-zeitung.de, 9 marca 2020 [dostęp 2024-07-22] (niem.).