Krętek blady (łac. Treponema pallidum) – bakteria spiralna, względnie beztlenowa, wykazująca ruch, nie barwi się w metodzie Grama, ale zawiera lipopolisacharyd, więc zalicza się ją do bakterii Gram-ujemnych[2]. Posiada od 6 do 14 skrętów, osiąga średnicę ok. 0,1-0,5 μm i długość od 5 do 15 μm[2]. Jest obligatoryjnym pasożytem. Nie rośnie na podłożach hodowlanych, a w celu laboratoryjnego wyizolowania stosuje się dojądrowe szczepienie zwierząt laboratoryjnych (królików lub chomików)[3].

Krętek blady
Ilustracja
Krętek blady (Treponema pallidum) pod mikroskopem elektronowym
Systematyka
Domena

bakterie

Typ

Spirochaetes

Klasa

Spirochaetes

Rząd

Spirochaetales

Rodzina

Spirochaetaceae[1]

Rodzaj

Treponema[1]

Gatunek

krętek blady

Nazwa systematyczna
Treponema pallidum
Schaudinn & Hoffmann, 1905

Znanych jest pięć podgatunków: T. pallidum pallidum powodujący kiłę, T. pallidum pertenue powodujący frambezję, T. pallidum carateum będący przyczyną pinty, T. pallidum trirocllium, który powoduje kiłę i pintę oraz T. pallidum endemicum wywołujący bejel.

Jest przyczyną choroby przenoszonej drogą płciową – kiły występującej tylko u ludzi. Inną drogą zarażenia jest przeniesienie choroby przez ciężarną matkę na płód. Takie dziecko może urodzić się z poważnymi wadami układu nerwowego i narządów.

Krętek blady jest bakterią wrażliwą na wahania temperatur, światło, wysychanie, związki chemiczne. Może zachowywać żywotność przez 24 h w soli fizjologicznej[3], a w surowicy krwi przez kilka dni. Wrotami zakażenia są narządy płciowe. Po wniknięciu do organizmu szybko dostaje się do naczyń chłonnych i krwionośnych, skąd rozprzestrzenia się w organizmie.

Przypisy

edytuj
  1. a b Gabriel Virella: Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wrocław: "Urban & Partner", 2000, s. 201. ISBN 83-85842-59-4.
  2. a b Gabriel Virella: Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wrocław: "Urban & Partner", 2000, s. 202. ISBN 83-85842-59-4.
  3. a b Maria Lucyna Zaremba: Mikrobiologia lekarska : podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1997, s. 328. ISBN 83-200-2097-2.