Kruk tasmański

gatunek ptaka

Kruk tasmański[5] (Corvus tasmanicus) – gatunek dużego ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae). Zamieszkuje Australię (wraz z Tasmanią i okolicznymi wyspami). Nie jest zagrożony wyginięciem.

Kruk tasmański
Corvus tasmanicus[1]
Mathews, 1912
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krukowate

Rodzaj

Corvus

Gatunek

kruk tasmański

Synonimy
  • Corvus marianae tasmanicus Mathews, 1912[2][3]
Podgatunki
  • C. t. boreus I. Rowley, 1970
  • C. t. tasmanicus Mathews, 1912
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka

edytuj

Kruk tasmański został opisany przez Mathewsa w 1912 roku jako podgatunek kruka australijskiego (C. coronoides; wówczas pod nazwą C. marianae)[2][3][6]. Miejsce typowe to Tasmania[2][3] i od nazwy tej wyspy pochodzi epitet gatunkowy tasmanicus[7].

Wyróżnia się dwa podgatunki Corvus tasmanicus[8]:

  • C. tasmanicus boreus I. Rowley, 1970kruk reliktowy[5]
  • C. tasmanicus tasmanicus Mathews, 1912kruk tasmański[5]

C. tasmanicus boreus bywał przez niektórych autorów podnoszony do rangi osobnego gatunku, ale prawie identyczna wokalizacja obu tych taksonów, a także badania genetyczne potwierdzają, że reprezentują one ten sam gatunek[6].

Występowanie

edytuj

Kruk tasmański zamieszkuje Tasmanię i okoliczne wyspy, a także południowo-wschodnią i wschodnią Australię[9].

Poszczególne podgatunki zamieszkują:

Morfologia

edytuj

Ptak osiąga długość ciała 52–54 cm[6], a rozpiętość jego skrzydeł wynosi 91–113 cm[10]. Osiąga masę ciała od 500 do 800 gramów[6][11]. Obie płcie są do siebie podobne[6].

Ekologia

edytuj
 
Kruk tasmański pożywiający się szczątkami potrąconego przez samochód kangura
Biotop

Zamieszkuje wszystkie typy siedlisk lądowych w obrębie zasięgu występowania – od gór po wybrzeża, najczęściej lasy i ich obrzeża oraz pastwiska[6].

Pożywienie

Jest to gatunek wszystkożerny. Żywi się głównie bezkręgowcami, małymi ptakami, jajami, pisklętami, małymi ssakami i padliną, w tym organizmami morskimi wyrzuconymi na brzeg; czasami zjada jaszczurki. W skład jego diety wchodzą również nasiona, niektóre owoce i inny materiał roślinny, niekiedy nawet nektar. W poszukiwaniu padliny i odpadków często patroluje drogi, wysypiska śmieci czy parki[6].

Rozród

Składanie jaj ma miejsce głównie od lipca do września, na Tasmanii nawet do połowy grudnia. Jest to gatunek monogamiczny, gnieżdżący się w samotnych, rozproszonych parach. Gniazdo w kształcie miski mierzącej około 40 cm szerokości i 50 cm głębokości, wykonane jest z patyków, wyłożone korą, liśćmi, piórami, trawą, wełną, włosiem, wodorostami czy końskim nawozem. Jest ono usytuowane w rozwidleniu drzewa na wysokości 3–36 m (zwykle ponad 10 m) nad ziemią; na przybrzeżnych wyspach czasami na ziemi lub w jej pobliżu albo na półce skalnej. W zniesieniu 3–6 jaj, najczęściej 4 lub 5. Inkubacją zajmuje się wyłącznie samica, prawdopodobnie przez około 20 dni. Karmieniem piskląt zajmują się oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo po 37–43 dniach od wyklucia, ale przez kolejne trzy miesiące są jeszcze zależne od rodziców[6].

Status

edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kruka tasmańskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity, lokalnie bardzo liczny. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na postępujące niszczenie siedlisk[4][9].

Przypisy

edytuj
  1. Corvus tasmanicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c D. Lepage: Forest Raven Corvus tasmanicus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
  3. a b c Gregory M. Mathews, A Reference-List to the Birds of Australia, „Novitates Zoologicae”, 18 (3), 1912, s. 443 (ang.).
  4. a b Corvus tasmanicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and Jays (wersja: 2022-09-03). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-01-19].
  6. a b c d e f g h S. Debus: Forest Raven (Corvus tasmanicus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).  
  7. tasmanicus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-03-12] (ang.).
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
  9. a b Species factsheet: Corvus tasmanicus. BirdLife International, 2023. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
  10. S. Marchant i inni, Handbook of Australian, New Zealand & Antarctic birds, Melbourne 1990–2006, ISBN 0-19-553068-3, OCLC 23753076 [dostęp 2023-01-18].
  11. Corbeau de Tasmanie - Corvus tasmanicus - Forest Raven [online], www.oiseaux.net [dostęp 2023-01-18] (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj