Ksi Draconis

gwiazda w gwiazdozbiorze Smoka

Ksi Draconis (Grumium, ξ Dra) – gwiazda w gwiazdozbiorze Smoka, odległa od Słońca o około 113 lat świetlnych.

Ksi Draconis
ξ Dra
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Smok

Rektascensja

17h 53m 31,730s[1]

Deklinacja

+56° 52′ 21,51″[1]

Paralaksa (π)

0,02898 ± 0,00012[1]

Odległość

112,55 ± 0,47 ly
34,51 ± 0,14 pc

Wielkość obserwowana

3,75m[1]

Ruch własny (RA)

93,82 ± 0,14 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

78,50 ± 0,12 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−26,46 ± 0,11 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

olbrzym

Typ widmowy

K2 III[1]

Masa

1,5 M[2]

Promień

12 R[2]

Metaliczność [Fe/H]

−0,01 ± 0,03[3]

Wielkość absolutna

1,04m[3]

Jasność

53 L[2]

Wiek

3 mld lat[2]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

7475[3] pc

Mimośród

0,0149[3]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 32 Dra
2MASS: J17533173+5652216
Bonner Durchmusterung: BD+56°1133
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 678
Boss General Catalogue: GC 24364
Katalog Henry’ego Drapera: HD 163588
Katalog Hipparcosa: HIP 87585
Katalog jasnych gwiazd: HR 6688
SAO Star Catalog: SAO 30631
Grumium, Nodus I

Nazwa edytuj

Gwiazda nosi tradycyjną nazwę Grumium, której pochodzenie jest niejasne. Może ona być barbaryzmem, równoważnym słowu stgr. γένυς genus, jakim Ptolemeusz określał żuchwę Smoka[4]. Wywodzono ją także od łacińskiego słowa określającego ryj świni. Inna nazwa gwiazdy, Nodus I, oznacza „pierwszy węzeł” ciała Smoka[2]. Grumium oraz β Dra (Rastaban), γ Dra (Eltanin), μ Dra (Alrakis) i ν Dra (Kuma) były nazywane przez Arabów ‏الْعوائذ‎ al-‘Awā’idh, „matki wielbłądzice”, a przez Europejczyków Quinque Dromedarii[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Grumium dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka edytuj

Ksi Draconis jest olbrzymem należącym do typu widmowego K2. Jest 53 razy jaśniejsza niż Słońce, ma 12 razy większą średnicę i 1,5 raza większą masę. Gwiazda najprawdopodobniej ma trzy miliardy lat, stosunkowo niedawno zakończyła syntezę wodoru w hel i jaśnieje, choć mogła już osiągnąć maksymalną jasność i zainicjować syntezę helu[2].

W odległości 315,7 sekund kątowych od niej znajduje się inna gwiazda o wielkości 13,08m[6][7]. Charakteryzuje się ona takim samym (w granicy niepewności) ruchem własnym jak ksi Draconis[1][7]. Wskazuje to na grawitacyjne powiązanie gwiazd; dzieli je odległość co najmniej 11 000 au, a jeden obieg wspólnego środka masy zajmuje około 800 000 lat. Słabsza gwiazda jest najprawdopodobniej czerwonym karłem typu widmowego M6[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Ksi Draconis w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Jim Kaler: Grumium. STARS, 2008-08-29. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
  3. a b c d Anderson E., Francis C.: HIP 87585. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-03-12]. (ang.).
  4. a b Draco, the Dragon. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 218–219. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-03-12].
  6. Mason et al.: WDS J17535+5652A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
  7. a b UCAC4 735-058240 w bazie SIMBAD (ang.)