Kuchnia ochweśnicka

Kuchnia ochweśnicka – lokalna odmiana kuchni wielkopolskiej, charakterystyczna dla okolic Ślesina i Skulska, czyli terenów zamieszkałych licznie przez ochweśników - handlarzy religijnymi obrazami, a szerzej wszelkich obwoźnych przekupniów[1].

Geneza

edytuj

Ochweśnicy, przemierzający rozległe tereny zaboru rosyjskiego (m.in. Częstochowa) i pruskiego, stykali się ze zróżnicowaną kuchnią. Efektem tego są widoczne w kuchni ochweśnickiej wpływy kulinarnej tradycji żydowskiej, rosyjskiej i niemieckiej. Dzięki odizolowaniu Ślesina od reszty regionu przez lasy i jeziora, kuchnia lokalna zachowała odrębność, która zaznacza się przede wszystkim w nazewnictwie poszczególnych potraw i składników[1].

Charakterystyka

edytuj

Oryginalna kuchnia ochweśnicka bazuje na prostych składnikach, zapewniających stworzenie wysokoenergetycznych potraw. Ich podstawą są głównie ziemniaki, często z dodatkiem cebuli i mięsa. Sztandarowym daniem regionu jest pyrczok (gniecyniok), czyli tarte ziemniaki upieczone na blasze (np. z boczkiem i cebulą) w formie placka. Mogą być podawane w jelicie, w formie kiełbasy i wtedy noszą nazwę obsypunki (łopcypunki). Inne charakterystyczne dania lokalne to placki ziemniaczane, szare kluski ze skwarkami, szagówki, pyry z gzikiem (ziemniaki z białym serkiem), czy czernina. Na stołach świątecznych znajdowały się m.in. drób, np. kurczak pieczony lub duszony, gęś pieczona, a nawet gęsi pipek, wywodzący się wprost z kuchni żydowskiej. Najczęściej stosowane przyprawy to lokalne świeże zioła, a także obficie występujące w lasach ślesińskich grzyby[1].

Przykładowe nazwy

edytuj
  • blinki – placki z tartych ziemniaków,
  • ciociurki – zacierki,
  • czornina – czernina,
  • gzik,
  • kiszczunka – woda, w której gotowały się kiszki, np. obsypunki,
  • kluszczunka – woda, w której gotowały się kluski,
  • parzybroda – zupa z gotowanej kapusty,
  • plynzy – placki ziemniaczane,
  • śpiwoki – kluski z tartych ziemniaków, bez mąki[1].

Przyprawy, komponenty i inne

edytuj
  • bania – dynia,
  • betka – grzyb jadalny,
  • betka psia – grzyb niejadalny,
  • bun – bób,
  • bycze jaja – purchawka,
  • bzdrynga – wzdręga,
  • chabas – wieprzowina,
  • groch łogrodowy – fasola,
  • groch łokrungły – groch,
  • kapotka, krowio gymba – gatunki grzybów jadalnych
  • krychanie – tłuczenie gotowanych ziemniaków,
  • maryjunka – majeranek,
  • pantówki – ziemniaki,
  • pirzok – uroczysta kolacja z okazji zakończenia darcia pierza,
  • taterka – gryka[1].

Festiwal

edytuj

W Ślesinie odbywa się cyklicznie Festiwal Kuchni Ochweśnickiej[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Ślesin na językach. Kuchnia ochweśnicka produktem markowym gminy Ślesin, Lokalna Organizacja Turystyczna Marina, Ślesin, 2015, s.2-8
  2. Nasze Miasto Konin, Festiwal Kuchni Ochweśnickiej w Ślesinie

Linki zewnętrzne

edytuj