Lampranthusrodzaj roślin z rodziny pryszczyrnicowatych (Aizoaceae). Obejmuje ponad 200 gatunków występujących głównie w Afryce południowej (tylko jeden gatunek – L. tegens – rośnie w Australii). Rośliny zasiedlają zwykle suche, często skaliste wzgórza. Rodzaj należy do nielicznych w obrębie rodziny znoszących większe wahania temperatur, włącznie z kilkustopniowym mrozem. W krajach o łagodnym klimacie mogą być uprawiane. Lampranthus glaucus jest gatunkiem, który zdziczały rozpowszechnił się wzdłuż wybrzeży południowej Europy[4].

Lampranthus
Ilustracja
Lampranthus spectabilis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

pryszczyrnicowate

Rodzaj

Lampranthus

Nazwa systematyczna
Lampranthus N. E. Brown
Gard. Chron. ser. 3. 87: 71. 25 Jan 1930[3]
Typ nomenklatoryczny

L. multiradiatus (N. J. Jacquin) N. E. Brown[3]

Lampranthus roseus
Lampranthus glaucoides

Morfologia

edytuj
Pokrój
Sukulenty, byliny i niskie krzewy do 1 m wysokości. Cechą wyróżniającą są wyraźnie widoczne międzywęźla (luźne ułożenie liści) oraz kwiaty wyrastające na długich szypułkach[4].
Liście
Naprzeciwległe, gromadzące wodę – o kształcie cylindrycznym lub półkoliste na przekroju, czasem trójkątne[4].
Kwiaty
Na szypułkach – bardzo zróżnicowane kolorystycznie – białe, żółte, pomarańczowe, czerwone, fioletowe. Działek kielicha jest pięć. Płatki korony liczne, wyrastają w dwóch albo trzech rzędach. Pręciki liczne. Zalążnia 4- do 7-komorowej, dolna i spłaszczona, zwieńczona znamionami w liczbie od 4 do 7[4].
Owoce
Torebki podzielone na 4 do 7 komór, zawierające czarne, gruszkowate nasiona[4].

Systematyka

edytuj
Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Przedstawiciel rodziny pryszczyrnicowatych (Aizoaceae) należącej do rzędu goździkowców (Caryophyllales) reprezentującego dwuliścienne właściwe[2].

Lista gatunków

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-16] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-11-24].
  4. a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 86. ISBN 0-333-74890-5.