Lepnica skalna (Atocion rupestre (L.) Oxelman) – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Występuje naturalnie w Europie[4][5][3].

Lepnica skalna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

goździkowate

Rodzaj

Atocion

Gatunek

lepnica skalna

Nazwa systematyczna
Atocion rupestre (L.) Oxelman
Nordic J. Bot. 20: 517 (2000 publ. 2001)[3]
Synonimy
  • Cucubalus saxatilis Lam.
  • Minjaevia rupestris (L.) Tzvelev
  • Oncerum rupestre (L.) Dulac
  • Silene alpestris Willd. ex Nyman
  • Silene kaulfussii Spreng.
  • Silene rupestris L.[3]

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Rośnie naturalnie w Europie. Został zaobserwowany w takich państwach jak Hiszpania, Francja, Włochy, Słowenia, Chorwacja, Rumunia, Austria, Szwajcaria, Niemcy, Norwegia, Szwecja, Finlandia i Rosja (tylko europejska część)[4][5]. W Alpach spotykany jest tylko w Alpach Centralnych na rozproszonych stanowiskach[6].

Morfologia edytuj

Pokrój
Roślina dwuletnia dorastająca do 10–30 cm wysokości. Łodyga jest cienka, rozgałęziona, nielepka[6].
Liście
Ulistnienie jest naprzeciwległe. Liście łodygowe mają jajowaty kształt i mierzą 2 cm długości[6].
Kwiaty
Nieliczne, zebrane w luźne grona, rozwijają się na szczytach pędów, osadzone są na szypułkach. Pojedyncze kwiaty osiągają 1–1,5 cm średnicy. Na kielichu można zaobserwować 10 podłużnych żyłek. Płatków jest 5, mają białą lub różową barwę i sercowato wcięty kształt[6].
Owoce
Torebki zawierające nasiona o okrągławym kształcie, bez ząbków na brzegach[6].
Gatunki podobne
Roślina jest podobna do podgatunku lepnicy rozdętej S. vulgaris ssp. prostrata, który dorasta do około 40 cm wysokości. Jego łodyga jest jednak rozesłana i zdrewniała u nasady. Ponadto kielich jest rozdęty i ma czerwonawą barwę. Korona kwiatu mierzy 2 cm średnicy. W przeciwieństwie do lepnicy skalnej preferuje gleby bogate w wapń. Występuje na wysokości do 2000 m n.p.m.[6]

Biologia i ekologia edytuj

Rośnie na piargach, w szczelinach skalnych oraz na otwartych przestrzeniach. Preferuje podłoże ubogie w wapń i składniki pokarmowe. Występuje na wysokości od 1500 do 2500 m n.p.m. Kwitnie od maja do sierpnia. Kwiaty zapylane są przez muchówki, motyle i trzmiele. Jedna roślina wytwarza około 1000 nasion, które są roznoszone przez wiatr[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-02-22] (ang.).
  3. a b c Atocion rupestre (L.) Oxelman, [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-10-27].
  4. a b Discover Life: Point Map of Silene rupestris. Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-02-22]. (ang.).
  5. a b Taxon: Silene rupestris L.. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-02-22]. (ang.).
  6. a b c d e f g Wolfgang Hensel: Rośliny Alp. Rozpoznać – Podziwiać – Chronić. Warszawa: Bauer-Weltbild Media, 2001, s. 88. ISBN 83-88729-72-1. (pol.).