Leucyt
Leucyt – minerał skałotwórczy z gromady krzemianów, zaliczany do grupy skaleniowców. Jest minerałem zliczanym do grupy minerałów rzadkich.
Kryształy leucytu | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
glinokrzemian potasu |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
5,5-6 |
Przełam |
muszlowy, niewyraźny |
Łupliwość |
niewyraźna |
Układ krystalograficzny |
tetragonalny (powyżej 60 °C – regularny) |
Gęstość minerału |
2,47-2,5 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
biała, jasnoszara, rzadziej żółta lub bezbarwna |
Rysa |
biała |
Połysk |
szklisty, tłusty |
Nazwa pochodzi od gr. leukos = biały, nawiązuje do częstej barwy tego minerału.
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujNajczęściej tworzy kryształy pseudoregularne, izometryczne o postaci dwudziestoczterościanu deltoidowego. Niekiedy wytwarza formy szkieletowe. Bardzo często występują zbliźniaczenia (wykazuje charakterystyczne prążkowanie). Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, promienistych. Tworzy kryształy wrosłe i narosłe. Jest kruchy, przezroczysty, rozpuszcza się w ciepłym kwasie solnym i chłodnym siarkowym. W wyniku wietrzenia przechodzi w analcym lub kaolinit.
Występowanie
edytujStanowi składnik młodych skał wulkanicznych (bazaltów leucytowych, fonolitów leucytowych oraz leucytytów). Współwystępuje w towarzystwie nefelinu, sanidynu, augitu.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Włochy, Niemcy, USA, Kanada, Uganda, Demokratyczna Republika Konga, Francja, Wielka Brytania.
- W Polsce: został stwierdzony w bazaltach w rejonie Leśnej w Sudetach.
Zastosowanie
edytuj- wykorzystywany jako nawóz potasowy,
- ma znaczenie naukowe,
- wysoko ceniony przez kolekcjonerów,
- czasami wykorzystywany jest w jubilerstwie (długi czas był mylony z granatem).
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Leksykon Przyrodniczy – Minerały i kamienie szlachetne, "Horyzont" 2002 r.
- W. Schuman: Kamienie szlachetne i ozdobne, Wyd. "Alma – Press" 2004 r.
- O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, "Świat Książki" 1996 r.
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. "Alma – Press" 2003 r.
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997 r.